Türkiye'de Eğitim Örgütlerinde Yapılan Örgütsel Sinizm Çalışmalarının İçerik Analizi

Bu araştırmanın amacı, 2000-2018 yılları arasında eğitim örgütlerinde yapılmış olan ve örgütsel sinizmi inceleyen çalışmaları betimsel olarak incelemek, çalışmalarla ilgili genel eğilimi ortaya koymak, çalışmaların yoğunlaştığı ve ihmal ettiği alanları belirlemektir. Bu araştırmada betimsel içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından önceden belirlenmiş anahtar kavramlar ve dahil edilme kriterleri göz önünde bulundurularak Ulakbim, YÖK Tez Merkezi, ERIC ve Web of Science veri tabanlarında yapılan literatür taraması sonucunda toplamda 143 (94'ü makale, 49'u tez) çalışmaya ulaşılmıştır. Bu çalışmalar titizlikle incelenerek bazı kategoriler belirlenmiş ve çalışmalardaki bilgiler bir Excel sayfası kullanılarak bu kategorilere tek tek girilmiştir. Daha sonra betimsel istatistikler (frekans, yüzde) aracılığıyla veriler analiz edilmiş ve sonuçlar grafikler halinde sunulmuştur. Verilerin analizi sonucunda örgütsel sinizmle ilgili çalışmaların; %52'sinin son üç yılda yayınlandığı, büyük bir kısmının ilköğretim okullarında yapıldığı, %60'ında örneklem sayısının 200-400 arasında olduğu, en fazla İç Anadolu ve Marmara bölgelerinde yapıldığı, %70'inin örnekleminin öğretmenlerden oluştuğu, %65'inin makale olarak yapıldığı, %93'ünün nicel yöntemi temele aldığı, çalışmalarda çoğunlukla anket/ölçekle veri toplandığı ve basit tesadüfî örneklem alma yönteminin tercih edildiği belirlenmiştir. Ayrıca çalışmalarda çoğunlukla; betimsel istatistiklerin kullanıldığı, demografik değişkenlerle örgütsel sinizmin ilişkisinin incelendiği ve veri toplamak amacıyla Brandes, Dharwadkar ve Dean (1999) tarafından geliştirilmiş olan örgütsel sinizm ölçeğinin kullanıldığı sonucu elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Örgütsel sinizm, İçerik analizi, Eğitim örgütleri

Content Analysis of Organizational Cynicism Studies Conducted in Educational Organizations in Turkey

The aim of this research is to perform a descriptive analysis on the studies carried out between 2000-2018 in educational organizations examining the organizational cynicism, to reveal the general tendency of these studies and to determine the areas where such studies were intensified and neglected. This research adopts the descriptive content analysis method. A total of 143 studies (consisting of 94 articles and 49 dissertations and theses) were obtained through a literature review performed in the databases of Ulakbim (Turkish National Academic Network and Information Center), Yök Tez (Thesis Center of the Council of Higher Education), ERIC and Web of Sciences taking into consideration the key concepts and inclusion criteria predetermined by the researcher. These studies were examined with due diligence and certain categories were determined. Each individual data in the studies entered in these categories by means of an Excel spreadsheet. Afterwards, the data were analyzed through descriptive statistics (frequency, percentage). The analysis results were plotted for a better understanding of the findings. The data analysis revealed that 52% of the studies on organizational cynicism were carried out in the last three years, majority of the studies were carried out in primary schools, the number of the samples used in 60% was between 200-400, the studies were mostly carried out in Central Anatolia Region and Marmara Region, sample groups of 70% consisted of teachers, 65% were articles, 93% were based on the quantitative method, studies mostly utilized surveys/scales to collect data, studies mostly preferred simple random sampling method, studies mostly utilized descriptive statistics, studies mostly examined the relation between demographic variables and organizational cynicism, studies mostly utilized the Organizational Cynicism Scale developed by Brandes, Dharwadkar and Dean (1999) to collect data.

Keywords:

Organizational cynicism, Educational organizations, Content analysis,

PDF

___

Abaslı, K. (2018). Örgütsel dışlanma, işe yabancılaşma ve örgütsel sinizm İlişkisine yönelik öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Üniversitesi, Ankara.
Abraham, R. (2000). Organizational cynicism: Bases and consequences. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 126(3), 269-292.
Acaray, A., ve Yildirim, S. (2017). The impact of personality traits on organizational cynicism in the education sector. World Journal of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 13(1), 65-76.
Akan, D., Bektaş, F., ve Yıldırım, İ. (2014). Sınıf öğretmeni algılarına göre etik liderlik ve örgütsel sinizm arasındaki ilişki. NWSA-Education Sciences, 9(1), 48-56.
Akar, H. (2018). A Meta-Analytic Study Concerning the Effect of Educational Stakeholders' Perceptions of Quality of Work Life on Their Job Satisfaction and Organizational Commitment, International Online Journal of Educational Sciences, 10(3), 101-115.
Akar, H. (2018). Meta-analysis of organizational trust studies conducted in educational organizations between the years 2008-2018. International Journal of Educational Methodology, 4(4), 287-302.
Akar, H. (2018). Organizational silence in educational organizations: a meta-analysis study. International Journal of Eurasia Social Sciences, 9(32), 1077-1098.
Akin, U. (2015). The relationship between organizational cynicism and trust in schools: A research on teachers. Egitim ve Bilim, 40(181), 175-189.
Alkış, H., ve Kılınç, S. (2016). The effect of organizational justice on the manners of organizational citizenship and organizational cynicism: A case study on Malatya, Turkey. International Journal of Economics, Commerce and Management, 4(3), 486-508.
Andersson, L. M. (1996). Employee cynicism: An examination using a contract violation framework. Human Relations, 49(11), 1395-1418.
Arabacı, I. B. (2010). The effects of depersonalization and organizational cynicism levels on the job satisfaction of educational inspectors. African Journal of Business Management, 4(13), 2802-2811.
Aslan, H., ve Yilmaz, E. (2013). The study of teachers’ general cynicism inclinations in terms of life satisfaction and other variables. Creative Education, 4(09), 588.
Ayık, A. (2015). An analysis of the relationship between organizational communication and organizational cynicism according to teachers perceptions in Turkey. Educational Research and Reviews, 10(5), 547-555.
Barefoot J. C. , Dodge K. A. , Peterson B. L. , Dahlstrom W. G. , Wil-liams R. B. 1989. The Cook-Medley hostility scale: Item content and ability to predict survival. Psychosomatic Medicine, 51, 46–57.
Bedük, A., Eryeşil, K., ve Altınışık, G. D. (2017). The relationship between mobbing and organizational cynicism: An empirical study. Journal of Human Sciences, 14(4), 3167-3176.
Brown, M., ve Cregan, C. (2008). Organizational change cynicism: The role of employee involvement. Human Resource Management, 47(4), 667-686.
Camgöz, S. M., Ekmekci, Ö. T., ve Karapınar, P. B. (2017). Örgütsel sinizmin iş yükü, algılanan adalet ve kontrol açısından incelenmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(3), 40-59.
Cemaloğlu, N., Kalkan, F., Dağlı, E., ve Çilek, A. (2014). Examining the relation between humor acts of school principals and teachers’ exposure level to mobbing and organizational cynicism based on the perceptions of teachers. International Journal of Teaching and Education, 2(1), 2-17.
Çalışkan, K., ve Ekici, S. (2017). The investigation of organizational cynism and organizational commitment perceptions of academic staff at higher education institutions offering sports education. Journal of Human Sciences, 14(2), 1674-1689.
Dean Jr, J. W., Brandes, P., ve Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism. Academy of Management Review, 23(2), 341-352.
Demirtaş, Z., Özdemir, T. Y., ve Küçük, Ö. (2016). Okulların bürokratik yapısı, örgütsel sessizlik ve örgütsel sinizm arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 22(2), 193-216.
Dinçer, S. (2018). Eğitim bilimleri araştırmalarında içerik analizi: Meta-analiz, meta-sentez, betimsel içerik analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 176-190.
Doğan, H. ve Tok, T. N. (2018). Türkiye’de eğitim bilimleri alanında yayınlanan makalelerin incelenmesi: Eğitim ve Bilim Dergisi örneği. Curr Res Educ, 4(2), 94-109
Ekici, S., Hacıcaferoğlu, B., ve Çalışkan, K. (2017). Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı spor örgütlerinde çalışan yöneticilerin örgütsel bağlılık ve örgütsel sinizm düzeylerinin incelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 40-57.
Emre, R. (2018). Araştırma görevlilerinin örgütsel politika ve örgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
Erdost, H.E., Karacaoğlu, K. ve Reyhanoğlu, M. (2007). Örgütsel sinizm kavramı ve ilgili ölçeklerin Türkiye’deki bir firmada test edilmesi. 15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Sakarya: Sakarya Ün-iversitesi, 25-27 Mayıs 2007, 514-524.
Goktas, Y., Hasancebi, F., Varisoglu, B., Akcay, A., Bayrak, N., Baran, M., ve Sozbilir, M. (2012). Trends in Educational Research in Turkey: A Content Analysis. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(1), 455-460.
Gun, F., ve Baskan, G.A. (2017). An investigation of the relationship between organizational cynicism and burnout regarding the perceptions of academicians. Hacettepe Unıversıtesı Egıtım Fakultesı Dergısı-Hacettepe Unıversıty Journal Of Educatıon, 32(2), 361-379.
Gündüz, H. B., ve Ömür, Y. E. (2016). Supervision anxiety as a predictor for organizational cynicism in teachers. Journal of Human Scienc-es, 13(1), 1381-1394.
Hatipoğlu, G., Özkan Hıdıroğlu, Y., ve Tok, N. T. (2018). Türkiye'de eğitim yönetimi alanındaki makalelere yönelik bir içerik analizi. Journal of Human Sciences, 15(2), 1362-1380.
Kalağan, G. (2009). Araştırma görevlilerinin örgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Karademir, M. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin okul yönetiminde kayırmacılık algıları ile örgütsel sinizm arasındaki ilişkinin incelenmesi: İstanbul ili Pendik ilçesi örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
Kasalak, G., ve Bilgin Aksu, M. (2014). The Relationship between Perceived Organizational Support and Organizational Cynicism of Research Assistants. Educational Sciences: Theory and Practice, 14(1), 125-133.
Keskinkılıç Kara, S.B. (2016). Relationship between Political Discrimination Level Perceived by Teachers and Teachers' Organizational Cynicism Levels. Eurasian Journal of Educational Research, 63, 55-70.
Kılıç, M. (2013). İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeyleri ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Koşar, D.(2018). Türkiye’deki örgütsel vatandaşlık davranışı konulu tezlerin incelenmesi: bir içerik analizi çalışması, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 777 – 800.
Koşar, D., Emre, E. R., Kılınç, A. Ç., ve Koşar, S. (2017). Öğretmen liderliğine ilişkin yapılan çalışmaların incelenmesi: Bir içerik analizi çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(7), 29-46.
Köybaşı, F., Uğurlu, C. T., ve Öncel, A. (2017). Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile örgütsel sinizm düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 1-14.
Kutanis, R .Ö., ve Çetinel, E. (2010). Adaletsizlik Algısı Sinisizmi Tetikler mi?: Bir Örnek Olay. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(26), 186-195.
Mavibaş, M., ve Belli, E. (2018). Spor bilimleri fakültelerinde görev yapan akademik personelin örgütsel adalet algıları ile örgütsel sinizm tutumlarının incelenmesi. Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(6), 121-133.
Mete, Y. A. (2013). Relationship between organizational cynicism and ethical leadership behaviour: A study at higher education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 89, 476-483.
Mete, Y. A., ve Serin, H. (2015). Okul yöneticilerinin babacan liderlik davranışı ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık ve örgütsel sinizm davranışları arasındaki ilişki. Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 147-159.
Miles, M. B., ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. USA: SAGE
Özer, Ö., Sonğur, C., Kar, A., Top, M., ve Erigüç, G. (2014). Organızatıonal stress, organızatıonal cynıcısm, organızatıonal revenge, ıntentıon to quıt: a study on research assıstants, The Macro-theme Review, 3(8), 121-128.
Özgan, H., Külekçi, E., ve Özkan, M. (2012). Analyzing of the relationships between organizational cynicism and organizational commitment of teaching staff. International Online Journal of Educational Sciences, 4(1), 196-205.
Özgener, Ş., Öğüt, A. ve Kaplan M. (2008), İşgören-İşveren İlişkilerinde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Sinizm, Örgütsel Davranışta Seçme Konular, Organizasyonların Karanlık Yönleri ve Verimlilik Azaltıcı Davranışlar, Ed. M. Özdevecioğlu ve H. Karadal, Ankara: İlke Yayınevi.
Sarikaya, M., ve Kok, S. B. (2017). The Relationship Between Psychological Contract Breach and Organizational Cynicism. European Scientific Journal, ESJ, 13(10), 125-142.
Şirin, E. (2011). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin okul kültürü algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki (İstanbul ili, Esenyurt ilçesi örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Tarakcı, H., ve Akın, A. (2017). Psikolojik Sözleşme İhlali ve Örgütsel sinizm: Çorum İli Örneği. Journal of International Social Research, 10(52), 1222-1230.
Topluk, G.(2018). Algılanan iş güvencesizliğinin örgütsel sinizm üzerindeki etkisinde örgütsel desteğin düzenleyici rolü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
Torun, Y., ve Çetin, C. (2015). Örgütsel sinizmin kuşaklar bazında değerlendirilmesi: Kuşaklara göre örgütsel sinizmin hedefinde ne var. İş ve İnsan Dergisi, 2(2), 137-146.
Uzun, T. (2018). Öğretmenlerin örgütsel sinizm tutumlarının iş performanslarına etkisi: Örgütsel vatandaşlık davranışının aracı rolü. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (3), 1800-1821.
Üçok, D., ve Torun, A. (2014). Tükenmişliği etkileyen olumsuz tutum ve beklentiler: Sinik tutum ve psikolojik sözleşme ihlali algısı üzerine bir araştırma. Ataturk University Journal of Economics ve Administrative Sciences, 28(1), 231-250.
Yaşar, O., ve Özdemir, A. (2016). The relationship of organizational cynicism, burnout, and organizational commitment: A study on middle school teachers. Eurasian Academy of Sciences Eurasian Busi-ness ve Economics Journal, 6(5), 50-61.
Yıldız, K. (2013). Örgütsel bağlılık ile örgütsel sinizm ve örgütsel muhalefet arasındaki ilişki. Electronic Turkish Studies, 8(6), 853-879.
Yıldız, K., Akgün, N., ve Yıldız, S. (2013). İşe yabancılaşma ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(6), 1253-1284.
Yılmaz, H. ve Polatcı,S. (2018). Örgütsel adalet algısı ve personel güçlendirmenin iş performansına etkisi: örgütsel sinizmin rolü. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi,1(2), 286-308.