Okul Öncesi Öğretmenlerinin Yaratıcı Düşünme Eğilimleri

Yaratıcılık, kavramlar arasında herkesten farklı ilişkiler kurarak yeni, orijinal ve faydalı bir fikir ya da ürün üretebilme, kalıpların dışına çıkabilme, probleme farklı açılardan bakabilme becerisidir. Yaratıcı düşünme ise, daha önce aralarında ilişki kurulmamış nesneler ya da düşünceler arasında ilişki kurulmasıdır. Yaratıcılık herkesin doğuştan getirdiği bir yetenektir ve daha da yaratıcı olmak öğretilebilir. Yaratıcı öğretmenlerin sınıfındaki çocuklar yaratıcı olurlar. İnsan kendisi yaratıcı değilse yaratıcılığı öğretmesi, desteklemesi de güçtür. Okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme becerilerine sahip olmasının sınıflarındaki çocukların da yaratıcılıklarını etkileyeceği ve okul öncesi eğitimin niteliğini arttıracağı düşünülmektedir. Bu noktadan hareketle çalışmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu okul öncesi eğitim kurumunda görev yapan 160 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri; öğretmenlerin kişisel bilgilerini belirlemek amacıyla hazırlanan “Genel Bilgi Formu”, Özgenel ve Çetin (2017) tarafından geliştirilen “Marmara Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Ölçeği” ile toplanmıştır. Araştırmanın sonucunda, öğretmenlerin yaratıcı düşünme eğilimlerinin yüksek olduğu; yaratıcı düşünme eğilimleri ile yaş, mezun olunan bölüm, medeni durum, çocuk sahibi olma durumu, mesleki kıdem, sınıfında bulunan çocuk sayısı, sınıfındaki çocukların yaşı, hizmet içi eğitimlere katılma durumu arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür

Anahtar Kelimeler:

Okul Öncesi Öğretmeni, Yaratıcı Düşünme, Yaratıcılık

Creative Thinking Dispositions of The Preschool Teachers

Creativity is the skill of being able to produce a new, original and beneficial idea or a product, getting out of cliche, being able to have a different point of view for a problem by making more different relations than others between concepts. Creative thinking is making a relation between the objects and thoughts which did not have a relation before. Creativity is an innate ability, and being more creative could be taught. Children in the classes of creative teachers are creative. If one is not creative, it is difficult to teach and support creativity. It is thought that preschool teachers’ having creative thinking skills will affect the creativity of children in classrooms and increase the quality of preschool education.In this sense, the purpose of the current study is to investigate the creative thinking dispositions of preschool teaches in terms of different variables. Survey model was used in the study. The working group of the study was made up of 160 preschool teaches working at a preschool education institution.The data of the study was collected through “General Information Form” that was prepared to determine the personal information of the teacher and “Marmara Scale of Creative Thinking Dispositions” that was developed by Özgenel and Çetin (2017). At the end of the research, it was found that creative thinking dispositions of the teachers were high; there was no significant difference between the creative thinking dispositions and the age, the department graduated, marital status, the status of having a child, occupational experience, the number of children in the classroom, the ages of the children in the class, and the status of participating in an in-service training course

Keywords:

Preschool teacher, creative thinking, creativity,

PDF

___

Alkuş, S., ve Olgan, R. (2014). Pre-service and in-service preschool teachers’ views regarding creativity in early childhood education. Early Child Development and Care, 184 (12), 1902–1919.
Argun, Y. (2012). Okul öncesi dönemde yaratıcılık ve eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Ayden, C. ve İşgüzar, S. (2016). Üniversite öğrencilerinin yaratıcılık düzeyleri ve motivasyonları arasındaki ilişkiyi incelemeye yönelik araştırma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26 (2), 201-218.
Başturan, C. (2018). Devlet ve özel okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin mesleki sorun tanımlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Okan Üniversitesi, İstanbul.
Broinowski, I. (2002). Toward creativity in early childhood education: a case study of the creative processes used by early childhood educators in curriculum planning for young children. Unpublished Phd Thesis, University of South Australia, Australia.
Cheung, R.H.P. ve Leung, C.H. (2013). Preschool teachers’ beliefs of creative pedagogy: Important for fostering creativity. Creativity Research Journal, 25 (4), 397-407.
Çetingöz, D. (2002). Okul öncesi eğitimi öğretmenliği öğrencilerinin yaratıcı düşünme becerilerinin gelişiminin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Çoban, Ç. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcılık düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dumlupınar Üniversitesi, Uşak.
Demirel, Ö. (2007). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegema Yayıncılık.
Dere, Z. ve Ömeroğlu, E . (2018). Yaratıcılık eğitim programının çocukların yaratıcı davranışlarına etkisinin incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 7(1), 1-15.
Dursun, M. A. ve Ünüvar, P. (2011). Okul öncesi eğitim döneminde yaratıcılığı engelleyen durumlara ilişkin ebeveyn ve öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(21), 110-133.
Erdoğdu, Y. M. (2006). Yaratıcılık ile öğretmen davranışları ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. Sosyal Bilimler Dergisi, 5(17), 95-106.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. (15. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitimi Genel Müdürlüğü (2006). 36-72 aylık çocuklar için okul öncesi eğitim programı. Ankara: Milli Eğitim.
Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü (2013). Okul öncesi eğitim programı (36-72 aylık çocuklar için.) Ankara: Milli Eğitim.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2014) Okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları yönetmeliği. http://www.mevzuat.gov.tr adresinden 21.05.2019 tarihinde alınmıştır.
Ölçer, S. ve Aşıkoğlu Özdemir, D . (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcılık düzeyleri ile 60-72 aylık çocukların fen öğreniminin karşılaştırılması. Journal of Awareness, 3(5), 837-856.
Özgenel, M. ve Çetin, M. (2017). Marmara yaratıcı düşünme eğilimleri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 46, 113-132.
Rawlinson, J.G.(1995), Yaratıcı düşünce ve beyin fırtınası (Çev: O.Değirmen). İstanbul: Rota Yayıncılık.
Sönmez-Ektem, I . (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının görüşlerine göre uygulama okullarındaki etkinliklerin yaratıcılık bağlamında değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 523-547.
Torrance, E. P.(1965). Revarding creative behavior: Experiments in classroom creativity. NJ: PrenticeHall: Englewood Cliffs.
Tuğrul. B.A.(1993). Okul öncesi dönemde etkin öğretmen modeli. 9. Ya-Pa okul öncesi eğitimi ve yaygınlaştırılması semineri. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
Uzman, E. (2003). Okul öncesi eğitim alanında çalışan öğretmenlerin yaratıcı düşünme becerilerinin gelişiminin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Üstündağ, T. (2014). Yaratıcılığa yolculuk (6. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Yıldırım, B. (2006). Öğretmenlerin yaratıcılığa bakış açısı ve anasınıfı çocuklarının yaratıcılık düzeylerinin, öğretmenin yaratıcılık düzeyine göre incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Yıldız, F. Ü. (2000). Deneysel yaratıcılık programının 4-5 yaş çocuklarının sosyal ve bilişsel gelişimlerine etkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Zembat, R., İlçi Küsmüş,G. ve Yılmaz; H. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme eğilimleri ve sınıf yönetimleri. Değişen dünyada eğitim. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Zeytun, S. (2010). Okulöncesi öğretmenliği öğrencilerinin yaratıcılık ve problem çözme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir