Yavuz Ercan GÜL, Kasım KARATAŞ, Bakıt BORKOEV

Öğretmen Adayları Hoşgörü Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlama Çalışması

Hoşgörü, insanların farklılıklarına saygı göstermek, beğenilmeyen duygu ve düşüncelerine tahammül etmek ve onlara sabır göstermek gibi anlamları taşıyan bir kavramdır. Barışcıl bir toplumun oluşturulabilmesinin ön koşuludur. Hoşgörü eğilimini özellikle öğretmen adayları düzeyinde ölçecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracına ihtiyaç duyulması nedeniyle gerçekleştirilen bu çalışma Gül ve Alimbekov (2018) tarafından geliştirilen Öğretmen Adayları Hoşgörü Ölçeğinin Türkiye şartlarında geçerliğini ve güvenirliğini sağlamayı amaçlamıştır. 15 maddeden oluşan 5’li likert tipindeki ölçek, Eğitim Fakültesinde öğrenim gören toplamda 543 öğretmen adayına uygulanmıştır. Ölçeğin dört faktörlü yapısının incelenmesi için açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. Elde edilen veriler, 15 maddelik ölçeğin dört faktörlü özgün yapı ile tutarlı verilerle uyumlu olduğunu göstermektedir. Ölçeğin güvenirliği için, ölçeğin iç tutarlık katsayıları kontrol edilmiştir. Elde edilen Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı ölçeğin tümü için .77; empati alt boyutu için .74; önem alt boyutu için .69; uyum alt boyut için .70; tutum alt boyut için de .67 olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Hoşgörü, Öğretmen Adayları, ölçek, geçerlik, güvenirlik, Ölçek Uyarlama

Adaptation Teacher Candidates Tolerance Scale into Turkish Language

Tolerance is a concept which carries meanings such as respecting the differences of people, bearing their disliked feelings and opinions and being patient with them. It is a prerequisite for the creation of a peaceful society. Conducted due to the need for a valid and reliable assessment tool to assess the tendency of tolerance especially at the level of teacher candidates, this study aimed at ensuring the validity and reliability of the Teacher Candidates Tolerance Scale developed by Gül and Alimbekov (2018) under the conditions of Turkey. The 5-point Likert-type scale consisting of 15 items was applied to 543 teacher candidates who were studying at the Faculty of Education. For examining the four-factor structure of the scale, exploratory factor analysis (EFA) and confirmatory factor analysis (CFA) were executed. The obtained data show that the 15-item scale comply with the data consistent with the unique four-factor structure. For the reliability of the scale, the internal consistency coefficients of the scale were checked. The obtained Cronbach's Alpha internal consistency coefficient was calculated as .77 for the whole scale, as .74 for the empathy sub-dimension, as .69 for the importance sub-dimension, as .70 for the compliance sub-dimension, and as .67 for the attitude sub-dimension.

Keywords:

Tolerance, Teacher Candidates, Validity, Reliability, Scale Adaptation,

PDF

___

Bajpai, S. ve Bajpai, R. (2014). Goodness of measurement: Reliability and validity. International Journal Of Medical Science And Public Health, 3(1), 173-176. doi: 10.5455/İjmsph.2013.191120133.
Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
Corneo, G. ve Jeanne, O. (2009) A theory of tolerance. Journal of Public Economics, 93(5), 691-702.
Dommering, E. J. (2008). Tolerantie, de Vrijheid van Meningsuiting en de Islam. In (E. J. Dommering Ed), De achtervolging van Prometheus (p. 82-96). Amsterdam: Otto Cramwinckel.
Gül, Y. E., Alimbekov, A. (2018). Öğretmen adayları hoşgörü ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Manas sosyal araştırmalar dergisi, 7(4), 49-62.
Çeliköz, N. ve Gül, Y. E. (2018). Üniversite öğrencileri sabır eğilim ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. (E. Hamarta Ed.), Eğitim Bilimleri Araştırmaları içinde (s. 11-21). Konya: Çizgi Kitabevi.
Gündüz, M. (1995). Açılış konuşması. (İ. Pehlivan yay. haz.), Hoşgörü ve Eğitim Toplantısı içinde (s. 12-15). Ankara: UNESCO ve Ankara Üniversitesi Ortak Yayın.
İlhan, M. ve Çetin, B. (2014). LISREL ve AMOS programları kullanılarak gerçekleştirilen yapısal eşitlik modeli (Yem) analizlerine ilişkin sonuçların karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 5(2), 26-42.
Kurtdede Fidan, N. ve Güleç, F. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının bakış açısından “hoşgörü değeri”. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 246-258.
Levinas, E. (1998). Otherwise than being, or, beyond essence. Pittsburgh: Duquesne University Press.
Sullivan, J. L., Piereson J. ve Marcus G. E. (1982). Political Tolerance and American Democracy. Chicago: University of Chicago Press.
Şeker, H. ve Gençdoğan, B. (2014). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme (2. Basım). Ankara: Nobel Akademi.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
Çelik, E. H. ve Yılmaz, V. (2013). Lisrel 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi temel kavramlar, uygulamalar, programlama (2.Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Kavcar, C. (1995). Açılış konuşması. (İ. Pehlivanyay. haz.), Hoşgörü ve Eğitim Toplantısı içinde (s. 1-5). Ankara: UNESCO ve Ankara Üniversitesi Ortak Yayın.
Köknel, Ö. (1995). Hoşgörünün ruhsal-toplumsal temelleri. Türk Eğitim Derneği XIII. Öğretim Toplantısı içinde (s. 67-77). Ankara: TED Eğitim Dizisi.
Murphy, K. R. ve Davidshofer, C. O. (1998). Psychological testing (4th ed). New Jersey: Prentice Hall.
Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory (2nd ed). New York: McGraw-Hill.
Tarhan, N. (2014). Güzel insan modeli. İstanbul: Timaş Yayınları.
UNESCO (1994). Tolerance: The threshold of peace a teaching / learning guide for education FFR peace, human rights and democracy (preliminary version). Paris: United Nations Educational Press.
Van Doorn, M. (2014). The nature of tolerance and the social circumstances in which it emerges. Current Sociology, 62(6), 905-927. doi: 10.1177/0011392114537281
Vogt, W. P. (1997). Tolerance and education: Learning to live with diversity and difference. London: Sage. Marcuse, H. (1969). Beyond tolerance. Boston: Beacon Press.