İşletme Yönetiminde Kaos Yaklaşımı: Teorik Bir Bakış

Dünyada teknolojide meydana gelen hızlı değişim, tüm örgütlerde olduğu gibi işletmelerin örgüt ve yönetim yapılarında da değişime neden olmaktadır. Değişimlerden etkilenmemek neredeyse imkânsız iken bu değişimleri yakalayamamak süreç içerisinde yok olmakla eşdeğer bir durum olarak görülmektedir. Bu değişim ortamında örgütlerin kendilerini olumlu ya da olumsuz etkileyen iç ve dış faktörlere karşı dikkatli olmaları gerekmektedir. Dünyada insanlar için geçerli olan kurallar örgütler içinde geçerli olmaktadır. Bu nedenle örgütler için işlerin her zaman yolunda gitmediğini ve bir karmaşıklığın yaşanabileceğini söylemek mümkündür. Bu karmaşık durumla karşı karşıya kalan örgütlerin karşılaşabilecekleri tüm problemlere karşı hazırlıklı olmaları gerekmektedir. Bu bağlamda yöneticilerin kaos odaklı bir yönetim anlayışı benimsemeleri gerekmektedir. Bu çalışmada karmaşık bir durum olarak ifade edilen kaos yaklaşımı işletme yönetimi bağlamında kavramsal olarak incelenmektedir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada öncelikle Kaos Teorisi açıklanmakta, sonrasında işletme örgüt ve yönetimi açısından kaos yaklaşımı tartışılmaktadır. Bu çalışma işletme yönetimi alanında gelecekte oluşabilecek ilke ve yöntemlerin gelişimine destek vermesi açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Kaos, Karmaşıklık, Örgüt, İşletme Yönetimi

Chaos Approach in Business Management: A Theoretical Overview

The rapid change in technology in the world, as in all organizations, causes change in the organization and management structures of enterprises. While it is almost impossible not to be affected by the changes, not being able to catch these changes is seen as an equivalent situation in the process. In this environment of change, organizations need to be aware of internal and external factors that affect them positively or negatively. Rules applicable to people in the world apply to organizations. For this reason, it is possible to say that things do not always go well for the organizations and a complexity can be experienced. The organizations facing this complex situation must be prepared for all the problems they may face. In this context, managers should adopt a chaos-oriented management approach. The chaos approach, which is expressed as a complex situation in this study, is conceptually examined in the context of business management. For this purpose, the Chaos Theory is first explained in the study and then the chaos approach is discussed in terms of business organization and management. This study is important in terms of supporting the development of future principles and methods in the field of business management.

Keywords:

Chaos, Complexity, Organization, Business Management,

PDF

___

Allen, P. M. (2001). A complex systems approach to learning in adaptive networks. Internatonal Journal of Innovation Management, 5(2), 149-180. doi:10.1142/S136391960100035X

Altun, S. A. (2001). Kaos ve yönetim. Eğitim Yönetimi Dergisi, 28, 451-469.

Bayramoğlu, G. (2016). Karmaşıklık paradigması ışığında örgüt teorilerinin yeniden değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 49-63.

Biçici, F. (2016). Kaos teorisi, determinizm ve yeni bilim paradigması sürecinde sosyal bilimler ve turizm araştırmaları açısından önemi. Turizm Akademik Dergisi, 3(1), 29-38.

Çıraklı, Ü., Dalkılıç, S. ve Hacıhasanoğlu, T. (2017). Kaos teorisi, karmaşıklık teorisi, karmaşık uyarlamalı sistemler: Sağlık hizmetleri açısından bir derleme. International Journal of Academic Value Studies, 3(16), 330-343.

Demirtaş, H. (2006). Yönetim kuram ve yaklaşımları eğitiminin ilköğretim okulu öğretmenlerinin sınıf yönetimi paradigmalarına etkileri. Eğitimde Politika Analizleri ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 1(1), 1-34.

Englund, R. L. (2009). Applying Chaos Theory in A Project Based Organization. Global Congress 2009. Amsterdam. 08.04.2019 tarihinde https://www.pmi.org/learning/library/applying-chaos-theory-project-based-organization-6849 adresinden erişilmiştir.

Erçetin, Ş. Ş., Çevik, M. S. ve Çelik, M. (2018). Okul müdürlerinin kuantum liderlik davranışlarını gerçekleştirme düzeyleri. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi Dergisi: Kuram ve Uygulama, 1(2), 109-124.

Ertürk, A. (2012). Kaos kuramı: Yönetim ve eğitimdeki yansımaları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 849-868.

Farazmand, A. (2003). Chaos and transformation theories: A theoretical analysis with ımplications for organization theory and public management. Public Organization Review: A Global Journal, 3, 339-372.

Galacgac, J. ve Singh, A. (2016). Implications of chaos theory in management science. Chaotic Modeling and Simulation (CMSIM), 4, 515-527.

Gülcan, M. G. (2015). Complexity theory and new leadership paradigm. British Journal of Education, Society & Behavioural Science, 10(2), 1-12. doi:10.9734/BJESBS/2015/12105

Kıray, A. (2011). Sosyal bilimler karmaşıklık ve kaos. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6(1), 281-286.

Klioutchnikov, I., Sigova, M. ve Beizerov, N. (2017). Chaos theory in finance. Procedia Computer Science, 119, 368-375. doi:10.1016/j.procs.-2017.11.196

Koçel, T. (2004). İşletme yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım-Yayın-Dağıtım A.Ş.

Konan, N. (2015). Kuantum liderlik. Eğitim Yönetiminde Yeni Liderlik Yaklaşımları içinde (s. 79-108). Ankara: Pegem Akademi.

Levy, D. (1994). Chaos theory and strategy: Theory, application, and managerial implications. Strategic Management Journal, 15, 167-178.

Marion, R. (1999). The edge of organization chaos and complexity theories of formal social systems. California: SAGE Publications, Inc.

Mason, R. B. (2007). The external environment's effect on management and strategy: A complexity theory approach. Management Decision, 45(1), 10-28. doi:10.1108/00251740710718935

McMillan, E. (2006). Complexity, organizations and change: an essential ıntroduction. London and New York: Routledge, Taylor and Francis Group.

Murphy, P. (1996). Chaos theory as a model for managing issues and crises. Public Relations Review, 22(2), 95-113.

Polat, M., ve Arabacı, İ. B. (2015). Liderliğin kısa tarihi ve açık liderlik. Route Educational and Social Science Journal, 2(1), 207-232.

Prigogine, I. (1987). Exploring complexity. Europcan Journal of Operational Research, 30(2), 97-103. doi:10.1016/0377-2217(87)90085-3

Rockler, M. J. (1991). Thinking about chaos: non-quantitative approach to teacher education. Action in Teacher Education, 12(4), 56-63.

Ruelle, D. (1994). Rastlantı ve kaos. (D. Yurtören, Çev.) Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları.

Samur, M., ve İntepeler, Ş. S. (2016). Kaos teorisi ve hemşirelikte kullanım örneği: Bypass cerrahisi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 3(3), 169-173. doi:10.5222/SHYD.2016.169

Sayğan, S. (2014). Örgüt biliminde karmaşıklık teorisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 14(3), 413-423.

Styhre, A. (2002). Non-linearin organizations: Organization change management informed by complexity Teory. Leadership and Organization Development Journal, 23(6), 343-351. doi:10.1108/0143773021044-1300

TDK. (2006). Güncel türkçe sözlük. 25.01.2019 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&-guid=TDK.GTS.5c4afa31c97fd0.36272106 adresinden erişilmiştir.

Thiétart, R. A., ve Forgues, B. (1995). Chaos theory and organization. Organization Science, 6(1), 10-31. doi:10.1287/orsc.6.1.19

Töremen, F. (2000). Kaos teorisi ve eğitim yöneticisinin rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 6(2), 203-219.

Wilding, R. (1998). Chaos theory: Implications for supply chain management. The International Journal of Logistics Management, 9(1), 43-56.