Turan ŞAHMARAN, Hatice KAR, İbrahim ARISAL

İş Sağlığı ve Güvenliği Ön Lisans Programında Verilen Eğitim ve Öğretimin İş Sağlığı ve Güvenliği Algısı Üzerine Etkisi

Bu araştırma, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programında, öğrencilerin iş sağlığı ve güvenliğine bakış açılarının eğitim ve öğretim süreci sonucunda nasıl değiştiğini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi’nde İş Sağlığı ve Güvenliği Önlisans Programında okuyan 2. sınıf öğrencileri ile bu programa yeni başlayan 1. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini 61 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Güvenlik Algıları” ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçek beşli likert tipindedir. Araştırmadan elde edilen veriler “SPSS for Windows 22,0” programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada iki bağımsız grup arasında farkın önemini test etmek için Mann-Whitney U Testi seçilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, 2. sınıf öğrencileri ile 1. sınıf öğrencileri arasında iş sağlığı ve güvenliği algısına ilişkin anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca 2. sınıfta bulunan öğrencilerin iş sağlığı ve güvenliği algısının 1. sınıflara göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu yüksekliğin nedeninin birinci sınıfta aldıkları dersler ve eğitim olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

İş Sağlığı ve Güvenliği, Meslek Yüksekokulu, Tutum ve Farkındalık

Effect of Education and Training Given in the Occupational Health and Safety Associate Degree Program on the Perception of Relation Between Occupational Health and Safety

This study was carried out in Hatay Mustafa Kemal University Vocational Health and Safety Associate Degree Program in order to evaluate how the viewpoints perspective on occupational health and safety changed as a result of the education and training process. The universe of the research is composed of second class students studying in the mentioned program and at the same time the first class students who are new to this program. The sample of the study consisted of 61 students. In order to collect the data of the study, “Social Security Perceptions of University Students Scale” was used. The scale used in the research is five-point Likert type. The data obtained from the study were analyzed by using “SPSS for Windows 22.0 program. Mann-Whitney U Test was chosen to test the significance of the difference between two independent groups. According to the results of the study, it was determined that there was a significant difference in occupational health and safety perception between 2nd year students and 1st grade students. Moreover, it was concluded that the occupational health and safety perception of the students in the second year is higher than the 1st grade students. In this study, it can be said that the reason for this height is the lessons and education they took in the first grade.

Keywords:

Occupational Health and Safety, Vocational High School, Attitude and Awareness,

PDF

___

Akalp, G. ve Karadeniz, N. Y. (2013). İşletmelerde güvenlik kültürünün oluşumunda yönetimin rolü ve önemi. Sosyal Güvenlik Dergisi, 3(2), 96-109.
Aksoy, S., Çevik, B. ve Çakıcıer, N. (2013). Gümüşova Meslek Yüksekokulu’nda iş güvenliği bilincinin belirlenmesi. D.Ü. Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1 (1) 69-70.
Alpar, R. (2016). Uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık.
Asepatori, M. A. A. (2011). Safety awareness at workplace a case study at celcom axiata berhad. Masters thesis. University Utara, Malaysia.
Boileau, P. E. (2016). Sustainability and prevention in occupational health and safety. Industrial Health, 54, 293–295.
Burns, N. ve Grove, S. K. (1993). The practice of nursing research: Conduct, critique and utilization (Second Edition). Elsevier Science Health Science, 28.05.2019, tarihinde https://www.researchgate.net/publication/292391179_Bilimsel_arastirma_sureci_ve_yontem adresinden erişilmiştir.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Ceylan, H. (2012). Türkiye’deki iş sağlığı ve güvenliği eğitimi sorunlar ve çözüm önerileri. Electronic Journal of Vocational Colleges, 2(2), 94-104.
Çelikkalp, Ü, Saraçoğlu, G. V. ve Tokuç, B. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi düzeylerinin arttırılması. Namık Kemal Medical Journal, 5 (1), 36-43.
Erkan, N. (2001). Ergonomi. Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayını.
Görmüş, A. Ş. ve Bektaş, Ç. (2002). Sektör temsilcilerinin meslek yüksekokulu öğrencilerini algılamalarına yönelik bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 4 (2), 19-30.
Güvercinci, M. (2005). İş sağlığı ve güvenliği konusunda yeni dönem. İşveren Dergisi, 43 (9), 28-30.
Hale, A. R. ve Hovden, J. (1998). Management and culture: the third age of safety. Occupational injury: Risk, prevention and intervention, (129-166), United Kingdom:Taylor and Francis.
Hejduk, I. ve Tomczyk, P. (2015). Young workers occupational safety knowledge creation and habits. Procedia Manufacturing, 3, 395-401. doi: 10.1016/j.promfg.2015.07.184
International Labour Organization (ILO) (2009). Information on decent work and a health and safety culture, 01.04.2019 tarihinde http://www.ilocarib.org.tt/portal/index.php? adresinden erişilmiştir.
Kalkış, İ. ve Demir, S. (2012). İşverenin iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verme yükümlülüğü üzerine bir inceleme. Çalışma İlişkileri Dergisi, 3 (1), 23-47.
Kılıç, S. (2016). Cronbach’ın Alfa Güvenirlik Katsayısı. Journal of Mood Disorders, 6 (1), 47-48.
Neira, M. (2010). Healthy workplaces: A model for action. 03.05.2019 tarihi, https://www.who.int/occupational_health/publications/launch_hwp_22april.pdf?ua=1 adresinden erişilmiştir.
Othman, M. B. (2012). Middle-management support and safety training program towards employees safety behavior. Masters thesis. University Utara, Malaysia.
Özgüler, A. T. ve Koca, T. (2013). Meslek yüksekokullarında iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin gerekliliği. Electronic Journal of Vocational Colleges, 3 (4), 15-20.
Parlar, S. (2008). Sağlık çalışanlarında göz ardı edilen bir durum: Sağlıklı çalışma ortamı. TAF Prev Med Bull, 7 (6), 547-554.
Reşitoğlu, B., Bağdatoğlu, T., Bahar, L., Ertürk, E., Apaydın, S. ve Pekoğlu, E. (2018). İş sağlığı ve güvenliği eğitiminin sağlık hizmetleri öğrencilerinin bilgi ve farkındalıklarına etkisi. IBAD, 3 (2), 459-473.
Sawacha, E., Shamil, N. ve Daniel, F. (1999). Factors affecting safety performance on construction sites. International Journal of Project Management, 17 (5), 309-315.
Savcı, C., Şerbetçi, G. ve Kılıç, Ü. (2018). Sağlık disiplini öğrencilerinin iş sağlığı ve güvenliği konusunda eğitim alma ve iş kazasına maruz kalma durumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 5 (1), 36-47.
Spector, P. E. (1992). Summated rating scale construction: An introduction. Newbury Park, CA: Sage.
Stellman, J. M. (2012). Encyclopedia of occupational health and safety. Switzerland: International Labour Office.
Tavakoli, H. (2012). A dictionary of research methodology and statistics in applied linguistics. Tahran: Rahnama.
Topgül, S. ve Alan, Ç. (2017). Öğrencilerin iş güvenliği ve iş güvenliği eğitimi algısının değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (2), 587-598.
Turan, İ, Şimşek, Ü. ve Aslan, H. (2015). Eğitim araştırmalarında likert ölçeği ve likert-tipi soruların kullanımı ve analizi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (30), 186-203.
World Health Organization (WHO) (1995). Global strategy on occupational health for all: The way to health at work. In: Recommendation of the second meeting of the WHO Collaborating Centres in Occupational Health. 05.05.2019 tarihinde, https://apps.who.int/iris/handle/10665/36845 adresinden erişilmiştir.
World Health Organization (WHO) (2013). The WHO global plan of action on workers’ health:2008-2017, In Baseline For Implementation. 01.05.2019 tarihinde, http://www.who.int/occupational_health/who_workers_health_web.pdf. adresinden erişilmiştir.
Yılmaz, F. (2009). İş sağlığı ve güvenliğinde okul eğitiminin önemi: modern örnekler ışığında iş sağlığı ve güvenliği lisans eğitiminin ülkemizde uygulanabilirliği. İş Hukuku ve İktisat, 11, 107-139.
Yılmaz, F. (2014). Soma ekseninde Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği üzerine bir değerlendirme. Egiad Yarın, 42, 40-48.