Yeşil Pazarlama Faaliyetlerinin Tüketiciler Üzerindeki Etkileri

Küreselleşme, teknolojik ilerleme, nüfus artış hızı ve tüketici beklentileri işletmeler arası rekabetin artmasına neden olmuştur. Bu artış aynı zamanda çevre kirliliğini artırmıştır. Bu artış gün geçtikçe artan çevre sorunlarını tetiklemiş ve gelecek nesiller için yaşanabilir bir dünya bırakma konusunda endişeler artmıştır. Doğal kaynakların kıt olması nedeniyle zaman içinde tüketiciler, devlet çevresel duyarlılığı yüksek kuruluşlar duyarlılık göstermeye başlamışlardır. Bu duyarlılık tüketicilerin çevre dostu yeşil ürün satın almalarıyla yeşil pazarlama uygulamaları doğmuştur. Yapılan bu çalışmanın amacı tüketicilerin çevre duyarlılığı, yeşil pazarlama ve tüketici satın alma kararı arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Bu amaçla Kütahya ili SERA alışveriş merkezinde 210 tüketiciye gönüllülük esasına göre ulaşılmıştır. Elde ettiğimiz bulgularla çevre duyarlılığı ile tüketici satın alma kararı arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkileri tespit edilmiştir. Ayrıca, yeşil pazarlama ile tüketici satın alma kararı arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkileri tespit edilmiştir. Demografik değişkenlerden cinsiyet ile çevre duyarlılığı, yeşil pazarlama ve tüketici satın alma kararı arasında anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. Demografik değişkenlerden medeni durum ile çevre duyarlılığı ve tüketici satın alma kararı arasında anlamlı farklılık tespit edilmişken yeşil pazarlama ile arasında anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. Ayrıca tüketicilerin çevre dostu ürünleri satın almak istediklerinde %21,15 daha fazla ödeme yapacakları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yeşil pazarlama, Çevre Duyarlılığı, Tüketicinin Satın Alma Kararları

The Impact of Green Marketing Activities on Consumers

Globalization, technological progress, population growth rate and consumer expectations have led to an increase in competition among enterprises. This increase has also increased environmental pollution. This increase triggered increasingly environmental problems and increased concerns about leaving a habitable world for future generations. Due to the scarcity of natural resources, consumers have started to be sensitive to high levels of public environmental awareness. This sensitivity has aroused green marketing practices with consumers buying eco-friendly green products. The aim of this study is to determine the relationship between environmental sensitivity of consumers, green marketing and consumer purchasing decision. For this purpose 210 consumers were voluntarily reached at the SERA shopping center in Kütahya province. Positive correlation was found between environmental sensitivity and consumer purchasing decision. In addition, positive directional significant relationships between green marketing and consumer purchasing decision were determined. There was no significant difference between gender and environmental awareness among demographic variables, green marketing and consumer purchase decisions. While there was a significant difference between demographic variables and marital status, environmental sensitivity and consumer purchasing decision, no significant difference was found between green marketing. It was also found that consumers would pay 21.15% more when they wanted to buy eco-friendly products.

Keywords:

Green Marketing, Environmental Sensitivity, Consumer's Purchase Decisions,

PDF

___

Akdeniz Ar, A. (2011). Yeşil pazarlama: Tekstil sektöründen örneklerle. İstanbul: Beta Basım Yayın.
Akgül A. ve Çevik O. (2005). İstatistiksel Analiz teknikleri–spss’te işletme yönetimi uygulamaları. Ankara: Emek Ofset Ltd.Şti.
Altunışık, R., Özdemir, Ş. ve Torlak, Ö. (2006). Modern pazarlama. 4. Basım, İstanbul: Değişim Yayınları.
Arslanoğlu, A. (2019). İçsel pazarlamanın hasta güvenliği kültürüne etkisi. Ankara: Iksad Publications.
Aslan, F. (2007). Yeşil pazarlama faaliyetleri çerçevesinde kafkas üniversitesi öğrencilerinin çevreye duyarlı ürünleri kullanma eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi, SBE., Kars.
Bakar, B. (2015). Yeşil satın alma davranışını etkileyen faktörler: mersin ili pvc kapı pencere ve granit malzemeleri üzerine bir uygulama, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çağ Üniversitesi, SBE., Tarsus.
Başaran, İ.E. (1991). Eğitim psikolojisi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
Bilge, F. A. ve Göksu, N. (2010). Tüketici davranışları. Ankara: Gazi Kitapevi.
Biner, N. (2014). Tüketicilerin yeşil ürün satın alma davranışlarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, SBE., Edirne.
Blythe, J. (2013). Consumer behaviour, 2nd ed. Sage. HF5415.32 B59 2013. Los Angeles.
Boztepe, A. (2011). Green marketing and its impact on consumer buying behavior, Unpublished Master’s Thesis, Fatih University, İstanbul.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, 7. Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Ceritoğlu, B. (2011). kurumsal sosyal sorumluluk ve işletmelerin çevre bilinci eksenindeki uygulamalarının tüketici satın alma davranışı ve kurum algısı imajına etkisi. İstanbul: Yalın Yayıncılık.
Çağlayan, E. ve Güriş, S. (2005). Ekonometri temel kavramlar. İkinci Baskı, İstanbul: Der Yayınları, 12.
Çınar, S. (2017). Tüketicilerin yeşil ürün satın alma eğilimlerinin belirlenmesi dumlupınar üniversitesinde bir araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi, SBE., Kütahya.
Çelik, A.A. (2012). Tüketicilerin değer yapılarının, demografik ve psikografik özelliklerinin çevreye duyarlı tüketim davranışı üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, SBE., İzmir.
Dinar, N. (2018). Yeşil reklamların ve çevre bilincinin yeşil ürün satın alma niyeti üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Marmara Üniversitesi, SBE., İstanbul.
Dinç, Y. (2018). Yeşil pazarlama ve tüketicilerin yeşil ürünlere yönelik tutumlarına ilişkin değerlendirme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, SBE. İstanbul.
Djaadi, N. (2016). Yeşil pazarlama uygulamalarının tüketici satın alma davranışları üzerine etkisi: türkiye ve cezayir örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, SBE., Edirne.
Gemlik, N., Arslanoğlu, A., Gün, M. ve Aslan, Ü. (2019). Tastane yöneticilerinin yeşil hastane farkındalığı üzerine nitel bir araştırma, Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 6(40), 2135-2144.
Glowa, T. (2001). Understanding how consumers make complex choices, Unpublished White Paper.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri, 1.Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Hamşıoğlu, B. (2013). Fastfood ürünleri satın alma tüketicilerin yaşam tarzlarını belirlemeye yönelik bir uygulama. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 6(11), 20.
İslamoğlu, A.H. (2003). Tüketici davranışları. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım. ISBN 975-29-5312-3.
Jisana, T.K. (2014). Consumer behaviour models: an overview. Sai Om Journal of Commerce & Management, 1(5), 34-43.
Kalaycı, Ş. (2010). spss uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, 5.Baskı., Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Karaca, C. (2012). Ekonomik kalkınma ve çevre kirliliği ilişkisi: gelişmekte olan ülkeler üzerine ampirik bir analiz. Çukurova Üniversitesi, SBE.Dergisi, 21(3), 139-156.
Karaca, S. (2013). Tüketicilerin yeşil ürünlere ilişkin tutumlarının incelenmesine yönelik bir araştırma /a research on investatigation of consumers' attitudes on green products. Ege Akademik Bakış, 13(1), 99.
Karalar, R. ve Kiracı, H. (2011). Çevresel sorunlara karşı bir çözüm önerisi olarak sürdürülebilir tüketim düşüncesi Dumlupınar Üniversitesi SBE Dergisi, 30.
Kocabaş, F. ve Elden, M. (2001). reklamcılık kavramlar, kararlar, kurumlar, İstanbul: İletişim Yayınları,
Koçarslan, H. (2015). İşletmelerin sosyal sorumluluk bilincinde çevre duyarlılığının yeşil pazarlama üzerine etkileri, Doctoral dissertation, Doktora Tezi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kilis.
Kotler, P., Wong, V., Saunder, J. ve Armstrong, G. (2005). Principles of marketing, (Fourth Europan Edition). New Jersey: Prentice Hall.
Ku, H.H., Kuo, C.C., ve Kuo, T.W. (2012). The effect of scarcity on the purchase intentions of prevention and promotion motivated consumers. Psychology and Marketing, 29(8), 541–548.doi:10.1002/mar.20541.
Kuduz, N. (2011). Yeşil pazarlama faaliyetlerinin tüketicilerin satın alma davranışlarına etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma, Yayınlanmış Yüksek Lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Kuduz, N. ve Zerenler, M. (2013). Yeşil pazarlama, Ankara: Nobel Yayınları.
Mucuk, İ. (2001). Pazarlama ilkeleri, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Nakip, M. (2006). Pazarlama araştırmaları teknikler ve uygulamalar, Ankara: Seçkin Yayınevi.
Öndoğan, E. N. (2018). Hazır giyim sektörü ve yeşil pazarlama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(2), 97-110.
Peattie, K. (2001). Towards sustainability: the third age of green marketing. The Marketing Rewiew. 2, 129-146.
Sarı, T.B. (2010). Green marketıng: attıtudes of consumers towards green products, Unpublished Master’s Thesis, The Institute Of Social Sciences Marketing Graduate Programme Bahçeşehir University, İstanbul.
Schewe, C. D. ve Meredith, G. (2004). Segmenting global markets by generational cohorts: determining motivations by age, Journal of Consumer Behavior, 4(1), 51-63.
Sert, A. (2017). Yeşil pazarlama ve tüketicilerin satın alma davranışları: üniversite öğrencilerine yönelik bir araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Nişantaşı Üniversitesi, SBE., İstanbul.
Smith, P.R. (1994). Marketing comunication an integrated approache, London: Kogan Page Limited.
Sönmez, Y. (2014). Tüketicilerin yeşil pazarlama uygulamalarıyla ilgili tutum ve davranışları: ahi evran üniversitesi örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, SBE., Nevşehir.
Toygar, F. (2014). Yeşil (çevreci) pazarlama faaliyetleri ve tüketici karar süreci üzerindeki etkisi, örnek olay incelemesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gediz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Türkoğlu, A. (2016). Examinating the effects of green marketing on the purchasing behaviours of consumers in sociodemographic aspects, Unpublished Master’s Thesis, The Institute Of Social Sciences Master Of Business Administration Bahçeşehir University, İstanbul.
Tüylü, V. (1995). Üniversite Öğrencilerinin giyim eşyası satın almasında.yerli–ithal mali tercihlerinin belirlenmesi Pazarlama Dünyası, 51, 32 -38.
Uydacı, M. (1999). İş ahlakı açısından çevresellik ve yeşil pazarlama anlayışı. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Uydacı, M. (2011). Yeşil pazarlama. 2.Baskı, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Üstünay, M. (2008). İşletmelerin sosyal sorumlulukları çerçevesinde yeşil pazarlama uygulamaları ve kimya sektörüne yönelik bir inceleme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Trakya Üniversitesi, SBE., Edirne.
Veziroğlu, P. (2014). Gıda ürünleri pazarlamasında yeşil pazarlama kavramı ve tüketici yaklaşımı: adana ili örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, SBE., Adana.
Wood, W. ve Hayes, T. (2012). Social influence on consumer decisions: motives, modes, and consequences. Journal of Consumer Psychology, 22, 324–328.