Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni Adaylarının Karakter ve Değerler Eğitimi Dersine Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı; Türk dili ve edebiyatı öğretmeni adaylarının Karakter ve Değerler Eğitimi dersine yönelik görüşlerini tespit etmektir. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği çalışmada, betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılı güz yarıyılında, Sinop Üniversitesi Pedagojik Formasyon Programı’nda, seçmeli ders olarak Karakter ve Değerler Eğitimi dersini alan 35’i kadın ve 24’ü erkek olmak üzere toplam 59 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak 5 adet açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde ise, betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Elde edilen veriler öncelikle detaylı bir okumaya tabi tutulmuş ve kodlanmıştır. Sonrasında ise, kodlanan verilerin içeriği doğrultusunda her bir alt problem için kategoriler oluşturulmuştur. Araştırmanın bulgular kısmında; her bir alt problem için oluşturulan kategorilere yönelik bazı basit istatistiki bilgilerle birlikte, doğrudan alıntı yaparak kategorilerle ilgili öne çıkan bazı öğretmen adayı görüşlerine yer verilmiştir. Araştırmanın neticesinde; birinci alt probleme yönelik elde edilen sonuçlar incelendiğinde, Türk dili ve edebiyatı öğretmeni adaylarının %50,84’ünün karakter ve değerler eğitimini, “bireyin dünyaya ve içinde bulunduğu topluma adapte olmasını sağlayan ve toplumu huzura ulaştıran bir eğitim süreci” olarak tanımladıkları görülmüştür. İkinci alt probleme yönelik ulaşılan sonuçlara bakıldığında; katılımcıların %35,59’luk bölümü, “dersin kişisel gelişimine katkı sağlayacağı düşüncesi” sebebiyle Karakter ve Değerler Eğitimi dersini seçtiklerini ifade etmişlerdir. Çalışmanın üçüncü alt problemine yönelik elde edilen sonuçlar incelendiğinde; öğretmen adaylarının %76,27’lik gibi büyük bir bölümünün Karakter ve Değerler Eğitimi dersinin lisans programlarında kesinlikle yer alması gerektiğini düşündükleri görülmüştür. Son olarak araştırmanın beşinci alt problemine yönelik sonuçlar incelendiğinde, katılımcıların %71,18’lik gibi büyük bir bölümünün Karakter ve Değerler Eğitimi dersinin değerlendirme ölçütlerinin neler olması gerektiğine dair, “okul, aile ve sosyal hayatta; öğrencilerin davranışlarında ve tutumlarında meydana gelen değişiklikler dikkate alınmalı” şeklinde görüş belirttikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Değer, karakter ve değerler eğitimi dersi, Türk dili ve edebiyatı öğretmeni adayları

Examination of The Views of Turkish Language and Literature Teacher Candidates on Character and Value Education Course

The aim of this study is to determine the views of Turkish language and literature teacher candidates about the Character and Value Education course. The descriptive survey model was used in the study, in which the qualitative research approach was adopted. The study group consists of 59 teacher candidates (35 females and 24 males), who chose the Character and Value Education course as an elective course in the Pedagogical Formation Program of Sinop University in the fall semester of 2018-2019 academic year. In this study, a semi-structured interview form consisting of 5 open-ended questions was used as a data collection tool. Descriptive analysis technique was used to analyze the data obtained. Firstly, the data obtained were read and coded in detail. Then, categories were formed for each sub-problem according to the content of the data encoded. The results section of the study included some simple statistical information related to the categories created for each sub-problem, as well as the views of some teacher candidates who stood out regarding the categories by citing from them directly. As a result of this study, when the results of the first sub-problem were examined, it was seen that 50.84% of Turkish language and literature teacher candidates defined character and values education as an education process that enables the individual to adapt to the world and the society in which he or she lives ”. Based on the results of the second sub-problem, 35.59% of the participants stated that they selected the course of character and values education because of the idea that the course would contribute to their personal development. When the results of the study were examined for the third sub-problem, it was observed that a large part of the teacher candidates, such as 76.27%, thought that the course of character and values education should be included in the undergraduate programs. Finally, when the results of the fifth sub-problem of the study were examined, 71.18% of the participants stated that the evaluation criteria of the Character and Values Education course should be “in school, family and social life; changes in students' behaviors and attitudes should be taken into consideration ”

Keywords:

Value, character and value education, Turkish language and literature teacher candidates,

PDF

___

Akengin, H., Tuncel, G., Şirin, A., ve Sargın, S. (2009). A comparative study on value ranking of the Turkish teaching department students in two universities. College Student Journal [Part B], 43 (4), 1191-1203.
Aktepe, V. ve Yel, S. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin değer yargılarının betimlenmesi: Kırşehir ili örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (3), 607-622.
Alyılmaz, C. ve Alyılmaz, S. (2014). Amirbek Turatoviç Muratov’dan Yenisey’e sesleniş. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. 3(1), 68-84.
Alyılmaz, S. (2008). Öğretmen adaylarına göre görgü kurallarına aykırı davranışlar. İzvestiya Vuzov, 1-2, 136-142.
Arslantürk, Z. ve Arslantürk, A. (2013). Uygulamalı sosyal araştırma: kavramlar, teknikler, metotlar, bilgisayar uygulamaları, SPSS. (3. Bsm), İstanbul: Çamlıca Yayınları.
Arthur, J. (2003). Educatin with character. London: RoutledgeFalmer.
Balcı, F. A. ve Yanpar-Yelken, T. (2013). İlköğretim sosyal bilgiler programında yer alan değerler ve değer eğitimi uygulamaları konusunda öğretmen görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14( 1), 195-213.
Balcı, A. ve Yanpar-Yelken, T. (2010). İlköğretim öğretmenlerinin değer kavramına yüklediği anlamlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 81-90.
Beil, B. (2003). İyi çocuk, zor çocuk, ‘doğru davranışlar çocuklara nasıl kazandırılır? (C. Yorulmaz Çev.). Ankara: Arkadaş Kitapevi.
Berkant, H. G., Efendioğlu, A. ve Sürmeli, Z. (2014). Değerler eğitimine yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 427-440.
Can-Aran, Ö. ve Demirel, Ö. (2013). Dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(46), 151-168.
Çengelci, T. Hancı, B. ve Karaduman, H. (2013). Okul ortamında değerler eğitimi konusunda öğretmen ve öğrenci görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 33-56.
Demirhan İşcan, C. (2014). Öğretmen adaylarının değerler eğitimindeki tercihleri. İlköğretim Online, 13(4), 1203-1222.
Demirhan-İşcan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Doğan, H. (1997). Eğitimde program ve öğretim tasarımı. Ankara: Önder Matbaacılık.
Ekşi, H. ve Katılmış, A. (2016). Uygulama örnekleriyle değerler eğitimi. Ankara: Nobel.
Er, O. (2017). Suha Mermerci’nin Kitaplarının Kültürel Değerler Açısından Değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(2), 1178-1188.
Fırat, N. (2007). Okul kültürü ve öğretmenlerin değer sistemleri. Yayımlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
Kale, N. (2004). Nasıl bir değerler eğitimi? Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu’nda sunulan bildiri, İstanbul.
Katılmış, A. ve Balcı, A. (2017). Coğrafya öğretmeni adaylarının değer eğitimine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 35, 1-12.
Katılmış, A. ve Kop, Y. (2016). Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarının değerler eğitimine ilişkin görüşleri. (M. Kocak Ed.), Hoca Ahmet Yesevi Yılı Anısına Uluslararası Türk Dünyası Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (s. 223-238). Ankara.
Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve eğitim. (3. Bsm). Ankara: Engin Yayıncılık.
Köktürk, M. (2006). Kültürün dünyası, kültür felsefesine giriş. Ankara: Hece Yayıncılık.
Kurtdede-Fidan, N. (2009). Öğretmen adaylarının değer öğretimine ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 2(2), 1-18.
Lambert, V. A. ve Lambert, C. E. (2012). Qalitative descriptive research: an acceptable design. Pasific Rim İnternational Journal of Nursing Research, 16 (4), 255-256.
Leming, J. S. (2008). Research and practice in moral and character education: loosely coupled phenomena. In (L. P. Nucci ve D. Narvaez eds.), Handbook Of Moral And Character Education (s.134-161). London and New York: Routledge, Taylor and Francis Group.
Lickona, T. (1991). Educating for character: How school can teach respect and responsibility. New York: Battam.
MEB, (2017). Sosyal bilgiler öğretimi programı. Ankara.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage Publication.
Oğuz, E. (2012). Öğretmen adaylarının değerler ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 12 (2), 1309-1325.
Sönmez, V. (2007). Öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Şahin, N. (2017). Cengiz Aytmatov’un eserlerinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi ve ortaokul Türkçe ders kitapları için metin önerileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Şahinkayası, Y. ve Kelleci, Ö. (2012). Elementary school teachers’ Views on values education. Procedia Social and Behavioral Sciences, 93, 116-120.
Taşdan, M. (2008). Kamu ve özel ilköğretim okullarında görevli öğretmenlerin değer, iş doyumu ve öğretmene mesleki sosyal destek ile ilgili görüşleri. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Taşdan, M. (2010). Türkiye’deki resmi ve özel ilköğretim okulu öğretmenlerinin bireysel değerleri ile okulun örgütsel değerleri arasındaki uyum düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16 (1), 113-148.
Tezcan, M. (2003). Gizli müfredat eğitim sosyolojisi açısından bir kavramasal çözümlemesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1 (1), 53-59.
Thornberg, R. (2008). The lack of professional knowledge in values education. Teaching and Teacher Education: An International Journal of Research and Studies, 24 (7), 1791-1798.
Turan, S. ve Aktan D. (2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen sosyal değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (2), 227-259.
Walker, R. (2012). Naturalistic research.. In (Ed. J. Arthur, M. Woring, R. Coe and L. V. Hedges.). Research Methods and Methodologies in Education (s. 76-93). California: SAGE.
Yıldırım, Y. ve Çalışkan, H. (2017). 2005 ile 2017 sosyal bilgiler dersi öğretim programlarındaki değerlere ve değerler eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri. Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 1(1), 7-23.
Yıldırım, K. (2009). Values education experiences of Turkish class teachers: A phenomonological approach. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 35, 165-184.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. Bsm.). Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yılmaz, K. (2011). Eğitim fakültelerinin sosyal sorumluluğu ve topluma hizmet uygulamaları dersi: Nitel bir araştırma. Kuramsal Eğitimbilim, 4 (2), 86-108.