Okul Yöneticilerinin Duygusal Zekâ Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı; okul yöneticilerinin duygusal zekâ düzeylerinin, onların cinsiyet, yaş, medeni durum ve eğitim düzeyi değişkenleri bakımından farklılık oluşturup oluşturmadığını incelemektir. Çalışmaya okul yöneticisi olarak okul müdür ve müdür yardımcıları dahil edilmiştir. Araştırma, 2017-2018 eğitim-öğretim yılında gerçekleştirilmiş olup, İstanbul Avrupa yakasındaki okul yöneticileri üzerinde yürütülmüştür. Araştırmaya 404 okul yöneticisi katılmıştır. Veriler elektronik ortamda toplanmış ve SPSS istatistik programına aktarılarak analiz edilmiştir. Okul Yöneticilerinin duygusal zekâ düzeylerini ölçmek için ‘’Duygusal Zekâ Ölçeği’’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, bağımsız örneklem t-testi, ANOVA ve LSD testleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre kadın okul yöneticilerin duygusal zekâ düzeylerinin erkek okul yöneticilerine göre daha yüksek bulunduğu ve bu farkın anlamlı olduğu, lisans mezunu okul yöneticilerinin yüksek lisans mezunlarından anlamlı derecede daha yüksek duygusal zekâya sahip oldukları, yaş arttıkça duygusal zekânın arttığı, medeni durum değişkeni açısından okul yöneticilerin duygusal zekâ düzeyleri arasında herhangi bir farklılığın olmadığı saptanmıştır. Elde edilen bulgular literatür ışığında tartışılmış ve bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Duygusal Zekâ, Okul Müdürü, Okul Yöneticisi, Demografik Özellikler

School Administrators Investigation of Emotional Intelligence Levels According to Some Variables

The purpose of this research; Emotional intelligence levels of school administrators, their demographic characteristics; to examine whether there is any difference in terms of gender, age, marital status and education level. In the study, school principals and vice principals were included in the scope as School Administrators. Our research was carried out in the academic year of 2017-2018, and was applied on the school principals of the European side of Istanbul. 404 school administrators participated in the research. The data were collected electronically and analyzed by transferring them to the SPSS statistics program. "Emotional Intelligence Scale" was used to measure the emotional intelligence levels of school administrators. Descriptive statistics, t-test, ANOVA, LSD test were used to analyze the data. According to the research results, in terms of school administrators; It has been determined that emotional intelligence levels of women school administrators is higher than that of men school administrators, there is no difference between the level of emotional intelligence in terms of marital status, graduates have higher emotional intelligence than graduates, and emotional intelligence increases with increasing age. The findings were discussed in the light of the literature and some suggestion swere made.

Keywords:

Emotional Intelligence, School Principal, Demographic Features,

PDF

___

Acar, F. T. (2001). Duygusal zekâ yeteneklerinin göreve yönelik ve insana yönelik liderlik davranışları ile ilişkişi: Banka şube müdürleri üzerine bir alan araştırması. (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
Akın, M. (2004). İşletmelerde duygusal zekânın üst kademe yöneticiler ile astları arasındaki çatışmalar üzerindeki etkileri (Kayseri’deki büyük ölçekli işletmelerde bir uygulama). (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir
Arıkan, R. (2004). Araştırma teknikleri ve rapor hazırlama. Ankara: Asil Yayın.
Cemaloğlu, N. (2018). Başarıda IQ mu, EQ mu daha önemli? .http://www.kamudanhaber.net/basarida-iq-mu-eq-mu-daha-onemlimakale,3569. html. (Erişim Tarihi: 28.01.2018)
Durmuş, B.,Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2001). Sosyal Bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta.
Ercan, İ.,ve Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216.
Eröz, S. S. (2011). Duygusal zekâ ve iletişim arasındaki ilişki: Bir uygulama. (Doktora Tezi).Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Erdoğdu, M. Y. (2008). Duygusal zekâ’nın bazı değişkenler açısından incelenmesi. Electronic Journal of SocialSciences, 7(23), 62-76.
Fraenkel, J. R. and Wallen, N. E. (2003). How to design and evaluate research ıneducation. New York: McGrawHill.
Goleman, D. (2017). Duygusal Zekâ (47. baskı b.).(B. S. Yüksel, Çev.). İstanbul: Varlık Yayınları.
Gürbüz, S. ve Yüksel, M. (2008). Çalışma ortamında duygusal zekâ: İş performansı, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık davranışı ve bazı kişisel bilgile ilişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(2), 174 – 190
Gürsoy, A. (2014). Yenilik yönetiminde yöneticilerin duygusal zekâ yeteneklerinin rolü. (DoktoraTezi). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Ilgın, B. (2010). Örgütsel vatandaşlık davranışlarının oluşmasında sosyal kaytarma ilişkisinde, duygusal zekâ ve lider üye etkileşiminin rolü. (DoktoraTezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
İslamoğlu, H. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri. İstanbul: Beta Basım.
İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü (2017). 2016/2017 İstatistik verileri. İstanbul: İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü.
Karayaman, S. (2018). School administrators who serve in different institutions ethical dilemmas and their attitude stowards these dilemmas. Asian Journal of Education and Training, 4(3), 201-209.
Karayaman, S . (2021). Okul yöneticilerini etik ikileme iten baskı ve güç kaynaklarının okul kademelerine göre incelenmesi. İnsan ve İnsan, 8(27) , 235-253 . DOI: 10.29224/insanveinsan.797652
Kavcar, B. (2011). Duygusal zekâ ile akademik başarı ve bazı değişkenlerin ilişkileri: Bir devlet üniversitesi örneği. (Yayımlanmış DoktoraTezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Mayer, John D. and Salovey, P., (1997). What is emotional intelligence. In P. Salovey, & D. Sluyter, Emotional development and emotional intelligence: Educational implication. Newyork: BasicbooksInc.
Rusbult, C. E., Bissonnette V. L. and Arriaga X. B.(1998). Accommodation processes during the early years of marriage in T. N. Bradbury (Ed.). The developmental course of marital dysfunction. New York: Cambridge Universty Pres.
Neçare, E. (2017). Duygusal zekâ ve etik karar verme ilişkisi: İnsan kaynakları alanında bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Rooy, D., Van, L., Alonso, A. andViswesvaran, C. (2005). Group differences in emotional intelligence scores: Theoretical and practical implications. Personality and Individual Differences, 38, 689-700.
Salleh, L. M. (2007). Communication competence of Malaysian Leaders as a function of emotional intelligence and cognitive complexity. (DoctoralThesis). The Faculty of the Scripps College of Communication of Ohio University, USA,
Salovey P. and Mayer J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition, and Personality, 9, 185-211. Sudak, M. K. (2011). Kişilik tipleri, duygusal zekâ, örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi). Gebze Yükek Teknoloji Enstitüsü, Gebze.
Tekbıyık, A. (2016). İlişkisel tarama yöntemi.,Metin M. (Ed.), İçinde Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri(s.99-114). Ankara: PegemAkademi Yayınları.
Titrek, O., Bayrakçı, M. ve Zafer, D. (2009). Okul yöneticilerinin duygularını yönetme yeterliklerine ilişkin okul yöneticisi ve öğretmenlerin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,18, 55-73.
Tümkaya, S., Hamarta, E., Deniz, E. M., Çelik, M. ve Aybek, B. (2008). Emotional intelligence, humor style and lifesatisfaction: A study on UniversityAcademic Staff. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(30), 1-18.
Wong Chi-Sumand Law, K. S. (2002). The effects of leader and follower emotional intelligence on performance and attitude: An exploratory study. Leadership Quarterly,13(3), 243-274.