Arkadaşlık İlişkilerinde Yaşanan Değişim: Mardin Örneği

Arkadaşlık ilişkileri modernleşme, teknolojik gelişme ve küreselleşme gibi etkenlere bağlı olarak değişmektedir. Modern yaşam; rasyonalite, bireyselleşme ve hız parametrelerine dayalı olarak yoğun bir değişim/dönüşüm sarkacı altındadır. Bu doğal olarak her türden ilişki ve etkileşim süreçlerini de etkilemekte, hayatın doğal ve spontane yapısını dönüştürmektedir. Bir asal bağlılık türü olarak arkadaşlık da bu süreçte değişime uğramakta, anlamı ve deneyimlenme formları farklılaşmaktadır.Bu çalışmada, günümüz toplumunda arkadaşlık ilişkilerinde yaşanan değişim odağa alınmakta ve bu değişimde pay sahibi etkenlere ve bunların dönüştürücü gücüne dikkat çekilmektedir. Çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak Mardin’de 40 kişi ile yapılan görüşme verilerinden yararlanılmıştır. Araştırmada öne çıkan bulgular arasında; arkadaşlık ilişkilerinde köklü bir değişim yaşandığı, bunun hemen her kesimde, sosyal sınıfta, cinsiyet ve mesleki gruplarda görülebildiği ifade edilmektedir. Arkadaşlık ilişkilerinde sahici, samimi, diğergam ve güvene dayalı arkadaşlıkların yerini yüzeysel, ikincil, gösterişçi, bencil ve riskli arkadaşlıklar almaktadır. Ancak bu yöndeki değişimlere rağmen zaman içerisinde arkadaşlığın kendisini toplumsal şartlara bağlı olarak yeniden ürettiği ve gücünü ve gerekliliğini muhafaza ettiği görülmüştür. 

Changes In Friendship Relations: The Case Of Mardin

Friendship relations change due to factors such as modernization, technological development and globalization. Modern life undergoes intense changing / transformation pendulum based on rationality, individualization and speed parameters. This naturally affects all kinds of relationship and interaction processes and transforms the natural and spontaneous structure of life. In this process, friendship as a prime commitment changes and, its meaning and experience forms differ.This study focuses on the change in friendship relations in today's society and draws attention to the contributing factors and their transformative power in this change. In this regard, interview data with 40 people in Mardin were used by using semi-structured interview technique. As a result of outstanding findings; It is stated that there is a radical change in friendship relations and this can be seen in almost all category, social class, gender and professional groups. In friendship relationships, genuine, sincere, altruism and trust-based friendships are replaced by superficial, secondary, pretentious, selfish and risky friendships. However, in spite of the changes in question, it has been seen that friendship regenerates itself depending on social conditions and maintains its strength and necessity.

___

  • Allan, G. (1998). Friendship and private sphere. (R.Adams ve G.Allan Ed.), Placing Friendship in Contex, (s.71-91).Cambridge: Cambridge University Press.
  • Anderson, D. (2001). Losing friends. London: Social Affairs Unit.
  • Aytaç, Ö. (2005). Modern kurumların doğası üzerine eleştirel bir yaklaşım. Amme İdaresi Dergisi, 38(2), 1-23.
  • Bauman, Z. (2000). Siyaset arayışı. (Çev. T. Birkan), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Bauman, Z. (2014a). Parçalanmış hayat. (Çev. İ. Türkmen), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bauman, Z. (2014b). Modernite, kapitalizm, sosyalizm. (Çev. F.D. Ergun), İstanbul: Say Yayınları.
  • Bauman, Z. (2016a). Sosyolojik düşünmek. (Çev. A. Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bauman, Z. (2016b). Postmodern etik, (Çev. A. Türker), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bocock, R. (1997). Tüketim. (Çev. İ. Kutluk), Ankara: Dost Kitabevi.
  • Durkheim, E. (2016). Ahlak ve toplum. (Çev. D. Çenesiz), İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
  • Fichter, J. (2006). Sosyoloji nedir. (Çev. N. Çelebi), Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Giddens, A. (2010). Modernite ve bireysel kimlik: Geç modern çağda benlik ve toplum. (Çev. Ü. Tatlıcan), Ankara: Say Yayınları.
  • Giddens, A. (2012). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
  • Greco, S., Holmes, M. ve McKenzie, J. (2013). Friendship and happiness from a sociological perspective.(Ed. M. Demir) Friendship and Happiness, (s.19-36)., London: Springer.
  • Lynch, S. (2013). Dostluk üzerine. (Çev. F. Lekesizalın), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Marcuse, H. (1990). Tek boyutlu insan. (Çev. A. Yardımlı), İstanbul: İdea Yayınları.
  • Oliker, S. J. (1998). The modernisation of friendship: individualism, intimacy, and gender in the nineteenth century. (Ed.R.Adams ve G.Allan) Placing Friendship in Contex, (s.18-42), Cambridge: Cambridge University Press.
  • Özer, İ (2003). Toplumsal gelişme/değişme. (Ed. İ. Sezal) Sosyolojiye Giriş içinde. (s.559-589), Ankara: Martı Kitap ve Yayınevi,.
  • Özyurt, C. (2016). Erich Fromm’un insan ve toplum anlayışı. Ankara: Hece Yayınları.
  • Pahl, R. (2000). On friendship. Cambridge: Polity.
  • Peel, M., Reed, L. ve Walter, J. (2009). The important of friends: the most recent past. (Ed. B. Cine) Friendship: A History içinde (s.317-356.) London: Equinox.
  • Schmid, W. (2015). Arkadaşlıktaki saadete dair. (Çev. T. Bora), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Schmid, W. (2018). Sakin olmak, yaşlanırken kazandıklarımız. (Çev. T. Bora), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Schopenhauer, A. (2008a). Dostluk ve bencillik. (Çev. A. Ö. Savaşçı), (Yay.Haz.Y. Gedik) Dostluk’un Kitabı, (s.107-112.), İstanbul: YGS Yayınları.
  • Schopenhauer, A. (2008b). Yaşam bilgeliği üzerine aforizmalar.(Çev. M. Tüzel), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
  • Silver, A. (1990). Friendship in commercial society: eighteenth-century social theory and modern sociology American Journal of Sociology, 95(6), 1474-1504.
  • Simmel, G. (2005). Modern kültürde çatışma. (Çev.T. Bora, U. Özmakas, N. Kalaycı ve E. Gen) , İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Simmel, G. (2014). Paranın felsefesi. (Çev. Y. Alogan), İstanbul:İthaki Yayınları.
  • Simmel, G. (2015). Modern Kültürde Çatışma. (Çev.T. Bora, U.Özmakas, N. Kalaycı ve E. Gen), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Sunar, L. (2016). Türkiye’de sosyal değişim, İstanbul: Nobel Yayın.
  • Twenge, J. M. ve Campbell, W. K. (2015). Asrın vebası: Narsisizm illeti. (Çev. Ö. Korkmaz), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Zijderveld, A. C. (2007). Sahnelik toplum: Sosyolojinin yeniden tanımlanması, (Çev. K. Canatan), İstanbul: Pınar Yayınlar