Yapay Zekâ Kaygısının Çalışanların Yenilik Odaklı Davranışlarına Etkisine Yönelik Bir Araştırma

Bu çalışmanın temel amacı, yapay zekâ kaygısının çalışanların yenilik odaklı davranışlarına etkisinin araştırılmasıdır. Ayrıca demografik özelliklerin, yapay zekâ kaygısı ve yenilik odaklı davranışlar üzerinde farklılık gösterip göstermediğine bakılmıştır. Araştırmanın evrenini, İstanbul ilinde görev yapmakta olan özel sektör çalışanları oluşturmaktadır. Kolayda örneklem yöntemi kullanılarak 412 özel sektör çalışanına ulaşılmıştır. Verilerin analizi SPSS 24.0 ile yapılmıştır. Demografik değişkenlerin analizinde t testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Ölçek maddeleri arasındaki ilişki Pearson korelasyon testi ile analiz edilmiştir. Ölçek maddeleri arasındaki etki ise regresyon testi ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre yarı zamanlı çalışan bireylerin sabit, öğrenme, iş değiştirme, sosyo teknik körlük algıları tam zamanlı çalışan bireylere göre göre daha yüksek olduğu gözlenmiştir (p<0,05). Yapay zekâ kaygısının çalışanların yenilik odaklı davranışları üzerinde pozitif yönlü anlamlı bir etkisi bulunmaktadır. Yapay Zekâ Yapılandırması puanı sektör bakımından anlamlı farklılıklar göstermektedir (p<0,05). Ayrıca yapay zekâ kaygısı ve yenilik odaklı davranış demografik özelliklere göre anlamlı farklılıklar gösterdiği anlaşılmıştır. Bu sonuçlar değerlendirilerek önerilerde bulunulmuştur. Çalışmanın, özel sektörde yaşanılan yapay zekâ kaygısı ve yenilik odaklı davranışlara önerilen çözümler doğrultusunda kaygının azalmasını sağlayacağı, ayrıca kaygı yerine çalışanların yeniliğe, değişim ve dönüşümlere uyum sağlayabilecekleri, kendilerini sürekli geliştirerek kuruma da aynı zamanda katkı sağlayabilecekleri pozitif çalışma ortamlarının yaratılmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

A Study on the Impact of Artificial Intelligence Anxiety on the Innovation-Oriented Behaviours of Employees

The main purpose of this study is to investigate the effect of artificial intelligence anxiety on innovation-oriented behaviours of employees. In addition, it was examined whether demographic characteristics differ on artificial intelligence anxiety and innovation-oriented behaviours. The universe of the research consists of private sector employees working in Istanbul in 2022. Using the convenience sampling method, 412 private sector employees were reached between 26.06.2022 and 26.08.2022. Data analysis was done with SPSS 24.0. T test and ANOVA test were used in the analysis of demographic variables. The relationship between the scale items was analysed with the Pearson correlation test. The effect between the scale items was analysed with the regression test. According to the results of the analysis, artificial intelligence anxiety has a positive and significant effect on the innovation-oriented behaviours of the employees. (p<0.05) Artificial Intelligence configuration score shows significant differences in terms of sector (p<0.05) In addition, it has been understood that artificial intelligence anxiety and innovation-oriented behaviour show significant differences according to demographic characteristics. It is thought that the study will reduce anxiety in line with the proposed solutions to artificial intelligence anxiety and innovation-oriented behaviours experienced in the private sector, and it will also contribute to the creation of positive working environments where employees can adapt to innovation, change and transformations, and contribute to the organization by constantly improving themselves.

___

  • Akkaya, B., Özkan, A., & Özkan, H. (2021). Yapay Zeka Kaygı (Yzk) Ölçeği: Türkçeye Uyarlama, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Alanya Akademik Bakış, 5(2), 1125-1146.
  • Aydın, U. B. (2021). Endüstriyel Pazarlarda Pazar Odaklılık, Yenilik Odaklılık Ve Satış Yönetimi Kontrol Sistemlerinin Firma Performansına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
  • Başer, A., Altuntaş, S. B., Kolcu, G., & Özceylan, G. (2021). Artificial Intelligence Anxiety of Family Physicians in Turkey, Progress in Nutrition.
  • De carlo, L. T. (1997). On The Meaning And Use Of Kurtosis. Psychological Methods, 2(3), 292.
  • Demirhan, A., Kılıç, Y. A., & İnan, G. (2010). Tıpta Yapay Zeka Uygulamaları. Yoğun Bakım Dergisi, 9(1):31-41. 33.
  • Erismis, B., Karabela, S. N., Eksi, F., Karandere, F., Dogan, B., Okay, F., & Yasar, K. K. (2021). Annual İnfluenza Vaccination Effect On The Susceptibility To Covıd-19 İnfection. Central European Journal Of Public Health, 29(1), 14-17.
  • Filiz, E., Güzel, Ş., & Şengülab, A. (2022). Sağlık Profesyonellerinin Yapay Zekâ Kaygı Durumlarının İncelenmesi. Journal Of Academic Value Studies, 8(1), 47-55.
  • Ha, J. G., Page, T., & Thorsteinsson, G. (2011). A Study On Technophobia And Mobile Device Design. International Journal Of Contents, 7(2), 17-25.
  • Hopkins, K. D., & Weeks, D. L. (1990). Tests For Normality And Measures Of Skewness And Kurtosis: Their Place İn Research Reporting. Educational And Psychological Measurement, 50(4), 717-729.
  • Groeneveld, R. A., & Meeden, G. (1984). Measuring Skewness And Kurtosis. Journal Of The Royal Statistical Society: Series D (The Statistician), 33(4), 391-399.
  • Johnson, D. G., & Verdicchio, M. (2017). Reframing Aı Discourse. Minds And Machines, 27(4), 575-590. Pirim, A. G. H. (2006). Yapay Zeka. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 1(1), 81-93.
  • Lillehaug, S. I., & Lajoie, S. P. (1998). Aı İn Medical Education—Another Grand Challenge For Medical İnformatics. Artificial Intelligence İn Medicine, 12(3), 197-225.
  • Jarrahi, M. H. (2018). Artificial İntelligence And The Future Of Work: Human-Aı Symbiosis İn Organizational Decision Making. Business Horizons, 61(4), 577-586.
  • Taş, D. & Turanlıgil, F. (2020). Sağlik Çalişanlarinin Bilgisayar Teknolojisine Karşi Tutumlari İle Teknoloji Öz-Yeterliği Düzeylerinin İşgücü Devrine Etkisi: Gaziantep Üniversitesi Tip Fakültesi Hastanesi Örneği. Anadolu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Vol. 21). Retrieved from Https://Dergipark.Org.Tr/En/Pub/Anadoluibfd/683641
  • Manu, F. A. (1992). ‘Innovation Orientation, Environment And Performance: A Comparison Of U.S. And European Markets’, Journal Of International Business Studies, 23(2), Pp. 333–359. Available At: http://Www.Jstor.Org/Stable/154904
  • Mokyr, J., Vıckers, C. & Zıebarth, N. L. (2015). “The History Of Technological Anxiety And The Future Of Economic Growth: Is This Time Different?”. Journal Of Economic Perspectives, 29(3): 31–50. Https://Doi.Org/10.1257/Jep.29.3.31
  • Moors, J. J. A. (1988). A Quantile Alternative For Kurtosis. Journal of the Royal Statistical Society: Series D (The Statistician), 37(1), 25-32.
  • Siguaw, J. A., Simpson, P. M., & Enz, C. A. (2006). Conceptualizing İnnovation Orientation: A Framework For Study And İntegration Of İnnovation Research. Journal of Product İnnovation Management, 23(6), 556-574.
  • Şenerol, H. (2020). Konaklama işletmelerinde paydaş ve yenilik odaklılığın işletme performansı üzerindeki etkileri: Antalya ili örneği, Yükseklisans Tezi Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Filiz, E., Güzel, Ş., & Şengülab, A. Sağlık Profesyonellerinin Yapay Zeka Kaygı Durumlarının İncelenmesi. Generıc Page, 47.
  • Kolcu, G., Özceylan, G., Başer, A., & Altuntaş, S. B. (2021). Yapay Zekâ Kaygısı Ölçeğinin Aile Hekimlerinde Geçerlik ve Güvenirliğinin Değerlendirilmesi. Research Journal Of Biomedical And Biotechnology, 2(1), 20-28.
  • Sevda, Ü. N. A. L., & Sezgin, A. A. (2021). Büyük Veri (Big Data)’Nin Yapay Zekâ Uygulamalarında Toplumsal Sınıflandırmaya Yönelik Kaygılar. Ajıt-E: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 12(44), 47-70.
  • Simpson, P. M., Siguaw, J. A., & Enz, C. A. (2006). Innovation Orientation Outcomes: The Good And The Bad. Journal Of Business Research, 59(10-11), 1133-1141.
  • Tredinnick, L. (2017). Artificial İntelligence And Professional Roles. Business Information Review, 34(1), 37-41.
  • Üzüm, B., Şenol, L., & Dadashova, R. (2020). Türk Dünyası’nda Sosyal Sermaye, Kültürel Sermaye, Sosyal Yenilikçilik Üzerine Bir Araştırma: Türkiye-Azerbaycan Üniversite Öğrencileri Örneği. Turkish Studies- Social, 15(3), 1625-1642.
  • Van De Ven, A. H. (1986). ‘Central Problems İn The Management Of Innovation’, Management Science, 32(5), Pp. 590–607. Doi: 10.1287/Mnsc.