Duygu Anıl KESKİN, Salih TUTAR, Buse ÖKTEM, Berika AKÇAY

ARI OKUNABİLİRLİK ENDEKSİNE GÖRE CİNSİYETİN KİLİT DENETİM KONULARININ OKUNABİLİRLİĞİ ÜZERİNE ETKİSİ: SEKTÖREL BİR İNCELEME

Muhasebe ve denetim skandalları ile küresel boyutlarda yaşanan ekonomik krizler, işletmeler tarafından açıklanan finansal raporlara ve bu raporlara ilişkin görüşün belirtildiği denetçi raporlarına olan güveni azaltmıştır. Bağımsız denetim faaliyetlerinin güvenilirliğini arttırmak ve kaybedilen güvenin yeniden kazanılması amacıyla uluslararası düzeyde iyileştirme çalışmaları yapılmıştır. Bu doğrultuda bağımsız denetçi raporlarının yeni formatında yer alan kilit denetim konuları, bilgi kullanıcılarıyla olan iletişim gücünü arttırmak amacıyla oluşturulmuştur. Hangi hususların kilit denetime konu edileceği ve bu konulara yönelik açıklamanın kapsamı denetçinin yargısına bırakılmıştır. Ancak ilgili bağımsız denetim standardında, denetimde bu konunun nasıl ele alındığının hedef kullanıcılar tarafından anlaşılmasını sağlayacak bir anlatımın sunulması gerektiği belirtilmiştir. Bu çalışmanın amacı, cinsiyet farklılığına göre kilit denetim konularının okunabilirliğini ARI okunabilirlik endeksine göre incelemektir. Bankacılık, imalat ve telekomünikasyon sektörlerinde yer alan işletmelerin yayınladıkları 2018 yılı bağımsız denetçi raporlarındaki kilit denetim konuları okunabilirlik endeksine göre değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, kadın sorumlu denetçiler tarafından hazırlanan kilit denetim konularının okunabilirliğinin ve sektörel açıdan bankacılık sektörünün kilit denetim konularının okunabilirlik endeksi ortalamasının diğer sektörlere göre daha yüksek olduğu yani okunabilirliğinin daha zor olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kilit Denetim Konuları, Bağımsız Denetçi Raporu, Okunabilirlik Endeksi

THE EFFECT OF GENDER ON THE READABILITY OF KEY AUDIT MATTERS ACCORDING TO ARI READABILITY INDEX: A SECTORAL REVIEW

Accounting and auditing scandals and global economic crises have diminished confidence both in financial reports published by the enterprises and in the auditor's reports in which they expressed their views. Improvements were made at the international level in order to increase the reliability of independent audit activities and to regain the trust. In this respect, the key audit matters in the new format of the independent auditor reports are aimed to increase the communication power with the information users. The matters to be subject to key audit and the scope of the disclosure regarding these matters are left to the auditor's judgment. However, the relevant independent audit standard states that it is necessary to provide a narrative that will enable the target users to understand how the matter is addressed in the audit. The aim of this study is to investigate the legibility of key audit matters in terms of gender differences according to ARI readability index. We assessed the readability index of the key audit matters section in the 2018 independent auditor reports published by the companies in the banking, manufacturing and telecommunication sectors. As a result of the research, we found that the readability of the key audit matters prepared by the female responsible auditors is more difficult and that the average readability index of the key audit matters of the banking sector is higher than the other sectors, in other words, the readability is more difficult.

Keywords:

Key Audit Matters, Independent Auditor Report, Readability Index,

PDF

___

Ateşman, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. Dil Dergisi, 58(1), 71-74.
Bezirci, B. & Yılmaz, A. E. (2010). Metinlerin okunabilirliğinin ölçülmesi üzerine bir yazılım kütüphanesi ve Türkçe için yeni bir okunabilirlik ölçütü. DEÜ Mühendislik Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi, 12(3), 49-62.
Blandona, J. G., Argilés-Boschb, J. M., Ravenda, D. (2019). Is there a gender effect on the quality of audit services?, Journal of Business Research, 96(1), 238–249.
Can, M. (2017). BDS 701 Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi Standardı Uygulamasına İlişkin Denetçi Beklentilerinin Araştırılması, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
Chall, J. S. (1988). Readability: The beginning years. B. Zakaluk & S JaySamuels (Eds.). Readibility: It’s Past, Present, and Future. Newark, Delaware: International Reading Assocation.
Cordos, G. S. & Fülöp, M. T. (2015). Understanding audit reporting changes: Introduction of key audit matters. Accounting & Management Information Systems/Contabilitate si Informatica de Gestiune, 14(1), 128-152.
Davis, T.C., Crouch, M.A., Wills, G., Miller, S. & Abdehou, D. M. (1990). The gap between patient reading comprehention and the readability of patient education materials. The Journal of Family Practice, 31(5), 533-538.
Doğan, A. (2018). Bağımsız denetimde yeni bir yaklaşım: Kilit denetim konuları. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20 (1), 65-89.
Dubay, W. H. (2004). The Principles of Readability. California: ERIC Clearinghouse.
Goldbort, R. (2001). Readable writing by scientists and researchers, Journal of Environmental Healthy, 63(8), 40-42.
Güneş, F. (2000). Çocuk Kitaplarının Okunabilirlik Ölçütleri Açısından İncelenmesi, I. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu. A.Ü. TÖMER Dil Öğretim Merkezi.
Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J. & Amderson, R.E. (2010). Multivariate Data Analysis, Seventh Edition, Bakersfield, California: PrenticeHall.
IAASB (2017). The new auditor’s report: A comparison between the IAASB and the US PCAOB standarts. Erişim adresi: https://www.ifac.org/system/files/publications/files/Auditor-Reporting-Comparison-between-IAASB-Standards-and-PCAOB-Standard.pdf
Ittonen, K., Vahamaa, E. & Vahamaa, S. (2013). Female auditors and accruals quality. Accounting Horizons American Accounting Association, 27(2), 205–228.
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 5. Baskı, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Karacan S. & Uygun R. (2018). Kilit denetim konularının bağımsız denetçi raporunda bildirilmesi BDS 701. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (57), 632-649.
Kavut, F. L. & Güngör N. (2018). Bağımsız denetimde kilit denetim konuları: BİST-100 şirketlerinin 2017 yılı analizi. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 16 (59), 59-70.
Kamu Gözetim Kurumu (2013), BDS 200 - Bağımsız denetçinin genel amaçları ve bağımsız denetimin bağımsız denetim standartlarına uygun olarak yürütülmesi. Erişim Adresi: http://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/PDF%20linkleri/standartlar%20ve%20ilke%20kararlar%C4%B1/DENET%C4%B0M%20STANDARTLARI/BDS_200.pdf
Kamu Gözetim Kurumu (2014), BDS 700 - Finansal tablolara ilişkin görüş oluşturma ve raporlama, Erişim Adresi: http://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/BDS/BDS%20700.pdf
Kamu Gözetim Kurumu (2017), BDS 701 - Kilit denetim konularının bağımsız denetçi raporunda bildirilmesi, Erişim Adresi: http://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/BDS/BDS%20701.pdf.
Kamu Gözetim Kurumu (2017), Kilit denetim konularına ilişkin açıklayıcı örnekler, Erişim Adresi: http://www.dt-audit.com/dosyalar/Kutuphane/Ba%C4%9F%C4%B1ms%C4%B1z%20Denetim%20Standard%C4%B1%20%28BDS701%29.pdf
Kamu Gözetim Kurumu (2012), Bağımsız denetim yönetmeliği, Erişim Adresi: http://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v1/BDY/BDYGuncel22Aralik2015.pdf
Lv, W. & Huang, Y. (2012). How Workplace Accounting Experience and Gender Affect Ethical Judgment. Social Behavior and Personality An International Journal, 40(9), 1477-1483.
Senter, R.J. & Smith, E.A. (1967). Automated readability ındex. (Technical report). Ohio: Aerospace Medical Research Laboratories.
Uzay, Ş. & Köylü, Ç. (2018). Kilit denetim konuları: Borsa İstanbul üzerine bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 52(1), 47-70.