Son Dönem Osmanlı Devlet Adamlarından Süleyman Feyzî Paşa’nın “Tefsîru Kavlihî Teâlâ Fe İn Lem Ya‘Tezilûkum” Adlı Risalesinin Tahkikli Neşri

Süleyman Feyzî Paşa H. XII ve XIII. yy’da yaşamış Osmanlı Devleti’nin önemli bürokratlardan birisidir. Devlet adamlığı ile tanınan Süleyman Feyzi’nin özellikle İslamî ilimler alanında kaleme aldığı birçok risalesi bulunmaktadır. Bu çalışmamızda Süleyman Feyzî Paşa’nın müfessir Beydâvî’nin Nisa suresi 91. ayetle ilgili yaptığı yorumun tenkidini içeren “Tefsîru Kavlihî Teâlâ fe in lem ya‘tezilûkum” adlı risalesinin tahkikli neşrini sunmaya gayret edeceğiz. Çalışmamızın ilk bölümünde Süleyman Feyzî’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verildikten sonra, ilgili risalenin şekil ve muhteva açısından değerlendirilmesi yapılacaktır. Çalışmanın son kısmında ise Süleyman Feyzî’nin söz konusu risalesinin tahkikli neşrine yer verilecektir.

The Critical Edition of the Paper “Tafsîru Qawlihi Taâlâ Fa in Lam Ya‘tazilukum” by Suleyman Fawzi Pasha, One of the Statesmen of the Last Ottoman Period

Suleyman Fawzi Pasha, living during XII-XIII. Century  is one of the significant bureaucrats in the Ottoman Empire. Known as a statesman, Suleyman Fawzi Pasha has a lot of papers on the Islamic Sciences. In this work, we will try to present the critical edition of the paper “Tafsîru Qawlihi Taâlâ Fa in Lam Ya‘tazilukum”, the subject of which is the critics of the interpretation of al-Baydawi on Q 16. 91. In the first part of the paper, after giving information about the life and works of Suleyman Fawzi, we will pass the paper mentioned in review with regard to the form and content. In the final part, a critical edition of the paper by Suleyman Fawzi is to be included.

___

  • Atalık, Yalçın, ‘‘Tevkii Süleyman Feyzi Paşa’’Uluslararası Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Çorum Sempozyumu, Çorum Belediyesi Yayınlarıınları Lider Matbaacılık, Çorum 2008.
  • Bağdâdî, İsmâil Paşa, Hediyyetü’l-ârifîn, Maârif Vekâleti Matbaası, İstanbul 1951.
  • Bayrak, M. Orhan, Osmanlı Tarih Yazarları, Milenyum Yay., İstanbul 2002.
  • Beydâvî, Ebû Saîd Nâsıruddîn Abdullah b. Ömer b. Muhammed, Envâru’t-Tenzîl ve Esrârû’t-Te’vîl, tahk.: Mahmûd Abdulkâdir Arnavut, Daru Sâdır, Beyrut, 2004.
  • Bikâî, Burhâneddîn Ebu’l-Hasen İbrahim b. Ömer, Nazmu’d-Dürer fî Tenâsubi’l-Âyât ve’s-Süver, Daru’l-Kütübi’l-İslamî, Kahire, ty.
  • Ebu’s-Sûud, İbn Muhammed el-İmâdî, İrşâdü’l-Akli’s-Selîm ilâ Mezâya’l-kitâbi’l-Kerîm tahk. Abdulkadir Ahmed Atâ, Mektebetü’r-Riyâdi’l-Hadîseti, Riyâd, ty.
  • Halaçoğlu, Yusuf, XIV-XVII. Yüzyıllarda Osmanlılarda Devlet Teşkilatı ve Sosyal Yapı, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1995.
  • İcî, Muhammed b. Abdurrâhman b. Muhammed b. Abdullah, Câmiu’l-Beyân fî Tefsîrİ’l-Kur’ân, tahk.: Abdulhamid Hendâvî, Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 2004.
  • Kâdîzâde, Ömer b. İbrahim, Umdetü’l-akvâl, Kastamonu İl Halk Ktp. 37 Hk 3889/1.