AbdülHamîd El‐Ferâhî’nin “kur’ân’daki yeminler”adlı çalışması üzerine bazı değerlendirmeler

Bu makalede, modern Hintli yazar Abdülhamîd el‐Ferâhî ?1863‐1930?’nin Kur’ân’daki yeminlere yaklaşımı incelenmektedir. Ferâhî, Kur’an yeminlerine yeni bir yorum getirir. Ona göre bir yemin, bir MB ?muksemün bih? ve bir MA ?muksemün ‘aleyh?’den oluşur. Bu ikisi arasında bir ilişki vardır. MA amaçtır ve MB ise araçtır. Ferahi, ne klasik alimler gibi üzerine yemin edilen nesnelerin yüceltilmesini savunur, ne de batılı alimler gibi kehanet türü yeminleri. Ferâhî’ye göre Kur’an’daki yeminlerin amacı, MA’i desteklemek veya kuvvetlendirmek değil, bir delil sunmaktır. Kur’andaki yeminler, kanıt türünden yeminlerdir. Yine Ferâhî, yeminleri geleneksel âlimler gibi teolojik açıdan değerlendirmek yerine, onları tarihi‐dilbilimsel açıdan değerlendirir. Gelenekçi ilim adamları, manzum yeminlerin delil olmasını reddederken; Ferâhî, hem Kur’an’daki yeminlere hem de manzum yeminlere uygulanabilecek bir teori ortaya koyar.

Abd Al‐Hamîd Al‐Arâhî 1863‐1930 :The qur’an oaths

In this article, the view of oaths in the Qur'ān by a modern Indian writer, Abdulhamid el‐Farahi 􁈺1863‐1930􁈻, was discussed. Farahi offers a new interpretation of the Qur’anic oaths. According to him, an oath consists of two parts; muksemün bih􁈺MB􁈻 and muksemün ‘aleyh􁈺MA􁈻 and the relationship between them. MA is an aim and MB is a tool. Farahi defends his interpretation of the oaths as neither the glorification of swearing on an objects as many classic scholars believe or as Western Scholars believe that the oaths are prophecy. According to Farahi, the purpose of the Qur’anic oaths are not to support or strengthen the MA, but to be presented as evidence. Qur’anic oaths are believed to be a type of evidence oaths. Farahi evaluates the oaths from a historical‐linguistic and scientific perspective instead of viewing the oaths from theological perspective as traditional scholars. While traditional scholars reject the verse oaths to be an evidence, Ferahi, expresses a theory which can be applied to both Qur’anic oaths and

___

  • Kur’ân‐ı Kerîm. Bell‐Watt, Richard Bell, İntroduction to the Kur’ân, Edinburg 1970.
  • Beydâvî, Ebuʹl Hayr ‘Abdullah İbn ‘Umar, Envâru’t‐Tenzîl ve Esrâru’t‐Te’vîl, 2 OMÜİFD cilt, 2. baskı, Kâhire 1388/1968.
  • Ebû Hayyân, Ebû ‘Abdullah Muhammad İbn Yûsuf, el‐Bahru’l‐Muhît, 8 cilt, Riyad, ty. Ebû Temâm, Dîvân‐ı Hamâse, Mektebetü’s‐Selefiyye, Lahor 1979.
  • El‐İsfehânî, Râgıb Ebu’l‐Kâsım el‐Hüseyin b. Muhammed, el‐Müfredât fî Garîbi’l‐ Kur’ân,Tahran,1373
  • Ferâhî, Abdülhamîd, Delâilu’n‐Nizâm, A‘zamgarh 1991.
  • Ferâhî, Abdülhamîd,, et‐Tekmil fî Usûli’t‐Te’vîl, A‘zamgarh 1991.
  • Ferâhî, Abdülhamîd,, İm’ân fî Aksâmi’l‐Kur’ân, Dâru’l‐Musannifîn, (el‐Matbatu’s‐Selefiyye), A‘zamgerh 1349.
  • Ferâhî, Abdülhamîd, , Mecmû‘ât’ı‐Tefâsir’i‐Ferâhî, Urduca trc, Emin Ahsen Islâhî, Lahor, 1393/1973.
  • Ferâhî, Abdülhamîd, , Resâilu’l‐İmâm el‐Ferâhî fî Ulûmi’l‐Kurân: Delâilü’n‐Nizâm, Esâlibü’l‐Kur’ân, et‐Tekmil fî Usûli’t‐Te’vîl, A‘zamgarh 1991.
  • Heysemî, Nûreddîn Ali İbn Ebî Bekr, Mecma’uz‐Zevâid ve Menba‘u’l‐Fevâid, 10 cilt, Kâhire, 1352‐1353.
  • Ibn Âbidîn, Hâşiyetü Raddi’l‐Muhtâr ale’d‐dürrü’l‐muhtâr, İstanbul, 1984
  • İbn Kesîr, ʹImâdu’d‐Dîn Ebuʹl Fidâ İsmaʹîl el‐Kurayşî ed‐Dimeşkî, Tefsîru’l‐ Kurʹâni’l‐`Azîm, 4 cilt, Kâhire, ty.
  • İbnu’l‐Kayyim el‐Cevzî, Şemsüddin Muhammed b. Ebî Bekr, et‐Tibyân fî Aksâmi’l‐ Kur’ân, ed. Taha Yûsuf Şahin, Kahire ty.
  • Ibn Manzûr, Ebu’L‐Fadl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem, Lisânu’l‐Arab, Beyrut, 1994 Kurtubî, Ebû ‘Abdullah Muhammed b. Ahmed, el‐Cami‘ li Ahkami’l‐Kurʹân, 20 cilt. Kâhire, 1935‐1960.
  • Mennâ, Halil el‐Kettân, Ulûmu’l‐Kur’ân(Kur’ân İlimleri), çev: Arif Erkan, Timaş yay., İstanbul, 1997
  • Mir, Mustansir, “The Kur’ân Oaths Farâhî’s Interpretation”, İslamic Studies, İlkbahar Sayısı, 1990
  • Nebevî, ‘Abdu’l‐‘Azîz, Dîvân Benû Bekr fî’l‐Câhiliyye, Dâru’z‐Zehrâ’ li’n‐Neşr, Kâhire 1989.
  • Nîsâbûrî, Nizâmu’d‐Dîn İbnu’l‐Hasan el‐Kummî, Garâibu’l‐Kurʹân ve Regâibu’l‐ Furkân, 30 cilt, ed. İbrahim ʹAtvah ʹAvad, Kâhire, 1391‐1390/1962‐1970.
  • Nöldeke, Theodor, Geschichte des Korans, 3 cilt., 1 ve 2. Bölüm (Leipzig: 1909‐1919); G. Bergstrasser and Otto Pretzl. 3. cilt (Leipzig: 1938 ve 1981).
  • Okiç, Tayip, Ders Notları, Ankara ÜİF yay., Ankara, 1965
  • Râzî, Fahruddîn Ebû ‘Abdullah İbn Ömer, et‐Tefsîru’l‐Kebîr, 32 cilt, Kâhire 1934‐ 1962.
  • Sofuoğlu, Mehmet, Tefsir Giriş, çağrı yay., İstanbul, 1981
  • Suyûtî, Celâleddîn, el‐‘Itkân fî ‘Ulûmi’l‐Kur’ân, Kâhire 1368, Lahor (yeni baskı): 1394/1974.
  • Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Câmi‘u’l‐Beyân an Te’vîli’l‐Kur’ân, 30 cilt, Kâhire, 1954.
  • Tâî, Hâtim İbn Abdullah, Dîvân Şi‘r, ed. Adil Süleyman Cemal, Kâhire, 1975.
  • Zemahşerî, Ebu’l‐Kâsım Mahmud İbn ‘Umar, el‐Keşşâf ‘an Hakâikı’t‐Tenzîl ve ‘Uyûni’l‐Akâvîl, 4 cilt, Kâhire, 1966.
  • Zerkeşî, Bedrüddin ‘Abdullah Muhammed b. Bahadır, el‐Burhân fî ‘Ulûmi’l‐ Kur’ân, ed. Muhammed Ebu’l‐Fadl İbrahim, Kahire 1957‐1958.
  • Zilli, İshtiyk Ali, “Hamidüddîn Ferâhî”, DİA, İstanbul 1997.