RiSKTEN KORUNMA MUHASEBESİNİN TÜRKİYE'DEKİ BANKALARDA UYGULANMASI VE RApORLANMASı - 2018

Türk bankacılık sektöründe türev ürün kullanımı 1980' li yıllara dayanmasına rağmen bu ürünlerin aktif bir şekilde kullanımı 2000 'li yıllardan itibaren başlamıştır. 2000 yılı öncesine kadar birkaç işlemle sınırlı kalan türev ürün kullanımı, meydana gelen bankacılık krizleri ve serbest döviz sistemine geçiş sonucunda bankaları aktif bir şekilde türev ürün kullanımına yöneltmiştir. Çalışmada, Türk Bankacılık sektöründe faaliyet gösteren bankaların türev ürün kullanımı ve riskten korunma muhasebesi uygulamalarının araştırılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda Türkiye 'de faaliyet gösteren ticari, katılım ve kalkınma ve yatırım bankaları olmak üzere toplam 42 bankanın Türkiye Finansal Muhasebe Standartlarına göre hazırlanmış ve bağımsız denetimden geçmiş 2018 yılı finansal tabloları ve dipnotları incelenmiştir. Çalışmada bankaların sözleşme bazında türev ürün kullanımı ve riskten korunma muhasebesi uygulamalarının finansal tablolarda raporlanması hakkında bilgi toplanmıştır. Bu çalışma İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje numarası 47160.

ApPLICATION AND REpORTING OF HEDGE ACCOUNTING IN BANKING SECTOR OF TURKEY - 2018

The widespread use of derivatives in the Turkish Banking seetor started sinee the beginning of 2000 's,although their initial use was during i980 's. The use of derivatives was limited with a few transaetionsbefore 2000. However, the banking erises and adoption of free eurreney system led the Turkish banks to usederivatives aetively. The purpose of this study is to examine the use of derivatives and hedge accountingpraetiees in banks that are operating in the Turkish banking seetor. In this context, the audited 20I8 IFRSFinaneialStatements and their disclosures of 42 banks (commercial, participation, development andinvestment banks) was investigated. In this study, data about the use of derivatives and reporting of hedgeaccounting praetiees is eolleeted and analyzed. This work was supported by Scientific Researeh ProjeetsCoordination Unit of Istanbul University. Project number 47I 60.

___

  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Barıkalann Belgelerinin Saklanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında 01.1L.2006, Sayı: 26333, (2019, September https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/ll/2006ll0l.htm
  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Bankaların Konsolide Finansal Tablolannın Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ, Resmi Gazete 08.1L.2006, Sayı: 26340, (2019, September 15), Retrieved from, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/ll/2006ll08-9.htm
  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Muhasebe Uygulama Yönetmeliğine İlişkin 1 Sayılı Tebliğ: Finansal Araçların Muhasebeleştirilmesi Standardı, Resmi Gazete: 22.06.2002, Sayı: 24793, L. Mükerrer, (2017, April 04), http://www.basarmevzuat.com/dustur/teblig/5/4389/a/muhuygyonteb.htm.
  • Çiftci, H.N. (2019). Bankalarda Riskten Korunma Muhasebesi. İstanbul, Türkmen Kitapevi.
  • İncekara, A. (2017). Bankacılık ve Finansal Kurulmalar. 2. Baskı, İstanbul, İktisadi İşletme Vakfı Yayınlan.
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetİm Standartlan Kurumu (KGK), 660 sayılı Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartlan Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükrnürıde Kararname, Resmi Gazete: 02.1L.20ll, Sayı: 28103, (2019, September 15), https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/Mevzuat/KHK/660%20sayOIoC4%B1I%C 4%Bl%20KHK.pdf
  • Kawaller, i. G., Koch, P. D. (2000). Meeting the 'Highly Effective Expectation' Criterion for Hedge Accounting. The Journal ofDerivatives, Summer, 79-87.
  • Selvi, y. (2000). Türev Ürünlerin Muhasebeleştirilmesi. İstanbul, ARC Yayınlan.
  • Türel, A. (2008), Riskten Korunma Muhasebesi ve Finansal Tablolarda Raporlanması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilirnler Enstitüsü, , İstanbul, Turkey.
  • Türel A., Selvi Y. (2007). Accounting Issues Related to Hedge Accounting for Derivatives. MODA V, Cilt:9, Sayı: 1, Mart 2007, 97-116.
  • Türel A., Selvi Y. (2010). Derivatives Usage in Risk Management By Turkish Non-Financial Firms and Banks: A Comparative Study. Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, vo1.l2, 663-67L.
  • Türkiye Barıkalar Birliği, (TBB), (2019, September 15), Retrieved from https://www.tbb.org.tr/modules/banka-bilgileri/banka.