Aziz Gökhan ÖZKOÇ, Selcen BALKI, İbrahim İLHAN

MUTFAK ÇALIŞANLARINDA ALGILANAN DIŞSAL PRESTİJ VE İŞE ADANMIŞLIĞININ YENİLİK PERFORMANSINA ETKİSİ: NEVŞEHİR İLİNDE BİR UYGULAMA

Bu çalışmanın amacı, Nevşehir ilinde faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde mutfak personelininalgılanan dışsal prestij ve işe adanmışlığa yönelik eğilimlerini ölçerek yenilik performansına etkisinibelirlemektir. Ayrıca bu çalışma yenilik performansını artırmak isteyen konaklama işletmeleri yöneticilerineyol gösterici bir kaynak olmaktadır. Benzer şekilde, işletme sahiplerinin yenilik performansı çalışmalarınayön vermeleri açısından son derece önemli bir çalışma niteliği taşımasının yanı sıra, yenilik performansınıetkileyen değişkenleri öğrenmelerinde bir yol gösterici kaynak olmaktadır. Bu amaçla, algılanan dışsalprestij, işe adanmışlık ve yenilik performansı arasındaki etkileşimin teorik arka planı irdelenerek yapısal birmodel önerilmiş ve bu model uygun istatistiksel analizler ile test edilmiştir. Algılanan dışsal prestij, işeadanmışlık ve yenilik performansının ölçülmesi için daha önceden geliştirilmiş ölçekler kullanılmıştır.Çalışma kapsamına Nevşehir ilinde faaliyet gösteren konaklama işletmelerinde görev yapan mutfakçalışanları dahil edilmiştir. Veriler anket tekniği ile toplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, algılanandışsal prestij ile yenilik performansı arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Benzer şekilde,işe adanmışlık ve yenilik performansı arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu görülmüştür. Ayrıca algılanandışsal prestij ile işe adanmışlık arasında pozitif yönlü anlamlı bir etkileşimin olduğu ve bu iki bağımsızdeğişkenin yenilik performansını olumlu yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

EFFECT ON INNOVATION PERFORMANCE OF PERCEIVED EXTERNAL PRESTIGE AND JOB ENGAGEMENT OF KITCHEN STAFF IN ACCOMMODATION ENTERPRISES: AN APPLICATION IN THE CITY OF NEVŞEHİR

The aim of this study is to determine the effect of kitchen personnel on perceived external prestige and job engagement in hospitality enterprises operating in Nevşehir province and its effect on innovation performance. Similarly, it is an extremely important work for business owners to guide their innovation performance studies. For this purpose, the theoretical background of the interaction between perceived external prestige, job engagement and innovation performance was examined and a structural model was proposed and tested with appropriate statistical analyzes. Previously developed scales were used to measure perceived external prestige, job engagement and innovation performance. Kitchen workers working in accommodation establishments operating in Nevşehir province were included in the scope of the study. As a result of the analyzes, it has been determined that there is a positive relationship between perceived external prestige and innovation performance. Similarly, there was a positive correlation between job engagement and innovation performance. Data were collected by questionnaire technique. As a result of the research, it is concluded that there is a positive positive interaction between perceived external prestige, job engagement and also these two independent variables positively affect innovation performance.

PDF

___

Alegra J., Lapiedra R., & Chiva R. (2006). A measurement scale for product innovation performance. European Journal of Innovation Management, 9(4), 333—346. https://dx.doi.org/10.1108/14601060610707812
Asforth BE, & Mael FA (1992). Alumni and Their Alma Mater: a partial test of the reformulated model of organizational identification. Journal of Organizational Behavior, 13, 103—123. https://doi.org/10.1002/job.4030130202
Atakan SC. (2017). Yenilik stratejilerinin yenilik performansı üzerindeki etkisi ve bir uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Bhattacharya CB., Rao H., & Glynn MA. (1995) Understanding the bond of identification: An investigation of its correiates among art museum members. Journal of Marketing 59, 46—57. https://doi.org/10.2307/1252327
Bostancı H., & Ekiyor A. (2015). Çalışanların işe adanmasının örgüt içi girişimciliğe etkisinin incelenmesi: sağlık sektöründe bir uygulama. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi.1(1), 37—51. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/usaysad/issue/16703/173673
Chen, C. J., & Huang, J. W. (2009). Strategic human resource practices and innovation performance-the mediating role of knowledge management capacity. Journal of business research, 62(1), 104—114. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2007.11.016
Coşkun R., Altunışık R., Bayraktaroğlu S., & Yıldırım E. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri spss uygulamalı. 8. Baskı, Sakarya: Sakarya Yayıncılık, 126.
Coşkun S., Mesci M., & Kılınç İ. (2013). Stratejik rekabet üstünlüğü sağlama aracı olarak inovasyon stratejileri: Kocaeli otel işletmeleri üzerine bir araştırma. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 101—132. https://doi.org/10.11616/AbantSbe.323
Field, A. (2000). Discovering statistics using SPSS for windows. London – Thousand Oaks – New Delhi: Sage publications
Hasan M., & Hussain M. (2015). Role of perceived external prestige and organizational justice in organizational identification. European Online Journal of Natural and Social Sciences, 4(3), 611— 625. Erişim adresi: http://www.european-science.com
Hair Jr., J.F., Black, W.C., Babin, B.J., & Anderson, R.E. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective. 7th Edition, Pearson Education, Upper Saddle River.3
Hair, J. F. Jr., Bush, R. P., & Ortnau, D. J. (2003). Marketing research: Within a changing information environment. The McGraw-Hill/Irwin, Second Editon
Herrbach O., Mignonac K., & Gatignon A. (2004). Exploring the role of perceived external prestige in managers' turnover intentions. Int. J. of Httman Resource Management 15(8), 1390—1407. https://doi.org/10.1080/0958519042000257995
Kale E. (2010). Konaklama İşletmelerinde Örgüt İçi Faktörlerin Yenilik ve Yaratıcılık Performansına Etkileri. (Doktora Tezi). Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Kayseri.
Karacabey MF., Bozkuş K., & Özdere M. (2016). Üniversite öğrencilerinin örgütsel imaj algıları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(33), 459—473. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.3457
Kendir, H., Arslan, E., & Özçelik Bozkurt, H. (2018). Devam bağlılığı, presenteeism ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişki: Beş yıldızlı otel işletmelerinde bir araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(4), 1029—1046. http://dx.doi.org/10.20491/isarder.2018.561
Kurtpınar M. (2011). Birey-örgüt uyumunun bireysel performans üzerindeki etkisinde kişilik özellikleri ve işe adanmışlığın rolü. (Yüksek Lisans Tezi). Genelkurmay Başkanlığı, Harp Akademileri Komutanlığı, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Müdürlüğü, Savunma Kaynakları Anabilim Dalı, İstanbul.
Leblebici E. (2016). Öğretmen algılarına göre meslek liselerinde örgütsel imaj, örgüt kültürü ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Mevlana Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Yönetimi Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Anabilim Dalı, Konya.
Özbağ KG. (2010). Temel yetenek tabanlı yönetim modelinin yenilik performansına etkileri üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi). Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
Özkoç, A.G., Kendir, H., Arslan, E., & Özgün, N. (2019). İşgörenlerin nepotizm ve sinizm algıları arasındaki ilişki: Nevşehir’deki otel işletmelerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 2960— 2971. http://dx.doi.org/10.20491/isarder.2019.787
Özyılmaz A., & Süner Z. (2015). İşe adanmışlığın işyeri tutumlarına etkisi: Hatay’daki 9 işletmede yapılan ampirik araştırmanın sonuçları. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(3), 143—164. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/publication/290748864
Podnar K. (2011). Perceived external prestige, organizational identification and organizational commitment: an empirical examination. Teorija in Praksa let. 48(6). Erişim adresi: http://dk.fdv.unilj. si/db/pdfs/TiP2011_6_Podnar.pdf
Polat S. (2011). Üniversite öğrencilerinin örgütsel imaj algıları ile akademik başarıları arasındaki ilişki düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11(1), 249—262. Erişim adresi: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ919900.pdf
Rich BL., Lepine JA., & Crawford ER. (2010). Job engagement: Antecedents and effects on job performance. The Academy of Management Journal, 53(3), 617—635 https://doi.org/10.5465/amj.2010.51468988
Tak B., & Çiftçioğlu A. (2009). Algılanan örgütsel prestij ile örgütsel bağlılık ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkilerin incelenmesine yönelik bir araştırma. Akdeniz İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi (18), 100—116. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/auiibfd/issue/32320/359155
Taşlıyan M., & Hırlak B., Çiftçi G.E., Fidan E. (2016). Etik liderliğin örgütsel güven ve işe adanmışlık üzerine etkisi. Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu, 2541—2562.
Terlemez AG. (2012). İşveren markasının, işe adanmışlık ve işten ayrılma niyeti ile ilişkisinde örgütsel çekiciliğin rolü: Türk hava yolları örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Genelkurmay Başkanlığı Harp Akademileri Komutanlığı, Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Müdürlüğü, Savunma Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Ulu S. (2011). Örgütsel hizmet odaklılık ve algılanan dışsal prestijin bağlamsal performans üzerindeki etkisi: Konaklama işletmelerinde bir uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Kayseri.
Yavan Ö. (2016). Örgütsel davranış düzleminde adanmışlık. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (25), 278—296. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/pausbed/issue/34751/384348
Yavuz Ç. (2010) İşletmelerde inovasyon-performans ilişkisinin incelenmesine dönük bir çalışma. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi 5(2), 143—173. Erişim adresi: http://acikerisim.lib.comu.edu.tr:8080/xmlui/handle/COMU/348
Yıluzar H. (2016). Kişi-Örgüt uyumu ile işe adanmışlık ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Sağlık sektöründe bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Antalya.