Muhasebe Meslek Mensuplarının Kişilik Özellikleri ve Etik Karar Verme Davranışları Arasındaki İlişkiler

ELLİKLERİ VE ETİK KARAR VERME DAVRANIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLER Azzem ÖZKAN Tansel HACIHASANOĞLU ÖZ Bu çalışmada, muhasebe meslek mensuplarının kişilik özellikleri ile etik karar verme davranışları arasında ilişkiler araştırılmıştır. Bu kapsamda Yozgat ilinde bağımsız olarak faaliyet gösteren muhasebe meslek mensuplarına anket uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre meslek mensuplarının kişilik özellikleri ile bazı etik karar verme davranışı arasında zayıf düzeyde bir ilişki tespit edilirken; bazı etik karar verme davranışı arasında ise ilişki tespit edilememiştir. Dolayısıyla bu sonuçlar, muhasebe meslek mensuplarının etik karar verme davranışları ile ilişkili olabilecek başka değişkenlerin araştırılması gerektiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler:

Etik, Muhasebe Meslek Etiği, Kişilik Özellikleri.

Muhasebe Meslek Mensuplarının Kişilik Özellikleri ve Etik Karar Verme Davranışları Arasındaki İlişkiler

This study investigated the relations between personality domains of accounting professionals and their ethical decision making behaviors. In this context a questionnaire was implemented to independent and active accounting professionals in Yozgat. According to the results, a weak correlation was established between some ethical decision behaviors and personality domains but for some ethical behaviors no correlation was established. Therefore these results proven that other variables that may be related to accounting professionals ethical decision making behaviors must be investigated.

Keywords:

Ethics, Accounting Professional Ethics, Personality Domains.,

PDF

___

AYBOĞA, Hanifi (2001), “Ülkemizde Muhasebe Mesleği ve Meslek – Etiği – Ahlakı”, Ege Academic Review, Cilt:1, Sayı: 2, ss. 28-44.
AYDIN PEEHLİVAN, İnayet (2002), Yönetsel, Mesleki ve Örgütsel Etik, 3. Baskı, Pegama Yayıncılık, Ankara.
BENNETT, Dawn D.; Linda ALEXANDER, F. HARRISON and Marsha E. HASS (1996); The Legal, Ethical and Regulatory Environment of Business, South-Western College Publishing, Cincinnati.
CEVİZCİ, Ahmet (2002), Etiğe Giriş, Paradigma Yayınları, İstanbul.
COHEN, Jeffrey R.; Laurie W. PANT and David J. SHARP (2001), “An Examination of Differences in Ethical Decision – Making Between Canadian Business Students and Accounting Professionals”, Journal of Business Ethics, Vol. 30, No. 4, pp. 319-336.
DAŞTAN, Abdülkerim (2009), “Etik Eğitiminin Muhasebe Eğitimindeki Yeri ve Önemi: Türkiye Değerlendirmesi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:XXVI, Sayı:1, ss. 281-311.
ERGÜN, Halil ve Kudret GÜL (2005), “Muhasebe Mesleği Etik Kuralları ve Bu Kuralların Meslek Mensuplarınca Algılanışı”, MUFAD Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:25,ss.143-154.
ERTAŞ, Fatih Coşkun ve Mihriban ÇOŞKUN ARSLAN (2009), “Bağımlı ve Bağımsız Muhasebecilerin Meslek Etiği Algılama Düzeylerine İlişkin Bir Araştırma”, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Yıl:8, Sayı:27, ss. 23-42.
GOSLING, Samuel D.; Peter J. RENTFROW and William B. SWANN (2003), “A Very Brief Measure of the Big-Five Personality Domains”, Journal of Research in Personality, Vol. 37, pp. 504-528.
İŞGÜDEN, Burcu ve Adem ÇABUK (2006), “Meslek Etiği ve Meslek Etiğinin Meslek Yaşamı Üzerindeki Etkileri”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:16, ss. 59-86.
KUTLU, Hüseyin Ali (2008), “Muhasebe Meslek Mensupları ve Çalışanlarının Etik İkilemleri: Kars ve Erzurum İllerinde Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi SBE Dergisi, Cilt:63, Sayı:2, ss. 143-170.
LANDRY, Raymond; Glen D. MOYES and Angelica C. CORTES (2004), “Ethical Perceptions Among Hispanic Students: Differences by Major and Gender”, Journal of Education for Business, Vol. 80, No. 2, pp. 102-108.
NAKİP, Mahir (2003), Pazarlama Araştırmaları: Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
OYMAN, Mine (1999), “Pazarlamada Etiksel Karar Alma”, 4. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiriler Kitabı, Mustafa Kemal Üniversitesi İ.İ.B.F., Hatay, ss. 290-299.
ÖNDER, Türkan (2001), Batan Bankalar, Bağımsız Denetim ve Meslek Ahlakı, Beta Yayınları, İstanbul.
ÖZBİRECİKLİ, Mehmet ve Tülin URAL (2006), “Muhasebe Mesleğinde Yaşanan Etik Dışı Davranışların Tespiti ve Etiksel Değerlendirmesi: Türkiye Örneği”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, Cilt:21, Sayı: 248, ss. 102-119.
PEKDEMİR, Recep (1999), “Türkiye’de Muhasebe Mesleği ve Meslek Ahlakı”, MUFAD Muhasebe Finansman Dergisi, Sayı: 4, ss. 18-26.
SAKARYA, Şakir ve Suat Kara (2010), “Türkiye’de Muhasebe Meslek Etiğine Yönelik Düzenlemeler ve Meslek Mensupları Tarafından Algılanması Üzerine Bir Alan Araştırması”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt:12, Sayı: 18, ss. 57-72.
SELİMOĞLU, Seval Kardeş (2001), “Muhasebe Eğitiminin Meslek Mensubu Adaylarına Ahlaki Doğruları Kazandırmadaki Rolü”, XX. Türkiye Muhasebe Eğitimi Sempozyumu, Antalya, ss. 3-27.
TURMOB (2007), 19 Ekim 2007 tarih ve 26675 sayılı R.G.’de Yayımlanan “Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik”
TÜRMOB (2001), 18 Ekim 2001 tarih ve 24557 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan “Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin Meslek Ahlakı Kuralları ile ilgili Mecburi Meslek Kararı”.