Döviz Kuru ve Enflasyon Arasındaki Geçiş Etkisi:Türkiye Örneği

Paranın sınırlar arasında dolaşımının hızlanması, lokal ekonomik politikaların kabuk değiştirerek global düzeyde etkileşimin artmasına yol açmaktadır. Dünya ekonomisinde, özellikle son yıllarda hem finansal hem reel piyasalarda aktif olan küreselleşme hareketleri, uygulanan hükümet politikalarını da farklılaştırmaktadır. Bunun yanı sıra yine son dönemlerde yaşanan döviz kaynaklı krizler, dikkatleri uygulanan döviz kuru politikalarına çekmektedir. Döviz kurlarındaki değişimlerin özellikle ithal edilen ara mallar aracılığı ile yurtiçi fiyatları etkilemesi de kurlara olan ilgiyi artırmakta ve optimum döviz kuru rejimi ile para politikaları uygulamalarının tartışılmasına neden olmaktadır. İktisat yazınında döviz kuru ve enflasyon arasındaki geçişkenliğin pek çok çalışmada incelendiği görülmekte ve bu doğrultu da yeni politikalar geliştirilmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de döviz kuru ve enflasyon arasındaki ilişki Vektör Otoregresyon analizi ile 2005:01-2014:12 dönemleri için aylık veriler kullanılarak incelenmiştir. Modelin tahmini sonucunda döviz kuru hareketlerinin tüketici fiyatları üzerindeki geçişkenliğinin başlarda güçlü olmakla beraber sonrasında zayıfladığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Geçişkenlik, Enflasyon, Vektör Otoregresyon Analizi(VAR)

THE PASS THROUGH EFFECT BETWEEN EXCHANGE RATE AND INFLATION: EXAMPLE OF TURKEY

The acceleration of the movement of money across borders has led to increased interaction on a global level by changing the shell of local economic policy. Active globalization movements, especially in recent years in both financial and real markets in world economy, differentiates the implementation of government policies. In addition, currency-induced crises recently draws again the attention of the applied exchange rate policy. Changes in exchange rates, especially through imported intermediate goods, affect domestic pricing and this results in an increased interest on exchange rates and this has led to discussion between optimal exchange rate regime and monetary policy implementations. It is observed that there are many studies that examined economics type of exchange rate pass-through and inflation and thus, new policies are developed in this direction. In this study, the relationship between the exchange rate and inflation in Turkey between 2005-2014 period were analyzed using monthly data for the Vector Auto Regression analysis. According to the estimated results of the model, it is seen that pass-through of exchange rate movements on consumer prices were strong at the beginning, but weakened after.

Keywords:

Pass-Through, Inflation, Vector Auto Regression Analysis,

PDF

___

Akat A. S. ve Yazgan E.,(2012) Döviz Kuru İhracat Fiyatlarına Yansıyor mu?, İktisat Toplum Dergisi, Retrieved March 16, 2015 from the World Wide
http://www.egeyazgan.com/uploads/akatyazgan2012-kurihracat-final.pdf
Aliyu, S.U.R., Yakub, M.U., Sanni G.K. & Duke, O.(2010). Exchange rate pass-through in nigeria: evidence from a vector error correction model, MPRA Paper No. 25053, posted 16.
Arat, K. (2003).Türkiye’de optimum döviz kuru rejimi seçimi ve döviz kurlarından fiyatlara geçiş etkisinin incelenmesi, Yayınlanmamış Uzmanlık Yeterlilik Tezi, TCMB Ankara, Turkey.
-
Allsopp C., Kara A. ve Nelson E. (2006). U. K. Inflation targeting and the exchange rate, Research Division Federal Reservc Bank of St. Louis, Working Paper.
Aydın, Ü. & Kara, O. (2012). Türkiye’de döviz kuru - enflasyon etkileşiminin para politikası üzerine etkileri, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, Cilt: 49, Sayı: 572.
Berber M. & Artan, S. (2004). Türkiye'de enflasyon-ekonomik büyüme ilişkisi: teori, literatür ve uygulama, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt.18, Sayı.3-4.
Campa, J.M. & Goldberg, L.S. (2002). Exchange rate pass-through ınto ımport prices:a micro or makro phenomenon?, NBER Working Paper, No: 8934.
Ca’zorzi, M., Hahn E. & Sanchez, M. (2007). Exchange rate pass-through in emerging markets, europan central bank, Working Paper Series, No:739.
Daniel L., & Marco R.(2002). Exchange rate pass through in Turkey, IMF Working Paper, WP/02/204.
Ferreira, A., & Sansó, A.(1999). Exchange rate pass-through: the case of brazilian exports of manufactures. XII World Congress of International Economics Association, Buenos Aires.
Gül E. ve Ekinci A. (2006). Türkiye’de Enflasyon ve Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1984 – 2003, Sosyal Bilimler Dergisi, , s. 91-106.
Gündoğdu, M.K. (2014). Döviz kurunun fiyatlara geçiş etkisi: Türkiye çalışması, Retrieved June 14 from the World Wide, http://ekonomi.isbank.com.tr/UserFiles/pdf/ar_03_2013.pdf, 20.11.2014
Ito T. ve Sato, K. (2008). Exchange rate pass-through and domestic ınflation: a comparison between east asia and latin american countries, RIETI Discussion Paper Series, 07-E-040.
Korhonen L. & Wachte, P. (2005). A note on exchange rate pass-through in cıs countries ,BOFIT Discussion Papers.
Mc Carthy J.(1999). Pass-through of exchange rates and ımport prices to domestic lnflation in some ındustrialized economics, BIS Working Papers, No: 79.
Mihaljek D. & Klau,M. (2001). A note on the pass-through from exchange rate and foreign price changes to ınflation in selected emerging market economies, In BIS Papers, No. 8.
Rincon H., Caicedo E. & Rodríguez N. (2005). Exchange rate pass-through effects: a disaggregate analysis of Colombian imports of manufactured goods, Retrieved Novamber 14 from the World Wide,Web: http://www.banrep.gov.co/docum/ftp/borra330.pdf
Shah, Z.H.S. (2004). Exchange rate pass-through to domestic prices in pakistan”, SBP Working Paper Series, No. 05.
Tapşın,G. & Karabulut,A.T. (2013). Reel döviz kuru, ithalat ve ihracat arasındaki nedensellik ilişkisi: türkiye örneği, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (26), s.190-205.
Tarı, R. (2014). Ekonometri, Kocaeli: Umuttepe Yayınları, (9. Baskı).
Woo W.T. (1984). Exchange rates and the prices of nonfood, nonfuel products, Brookings Papers On Economic Activity.
Yüncüler, Ç. (2009). İthal fiyatlarının Türkiye’de Enflasyon Göstergelerine Geçişkenliği Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Ankara, Turkey.
Zengin, A. (2000). Reel döviz kuru hareketleri ve dış ticaret fiyatları (Türkiye ekonomisi üzerine ampirik bulgular), C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 2.