DENETİM BAŞARISIZLIĞI KAVRAMI: NEDENLERİ, SONUÇLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Denetim başarısızlığı, devletlere, toplumlara, vatandaşlara ve denetim kurumlarına ciddi zararlar veren küresel bir olgudur. Bağımsız denetim şirketlerinin büyük firma iflaslarını önceden haber verememesi nedeniyle popülerliğini arttıran denetim başarısızlığı kavramı, son yıllarda kamu sektöründe yürütülen denetimleri kapsayacak şekilde tartışılmaya başlanmış ve denetim mesleğinin teori ve pratiğinde önemli bir yer edinmiştir. Denetim başarısızlığının temelinde, denetçi bağımsızlığına ilişkin sorunlar, denetçi ile denetlenen arasında uygun olmayan mali ilişkiler ve denetçinin mesleki yetersizliği gibi sebepler bulunmaktadır.Denetçilerin toplum nezdinde itibarını düşüren denetim başarısızlığı vakalarının artması, denetim kurumlarını bu sorunun sebeplerini araştırmaya ve çözüm için yeni politikalar geliştirmeye itmiştir. Denetim başarısızlıklarının mümkün olan en asgari düzeye çekebilmesi için, denetçi bağımsızlığının güçlendirilmesi, denetimde hizmet kalitesinin geliştirilmesi, genel kabul görmüş uluslararası ve ulusal standartlara uygun olarak denetimlerin gerçekleştirilmesi, denetçilerin mesleki yeterliliklerinin artırılması ve denetimlerde mesleki yargı ve şüphenin doğru uygulanması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Denetim Başarısızlığı, Denetçi Bağımsızlığı, Denetim Standartları, Mesleki Şüphecilik, Çıkar Çatışması

-

Audit failure is a global phenomenon doing a serious harm to governments, societies, citizens and audit institutions. The concept of audit failure which has increased its popularity due to inability of independent audit companies to notice the bankruptcy of big firms in advance has been recently started to be discussed in a context that also covers audits in public sector and has gained crucial ground in the theory and practice of audit profession. Reasons such as issues related to independence of auditor, inappropriate financial relations between aud itor and auditee and lack of the professional competence of auditor lie at the roots of audit failure . Increase in the cases of audit failure ruining the prestige of auditors in the eyes of people has led audit institutions to scrutinize the roots of the issue and evolve new policies. Strengthening independence of auditor, raising service quality of audit, carrying out of audits in accordance with generally accepted national and international standards, improving the professional competence of auditors and appropriate implementation of the professional judgment and skepticism are required in order to reduce audit failures to the minimum level possible

Keywords:

-,

PDF

___

Akhidime, A. & Izedonmi, F. (2012). Challenges of supreme audit institutions: perspective of Auditor-General of Nigeria. The USV Annals of Economics and Public Administration, 12(15), 183-189.
Akyel, R. (2012). Kamu harcamalarında Sayıştay denetimi. Görüş Dergisi, 73, 10-14.
Amerika Birleşik Devletleri Sayıştayı - GAO (2004). Mandatory audit firm rotation study. 9 Nisan 2014 (indirildi) http://www.gao.gov/new.items/d04217.pdf.
Britanya Mali Raporlama Kurulu - FRC (2010). Auditor scepticism: raising the bar. 14 Haziran 2014 (indirildi) http://www.frc.org.uk/getattachment/2a1e0146-a92c-4b7e-bf33-305b3b10fcd2/Discussion-Paper-Auditor-Scepticism-Raising-the-Ba.aspx.
Çağlayan, C. (2008). Asık surat gitti salsa yapan vergi uzmanları geldi. Referans Gazetesi, 05.01.2008.
Edelman, D. & Nicholson, A. (2011). Arthur Anderson auditors and Enron: What happened to their Texas CPA licenses?. Journal of Finance and Accountancy, 8, 1-9.
Fearnley, S., Beattie, V. & Brandt, R. (2005). Auditor independence and audit risk: A reconceptualisation. Journal of International Accounting Research, 4(1), 39-71.
Francis, J. R. (2004). What do we know about audit quality . The British Accounting Review, 36, 345-368.
Geiger, M. & Raghunandan, K. (2002). Auditor tenure and audit reporting failures. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 21(1), 67-78.
Gupta, M. (2012). New challanges for performance audit. 22 Mayıs 2014 (indirildi) http://saiindia.gov.in/english/home/quick_links/AG_Confrence/2012AGC/Theme_Papers/Them_3.pdf.
Kandemir, C. (2010). Muhasebe hilelerinin ortaya çıkarılmasında ve önlenmesinde bağımsız denetimin rolü ve bağımsız denetçinin sorumluluğu. 11 Mayıs 2014 (indirildi) http://library.cu.edu.tr/tezler/8014.pdf.
Kandemir, C. & Kandemir, Ş. (2012). Enron Olayı’nı dogru okumak - II: Kıssadan hisseler. Muhasebe ve Denetime Bakış, 12(38), 83-106.
Kırlıoğlu, H. & Akaytay, A. (2010). Increasing importance of independent audit of financial statements in developing countries. İkinci Uluslararası Sürdürülebilir Kalkınma Sempozyumu. 21 Mayıs 2014 (indirildi) http://eprints.ibu.edu.ba/143/1/ISSD2010_Economy_Management_p20-p25.pdf .
Krishnamurthy, S., Zhou, J. & Zhou, N. (2006). Auditor reputation, auditor independence, and the stock-market impact of Andersen's indictment on its client firms. Contemporary Accounting Research, 23(2), 465-490.
Pearson, M. (1987). Auditor independence deficiencies & alleged audit failures. Journal of Business Ethics, 6, 281-287.
Perry, L. (1984). The SECs enforcement activities. The CPA Journal, 54(4), 9-14.
Shaw, J. (1995). Audit failure and regulatory overload. Accountancy, 115(1219), 82-83.
Tackett, J. Wolf, F. & Claypool, G. (2004). Sarbanes-Oxley and audit failure: A critical examination. Managerial Auditing Journal, 19(3), 340-350.
Türkiye İç Denetim Enstitüsü – TİDE (2013). Uluslararası iç denetim standartları. 18 Haziran 2014 (indirildi) http://www.tide.org.tr/uploads/NitelikStandarlari.pdf .
Uluslararası Denetim ve Güvence Standartları Kurulu – IAASB (2013). A framework for audit quality. 30 Mayıs 2014 (indirildi) http://www.ifac.org/sites/default/files/publications/files/A%20Framework%20for%20Audit%20Quality.pdf.
Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu – IFAC (2012). Audit quality-report back and issues and IAASB task force proposals. 30 Mayıs 2014 (indirildi) https://www.ifac.org/sites/default/files/meetings/files/20120911-IAASBCAG-Agenda_Item_B-AQ-v3.pdf
Uluslararası Sayıştaylar Birliği – INTOSAI (1977). ISSAI 1. Viyana: INTOSAI.
Uluslararası Sayıştaylar Birliği – INTOSAI (1998). ISSAI 30. Viyana: INTOSAI.
Uluslararası Sayıştaylar Birliği – INTOSAI (2007). ISSAI 11. Viyana: INTOSAI.
Uluslararası Sayıştaylar Birliği – INTOSAI (2009). ISSAI 1003. Viyana: INTOSAI.
Uluslararası Sayıştaylar Birliği – INTOSAI (2013). ISSAI 100. Viyana: INTOSAI.
Uluslararası Sayıştaylar Birliği Çevre Denetimi Çalışma Grubu - INTOSAI WGEA (2012). Environmental auditing: Current and future challenges. International Journal of Government Auditing, 39(3), 21-22.
Van Zyl, A., Ramkumar, V. & Renzio, P. (2009). Responding to the challenges of supreme audit ınstitutions: Can legislatures and civil society help?. 7 Haziran 2014 (indirildi) http://internationalbudget.org/wp-content/uploads/Responding-to-the-Challenges-of-Supreme-Audit-Institutions-Can-Legislatures-and-Civil-Society-Help.pdf.
Whitehouse, T. (2012). Audit failures epidemic at all big 4 firms. Compliance Week, 9(97), 10.
Yörüker, S. (2005). Amerika Birleşik Devletleri Sayıştayı kamu denetim standartları. Ankara: Sayıştay Başkanlığı.
Yu, H. C. (2011). Legal systems and auditor independence. Review of Accounting Studies, 16(2), 377-41.
Zhang, G. J. & Zhang, L. (2009). An analysis on dealing with audit failure. Journal of Modern Accounting and Auditing, 5(7), 62-65.
Zhao, S., Chen, L. & Hua, L. (2006). Study of American audit failure. Journal of Modern Accounting and Auditing, 2(6), 64-70.