Alexandria’da (Mısır) Ele Geçen Miletos ve Rhodos Peraia’sı Üretimi Mühürlü Amphora Kulplarının Kil Analizi Sonuçları

Clay analyses constitute an important part of ceramic studies. Conducting clay analyses of groups whose origins are known can contribute to identifying the characteristics and diversity of fabrics produced in the known production centres. Thus, it is possible to establish the ceramics produced in the same centres with clays from different sources. On the other hand, analyses aimed at establishing the clay composition of ceramics whose production centres are problematic or unknown and comparisons of the results of analyses with those of known products, can help determine the origins of fabrics. With this purpose, the stamped amphora handles attributed to Miletus found in Alexandria that were published in OLBA XXIV in 2016 were analysed. In this article, a group of stamps naming Boethos, which has been given a Milesian origin by some scholars, that would appear to originate in the Rhodian Peraea because of clay characteristics was also mentioned. During our studies related to clay analyses, this group was also examined and compared with the fabrics of stamped handles that were certainly produced in the Peraea. Lastly, the results of analyses made with a Niton Xl3t XRF device have shown the differences between fabrics of Milesian and Peraean products and the closeness of the Boethos group to Peraean fabrics.

THE RESULTS OF CLAY ANALYSIS OF STAMPED AMPHORA HANDLES OF MILETUS AND RHODIAN PERAEA IN ALEXANDRIA (EGYPT)

Kil analizleri, seramik çalışmalarının önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Kökeni bilinen seramiklerin kil analizlerinin yapılması, söz konusu üretim merkezlerinde üretilen ürünlerin kil özelliklerinin ve çeşitliliğinin belirlenmesine yardımcı olmaktadır. Böylece aynı üretim yerindeki farklı kil kaynaklarından elde edilen ürünlerin ve farklı atölyelerin tespiti sağlanmaktadır. Diğer yandan, kökeni konusunda kararsız kalınılan ya da kökeni hiç bilinemeyen seramiklerin kil kompozisyonlarının tespitine yönelik analizler yapılması ve sonuçların bilinen merkezlerin ürünlerinin analiz sonuçları ile karşılaştırılması, söz konusu seramiklerin kökeni konusunda karar verilmesine yardımcı olabilmektedir. Bu amaçla, OLBA XXIV 2016’da tarafımızdan yayınlanan, Alexandria’da bulunan Miletos kökenli mühürlü amphora kulplarının kil analizleri yapılmıştır. Aynı makalede, bazı meslektaşlar tarafından Miletos kökenli olarak önerilen, Boethos ismini taşıyan bir grup mühürün, kil özelliklerinden dolayı Rhodos Peraiası üretimi olmaları gerektiğinden de bahsedilmişti. Kil analizlerine ilişkin yapılan çalışmalarımızda, bu grup da incelenmiş ve kesinlikle Peraia’da üretildiği bilinen mühürlü kulpların kil analiz sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Niton Xl3t XRF cihazı ile yapılan kil analizlerinin sonuçlarına göre Miletos ve Peraia üretimlerinin kil özelliklerinin birbirlerinden farklılıklar gösterdiği ve Boethos grubu amphora mühürlerinin killerinin Peraia kiline yakın olduğu saptanmıştır.