TÜRKİYE VE ÇEKYA ARASINDAKİ GÜVENLİK KÜLTÜRÜNE BAKIŞ AÇISI ÜZERİNE İRDELEME

Özet İş kazalarının %98’inin önlenebilir iş kazaları olduğunun %2’lik kısmın ise doğal afetler sonucu meydana gelen iş kazalar olduğu yapılan araştırmalarda görülmektedir. Önlenebilir iş kaza oranının %88’inin tehlikeli hareket sonucu dolaylı olarak çalışanın kendi bilinci ve sorumluluğuyla meydana geldiğinin; geriye kalan %10’luk kısmın ise teknoloji kaynaklı nedenlerden meydana geldiği araştırmalarca belirtilmiştir. Bu çalışmada amaç, Türkiye Cumhuriyeti ve Çekya arasındaki bireysel güvenlik olgusu, bireylerin güvenlik kültürü bilinçlerini ölçmek; güvenlik eğitiminin erken yaşlarda verilmesi ile iş kazalarının meydana gelmesi arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Çalışmanın örneklemi 18-25 yaş arasındaki lise mezunu, üniversitede okuyan, üniversiteden mezun ya da çalışan genç yetişkin olarak kabul edilen kişiler seçilmiştir. Çekya’daki durumu gözlemlemek adına Çekya’nın Ostrava şehrinde 2 ay vakit geçirilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda bazı veriler üzerinde anlamlı farklar bulunmuş olup Çekya’daki katılımcıların Türkiye Cumhuriyeti’ndeki katılımcılara oranla genel olarak daha fazla güvenlik kültürüne önem verdikleri ve çalışma içerisinde verilen diğer araştırmaların ışığında yapılan varsayımların birçoğu kabul edilmiştir. Çekya’da erken yaşlarda verilen güvenlik kültürü eğitiminin iş kazalarının meydana gelme olasılığı üzerine olumlu yöndeki etkisinin olduğu yapılan anket çalışması ve verilen ILO (International Labour Organization) verileri ile desteklenmiştir. Çalışma sonucunda, güvenlik kültürü eğitiminin bireylere daha erken yaşlarda nasıl ve ne zaman verilmesi gerektiğine dair öneriler sunmaktadır.       Anahtar Kelimeler: Güvenlik Kültürü, Eğitim, Davranış, Tutum, İş Güvenliği.

___

  • ESİN, A., “İş Kazalarına Yeni Yaklaşım Davranışsal Güvenlik” Makale, Çimento İşveren Dergisi,2010.
  • Guldenmund, F.W., The nature of safety culture: a review of theory and research, Pergamon, Safety Science 34,2000
  • Julie PALLANT, A Step by Step Guide to Data Analysis Using IBM SPSS, 2015, Çeviri: Sibel BALCI, Berat AHİ, Ankara 2016
  • Mehmet ŞİŞMAN, Örgütler ve Kültürler, Kasım 2014, 4. Baskı
  • Olive, C., O’Connor, T.M., Mannan, M.S., Journal of Hazardous Materials 130, 2006
  • https://www.dersimiz.com/ders_notlari/Kulturun-Tanimi-Ozellikleri-Kulturel-Kavramlar-1-Sosyoloji-oku-22826.html (Son erişim tarihi: 09.12.2018)
  • https://www.feu.org/upload/database/reportspreventively_educational_activity_children_cr_2.pdf (Son erişim tarihi: 09.04.2019)
  • http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30567 (Son erişim tarihi: 11.04.2019)
  • https://dergipark.org.tr/download/article-file/214909 (Son erişim tarihi:01.05.2019)
  • https://www.worksafe.qld.gov.au/safety-leadership-at-work/tools-and-resources/safety-climate-and-safety-culture (Son erişim tarihi: 05.05.2019)