KAYNAKÇI KADIN İŞÇİLERİN İŞE GİRİŞ VE ÇALIŞMA SÜRECİNE ERKEK İŞVEREN TEMSİLCİLERİNİN YAKLAŞIMI

Bu çalışmada, küreselleşme ile emek piyasasında formel yapıda olan üretimin, enformel üretim tarzına dönüşmeye başlamasının kadın emeği üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Çalışmanın amacı kadınları baskılayan patriarkal kalıp yargılara rağmen kadınların sanayide çalışmayı istemeleri ve toplumda “erkek işi” olarak kabul edilen kaynakçılık mesleğini tercih etmelerinin nedenlerini tespit etmek ve bu konuda mesleki açıdan cinsiyet ayrımcılığının nasıl olduğunu ortaya koymaktır. Bu çerçevede araştırma yorumcu / inşacı paradigmadan hareketle nitel bir çalışma olup, 3 kadın işçi ve 3 erkek işveren temsilcisi ile derinlemesine görüşmeler yapılarak veriler toplanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre; işçi kadınların bu mesleği seçmede babalarının rol model olduğu, işverenin kadınları İŞKUR’a göndererek kurs aldırdıkları ve hizmet içi eğitime tabi tutukları görülmüş, aynı zamanda kadınların bu işe istekli ve yatkın oldukları anlaşılmıştır. İşveren temsilcisi erkekler ise alışılagelen yerleşik kültürün dışında kadın işçilere çalışmaları konusunda destek oldukları ve işyerinde kadın işçi çalıştırmanın avantajlı olduğuna ilişkin görüşler ileri sürerken göreli olarak ataerkil zihniyeti kırma eğiliminde oldukları tespit edilmiştir.

APPROACH OF MALE EMPLOYERS' REPRESENTATIVES TO THE EMPLOYMENT AND WORKING PROCESS OF FEMALE WELDER WORKERS

In this study, the effects that globalization and the transformation of formal production in the labor market into informal production mode have on women’s work are discussed. The aim of the study is to determine the reasons why women want to work in the industry despite the pressure of the patriarchal stereotypes on them, and prefer the welding profession which is commonly accepted by society as a ‘male job’, and to reveal how gender discrimination occurs in terms of professional aspect. In this regard, the research is a qualitative study based on the interpreter/constructivist paradigm, and data were collected by conducting in-depth interviews with 3 female workers and 3 male employer’s representatives. According to the findings of the research, it has been observed that the female workers’ fathers were a role model in choosing this profession, the employer sent women to the Turkish Employment Organization (İŞKUR) for courses and in-service training, and it is also understood that women were willing and inclined to take up this job. It has been determined that employer’s representatives, on the other hand, tend to break the patriarchal mentality relatively while asserting that they support female workers contrary to the common settled culture, and that it is advantageous to employ female workers in the workplace

___

  • Aksoy, H.H. (2007). Yeni Ekonomi Düzeninde Kariyer ve Eğitim: Yeni Ekonomi Düzeninde Kariyer ve Eğitim: Ankara OSTİM Organize Sanayi İşyerlerinde Gerçekleştirilen Bir Araştırma Eğitim:Ankara(https://app.trdizin.gov.tr/makale/TnpnMk56QXc/yeni-ekonomi-duzeninde-kariyer-ve-egitim-ankara-ostim-organize-sanayi-isyerlerinde-gerceklestirilen-bir-arastirma adresinden 19 Temmuz 2022 tarihinde alınmıştır.).
  • Ansal, H. (1996). Esnek Üretimde İşçiler ve Sendikalar. Birleşik Metal-İş Yayınları. (http://www.birlesikmetal.org/kitap/kitap_99/1999-3.pdf adresinden 19 Temmuz 2022 tarihinde alınmıştır),
  • Aslantepe, G.(2015). Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği (Ed.Ahmet Makal-Gülay Toksöz), Kadın İstihdamının Arttırılması ve ILO Sözleşmeleri, Ankara. İmge Yayınevi.
  • Beneria, (2003). Glocal Local Responses: Employment Patterns, Gender and Informelization. In Gender, development and Globalization, New York : Routledge. S. 91-131.
  • Boserup, E. (1990). Economic Change and The Roles of Women. Irene Tinker (Ed). Persistent Inequalitles. Women and World Development. Oxford University Press.
  • Bourdieu, P., Passeron, J.C. (2015). Yeniden Üretim, Ankara,Heretik Yayınları.
  • Buğra, A. (2010). Toplumsal Cinsiyet, İşgücü Piyasaları ve Refah Rejimleri: Türkiye’de Kadın İstihdamı, TÜBİTAK Projesi, İstanbul.
  • Bursalıoğlu, Z. (1972). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış, Ankara, Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
  • Carnoy,M. (1982). Eğitim ve Ekonomi İlişkisi (Çev. Necla Kurul Tural). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(1). 485-504 (Orijinal Yayım Tarihi:1982).
  • Çınar, E.M. (1994). “Unskilled Urban Migrand Women and Disguisset Employment:Home-workingwomen in İstanbul,Turkey”, Word Development, vol.22, no:3, ss.369-80.
  • Dedeoğlu, S. (2000). Toplumsal Cinsiyet Rolleri Açısından Türkiye’de Aile ve Kadın Emeği. Toplum ve Bilim. Sayı: 86.ss 139-170.
  • Dereli, T. (1981). Organizasyonlarda Davranış, İstanbul, Ar Yayınları.
  • DİSK. (2018). https://disk.org.tr (Erişim tarihi: 2018).
  • Ecevit, Y. (1991). Shop Floor Control: The İdeological Construction of Turkısh Women Factory Workers, (Ed.N.Redclift ve E.Mignione ) Beyond Employment: Household, Gender and Subsistence , Oxford,Blaceweil
  • Field, J. (2008). Sosyal Sermaye. (Çev. Bahar Bilgen-Bayram Şen), İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Görgün-Baran, A., Gelgeç-Bakacak, A., Eldem, C. T., Barutcu H. F. (2016). İş Hayatında Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin İÇASİFED Üyesi İşverenlerin Eğilim ve Beklentileri Açısından Değerlendirilmesi. Kadınların Ekonomik Fırsatlara Erişiminin Artırılması, The World Bank, s.1-13; http://kasaum.ankara.edu.tr/files/2013/02/ İŞ-.pdf, (Erişim Tarihi: 27.07.2022).
  • İŞKUR (2017). https://media.iskur.gov.tr/14255/ankara-2017.pdf Tablo 22d Kurslara İlişkin Veriler (Erişim Tarihi: 12.06.2022)
  • İLO, (2007). Global Employment Trends, www.ilo.org (Erişim Tarihi: 12.06.2019 – 19 Temmuz 2022 ).
  • Kümbetoğlu, B., Akpınar, A., User, İ. (2015). Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği (Ed.A.Makal & G.Toksöz) Gıda Tekstil ve Hizmet Sektörlerinde Kayıtdışı Çalışan Kadın İşçiler, Ankara, İmge Yayınevi.
  • Nussbaum,M. (1999). Women and Equality: The Capabilities Approach, International Labour Review: Vol.138. No:3.
  • Mackintosch, M. (1991). Gender and Economics Of Mariage and The Market Women’s Subordination Internetionelly and its Lessons. (Eds.Kate Young, Carol Wolkowith and Roslyn Mc Cullagh ) London, England Routledge:3-17.
  • Moser, C. (1991). Gender Planning in The Third World: Meeting Practical and Strategic Gender Needs. Changing Perceptions Writings on Gender and Development Time Wallace, (Eds. Canada March), Oxford.
  • Özar, Ş. (1994). Some Observations On The Position Of Women In The Labor Market In The Development Process Of Turkey. Bogazici Journal, Vol.8, No: 1-2: 21-43.
  • Özar, Ş. (2015). Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği (Ed.A.Makal&G.Toksöz), Türkiye’de 1980 Sonrası Dönemde Kadın Emeği ve İstihdamı Politikaları: Kadın Hareketi, Sendikalar, Devlet ve İşveren Kuruluşları, Ankara, İmge Yayınevi.
  • Öztürk, Y.M. (2011). Karşılıksız Bakım Emeği ve Kadın İstihdamına Etkisi, Kadın Emeği Konferansı 3 Mayıs 2011: ODTÜ.
  • Pearson, R. (1994). Gender Relations, Capitalism and Third World Industrialization. Routledge.
  • Standing, G. (1989). Global Feminization Through Flexible Labour, World Development, Vol:17,No:7, s.1077-1095.
  • Şahin, B. (2017). Açık Öğretim Lisesi Öğrenci ve Mezunlarının Katılım Örüntüleri (Ankara İli Çankaya İlçesi Örneği), Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi. Ankara.
  • Throw, L, Lucas , R. (1972). The American distribution of income: A structural problem . In Hearings Before the Joint Economic Commitle Washington, D. C: U.S: Goverment Printing Of fice .
  • Toksöz, G.(2007). İşgücü Piyasasının Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Analizi ve Bölgeler Arası Dengesizlikler, Çalışma ve Toplum ,2007/4.
  • Toksöz, G.(2009). Kriz Koşullarında Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden İşgücü Piyasaları. www.ilo.org/ankara
  • Toksöz, G. (2011). Kalkınmada Kadın Emeği, İstanbul, Varlık Yayınevi.
  • Toksöz, G.(2015). Geçmişten Günümüze Türkiyede Kadın Emeği, (Der.Ahmet Makal,Gülay Toksöz), Ankara, İmge Yayınevi.
  • TÜİK,(2022).İşgücüİstatikleri,https://mail.google.com/mail/u/0/?tab=rm&ogbl#inbox?projector=1 (Erişim Tarihi: 19.07.2022).
  • TÜİK,(2022).İşgücüİstatiklerihttps://mail.google.com/mail/u/0/?tab=rm&ogbl#inbox?projector=1 (Erişim Tarihi: 19.07.2022).
  • TÜİK, ( 2021). Data.tuik.gov.tr https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Ocak202137486#:~:text=%C4%B0stihdam%20edilenlerin%20%18%2C6',ise%20hizmet%20sekt (Erişim Tarihi: 19.07.2022).
  • TÜİK,(2022).Eğitimdüzeyleriiistatistiklerihttps://mail.google.com/mail/u/0/?tab=rm&ogbl#inbox?projector=1 (Erişim Tarihi: 19.07.2022).
  • Yıldız, Z., Kalağan, G., Yıldız, S., Çetin, B. (2013). Toplumsal Dönüşüm ve İrrasyonel Tüketim, Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4 (8), s.67-102.