AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE DOLAYLI – DOLAYSIZ VERGİLERİN YAPISI

Bir ülkenin uyguladığı vergi politikası, o ülkenin ekonomik bağımsızlığın oluşmasında önemli rol oynamaktadır. Vergi politikaları izlenecek ekonomik politikalarla doğru orantılıdır. Avrupa Birliği’nde vergi ile ilgili ilk düzenlemeler Roma Antlaşması’yla başlamıştır. Bu düzenlemeler Birliğe üye ülkelerin ekonomisinin güçlendirilmesi, rekabetin arttırılması, haksız rekabetin önlenmesi ve vergilerin yakınlaştırılması gibi konularda olmuştur. Birliğe üye ülkeler, vergi politikalarını kendi ekonomik politikalarına göre belirleseler de Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma’daki hükümlerden bağımsız hareket etmemektedir. Bu çalışmada; Avrupa Birliği vergi sisteminde dolaylı ve dolaysız vergilerin yapısı incelenmektedir. Çalışmanın amacı; Avrupa Birliği ülkelerinde uygulanan dolaylı ve dolaysız vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı gözetilerek 28 ülkeyi içinde barından bu büyük Birliği’n vergi yapılarını değerlendirmektir. Araştırmanın sonucunda, Avrupa Birliği ülkelerinin genel itibariyle dolaysız vergilerden elde ettiği gelirin, dolaylı vergi gelirlerine göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Birliğe üye ülkelerin daha çok dolaylı vergiler alanında uyumlaştırmaya gittiğini, dolaysız vergiler alanında ise ulusal çıkarlarına göre hareket ettikleri görülmüştür.

STRUCTURE OF INDIRECT TAXES AND DIRECT TAXES IN EUROPEAN UNION COUNTRIES

The tax policy of a country plays an important role in the economic independence of that country. The tax policies are directly proportional to the economic policies to be followed. The first regulations on taxation in the European Union started with the Treaty of Rome. These arrangements have been on issues such as strengthening the economy of the member states, increasing competition, preventing unfair competition and bringing the tax to a close. Although member states determine their tax policies according to their economic policies, they do not act independently from the provisions of the Treaty on the Functioning of the European Union. In this study; The structure of indirect and direct taxes in the European Union tax system is examined. Purpose of the study; The aim of this study is to evaluate the tax structures of this large Union in 28 countries by considering the share of the indirect and direct taxes applied in the European Union countries in total tax revenues. As a result of the research, it is determined that the income obtained from the direct taxes in European Union countries is higher than the indirect tax revenues. In addition, it has been observed that the member states are more likely to harmonize in the field of indirect taxes and act according to their national interests in the field of direct taxes.

___

  • Altunay, E. (2010), Avrupa Birliği Vergi Politikası ve Türkiye'nin Uyum Sürecinin Değerlendirilmesi. Bütçe Dünyası Dergisi, 2(34): 93-110.Bilici, N. (2018), Avrupa Birliği ve Türkiye 2 (7. Baskı): Savaş Yayınevi, Ankara.Bilici, N. (2018), Türk Vergi Sistemi (42. Baskı): Savaş Yayınevi, Ankara.Cavlak, H. ve İnce, B. (2015), AB Rekabet Politikasının Vergi Uyumlaştırmasına Etkisi. IAAOJ Social Science, 3(1):1-18.Çetinkol, G. (2013), Türk Vergi Sisteminin Avrupa Birliği Vergi Sistemine Dolaylı Vergiler Bakımından Uyumlaştırılması, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.European Commission (2019), “Taxation and Customs, Economic Analysis of Taxation”, https://ec.europa.eu/taxation_customs/business/economic-analysis-taxation/data-taxation_en , (03.04.2019).European Commission (2018), Taxation Trends in the European Union, Data for the EU Member States, Iceland and Norway.European Union (2006), “On The Common System of Value Added Tax”, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex:32006L0112 (06.04.2019).European Union (2019), “Company Tax”, https://ec.europa.eu/taxation_customs/business/company-tax/overview_en , (06.04.2019).European Union (2019), “Taxation VAT Rules and Rates”, https://europa.eu/youreurope/business/taxation/vat/vat-rules-rates/index_en.htm , (03.04.2019).European Union (2008), Excise Duty Council Directive 2008/118/EC, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1456138665149&uri=CELEX:02008L0118-20140101 , (03.04.2019).European Union (2019), “Taxation VAT Exemptions”, https://europa.eu/youreurope/business/taxation/vat/vat-exemptions/index_en.htm#shortcut-2-vat-exemptions-for-small-enterprises, (02.04.2019).İktisat Akademisi (2002). AB Bütçe Vergi Reformu Ve Türkiye’nin Birlik Bütçesine Etkisi. http://www.akademiktisat.net/calisma/ab_tr/ab_butce_vergi_fihan.htm , (13.05.2019).Güran, M. C. (2005), Avrupa Birliği’nde Özel Tüketim Vergilerinin Uyumlaştırılması Ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1): 261-286.Güngör, K. (2001), Avrupa Birliği’nde Vergi Uyumlaştırması ve Vergi Uyumlaştırma Politikası. Maliye Dergisi, (136): 55.Karluk, R. (2005), Avrupa Birliği ve Türkiye, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.Mezararkalı, P.(2013), Avrupa Birliği Vergi Politikası ile Türk Vergi Sisteminin Uyumlaştırılması Üzerine Bir Çalışma, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.Mezararkalı, P. ve Atsan, T. (2015), Avrupa Birliği Vergi Politikası İle Türk Vergi Sisteminin Uyumlaştırılması Ve Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerde Uygulanan Vergiler. The Second International Conference in Economics (EconWorld 2015), 1-10.Official Journal of the European Union (2006). “EU Directive on Value Added Tax”, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32006L0112&from=en#d1e1605-1-1 , (02.04.2019).Oktar, A. (2016), Türk Vergi Sistemi (2. Baskı): Türkmen Kitabevi, İstanbul.Saraçoğlu, F. (2006), Avrupa Birliği’nde Vergi Uyumlaştırma Süreci ve Türkiye (1. Baskı): Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.Şenyüz, D. Yüce, M. ve Gerçek, A. (2018), Türk Vergi Sistemi (16. Baskı): Ekin Basım Dağıtım Yayınları, Bursa.Tokatlıoğlu, Y. (2005), Türkiye’de Dış Ticaretin Vergilendirilmesi ve Avrupa Birliği. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 10: 46-72.Yıldız, H. (2006), Avrupa Birliği Vergi Politikası ve Vergi Uyumlaştırma Çalışmaları. Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 10(3-4): 549-569.