Gelir hareketliliği gelir eşitsizliğini azaltabilir mi? Türkiye örneği1

Gelir hareketliliği kavramı, bireylerin gelir konumlarının daha üst ya da daha alt gelir gruplarına geçişini ve bu geçişin kolaylığını kapsar. Bu çalışma Türkiye için bir gelir eşitsizliği ve gelir hareketliliği incelemesi yaparak gelişmekte olan ülke örneği ile iktisadi yazına katkı sunmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla Gelir ve Yaşam Koşulları (GYK) Anketlerinden yararlanılarak 20052010 dönemi için farklı gelir eşitsizliği ve gelir hareketliliği endeksleri hesaplanmıştır. Bu analizin ötesinde söz konusu endeksler ayrıca cinsiyet, değişik yaş ve eğitim düzeyleri için de hesaplanmıştır. Türkiye'de incelenen dönemde gelir eşitsizliğinin oldukça yüksek fakat gelir hareketliliğinin oldukça düşük olduğu görülmektedir. Çalışmadan elde edilen diğer sonuçlar özetle şöyledir: i) Ele alınan dönem uzadıkça gelir hareketliliği artmaktadır ancak Türkiye'de gelir hareketliliği gelir eşitsizliğini azaltıcı nitelikte değildir. ii) Gelir dağılımının en alt ve en üst grupları diğer gruplara göre daha hareketlidir. iii) Ele alınan alt dönemlerde en alt gelir grubundaki bireylerin %6'sı işsiz durumuna düşerken, yalnızca %1.7'si en üst gelir grubuna yükselebilmiştir

Can income mobility reduce income inequality? Evidence from Turkey

Income mobility is a concept that includes individuals' relocating their income position up to the higher income groups or down to the lower income groups and, the easiness of this transition process. This study aims to contribute to the literature by analyzing income inequality and income mobility together for a developing country Turkey. With this aim we use Survey of Income and Living Conditions (SILC) for the period 2005-2010 and compute various indices of income inequality and income mobility. We further compute these indices by gender and various age and education levels. We find that during the period investigated in Turkey income inequality is rather high and income mobility is rather low. Other conclusions of this study can be summarized as follows; i) income mobility increases as the time period is extended but income mobility does not decrease income inequality in Turkey. ii) the individuals at the two tails of the distribution are more mobile compared to the ones in the middle of the income distribution. iii) 6 percent of the individuals at the lowest income group become unemployed while only 1.7 percent of them move up to the highest income group in the sub-periods considered.

___

AYDIN, K. (2012), Türkiye'de Kişisel Gelir Dağılımının Sosyo-Ekonomik ve Demografik Belirleyicileri, Çalışma ve Toplum, 1, 147-166.
BACHMANN, R., BECHARA, P. ve SCHAFFNER, S. (2012), "Wage Inequality and Wage Mobility in Europe", Ruhr Economic Papers, No. 386. Ruhr-Universität Bochum (RUB).
BAHÇE, S. ve KÖSE A. H. (2007), "Yoksulluk Yazınının Yoksulluğu: Toplumsal SınıflaraDönmek", erişim adresi: http://www.bagimsizsosyalbilimciler.org/Yazilar_Uye/ KoseBahceHaz07.pdf
BAKIŞ, O. ve Polat, S. (2015), "Wage inequality in Turkey, 2002-10." Economics of Transition, 23(1), 169-212.
BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ SOSYAL POLİTİKA FORUMU (2010), Türkiye'de Eşitsizlikler: Kalıcı Eşitsizliklere Genel Bir Bakış, erişim adresi:http://www.spf.boun.edu.tr/docs/Turkiyede-Esitsizlikler_SPF.pdf
BUCHINSKY, M. ve HUNT, J. (1999), "Wage mobility in the United States", The Review of Economics and Statistics, 81, 351-368.
BULUTAY, T., TİMUR, S. ve ERSEL, H. (1971), Türkiye'de Gelir Dağılımı 1968, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (SBF) Yayınları, Ankara.
CELASUN, M. (1983), "Income Distribution and Domestic Term of Trade in Turkey 1978-1983", ODTÜ Gelişme Dergisi, 13, 193-216.
COWELL, F. (2011), Measuring Inequality, Oxford University Press, 3rd edition, Oxford.
ÇALIŞKAN, Ş. (2010), Türkiye'de Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk, Sosyal Siyaset Konferansları, 59(2), 89-132.
ÇELİK, A. (2004), AB Ülkeleri ve Türkiye'de Gelir Eşitsizliği: Piyasa Dağılımı-Yeniden Dağılım, Çalışma ve Toplum, 3, 53-91.
DICKENS, R. (2000), "Caught in a Trap? Wage Mobility in Great Britain: 1975-1994", Economica, 67, 477-97.
DPT (1966), Gelir Dağılımı Araştırması, T. Çavuşoğlu, Y. Hamurdan, Ankara.
DPT (1976), Gelir Dağılımı 1973, Ankara.
DUMAN, A. (2011), Türkiye'de Gelir Dağılımı: Sınıfta Kalanlar, İktisat ve Toplum Dergisi, 1(3), 58- 61.
EKŞİ, O. ve KIRDAR, M. (2015). "Emek Gelı rlerının ve Eşıtsızlığının Türkıye İçın Bır Analızı: 2002- 2011", Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, No. 2015/02.
FIELDS, G. (2010), "Does Income Mobility Equalize Longer-term Incomes? New Measures of an Old Contept", Journal of Economic Inequality, 8,409-427.
FIELDS, G. ve OK, E. (1996), "The meaning and measurement of income mobility", Journal of Economic Theory, 71, 349-77.
FIELDS, G. ve OK, E. (1999), "Measuring Movement of Incomes", Economica, 66, 455-472.
FRIEDMAN, M. (1962), Capitalism and Freedom. Chicago University Press, Chicago.
HOFER, H. ve WEBER, A. (2002), "Wage mobility in Austria 1986-1999", Labour Economics, 9, 563-577.
ISAACS, J. (2007), Economic Mobility of Famılies Across Generations, The Economic Mobility Project,http://www.brookings.edu/~/media/research/files/papers/2007/11/generations %20isaacs/11_generations_isaacs.pdf
OECD (1997), "Earnings mobility: taking a longer run view", Employment Outlook, 27-61.
OECD (2013) Divided We Stand: Why Inequality Keeps Rising, ISBN Number: 9789264111639, erişim adresi: http://www.oecd.org/social/soc/dividedwestandwhyinequalitykeepsrising.htm
OECD (2015a), Income distribution and Poverty Statistics database. erişim adresi: http://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=IDD
OECD (2015b), Labour Force Statistics by sex and age Indicators. erişim adresi: http://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=LFS_SEXAGE_I_R
RIENER, G. (2012), "Inequality and Mobility of Household Incomes in Europe: Evidence from the EHCP", Applied Economics, 44, 279-288.
SHORROCKS, A. (1978), "Income inequality and income mobility", Journal of Economic Theory, 19, 376-393.
SOLOGON, D. ve O'DONOGHUE, C. (2009), "Equalizing or Disequalizing Lifetime Earnings Differentials? Earnings Mobility in the EU: 1994-2001", IZA Discussion Paper, No. 4642, Bonn, Germany.
TANSEL, A., DALGIÇ, B. ve Güven, A. (2014), "Wage Inequality and Wage Mobility in Turkey", IZA Discussion Paper Series, No: 8669, Bonn, Germany.
TÜİK (2013), Çeşitli Yıllara ait Hanehalkı Gelir Dağılımı anketleri. erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1011
TÜİK (2015), Hanehalkı İşgücü İstatistikleri Haber Bülteni, Aralık 2013. erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18638
TÜSİAD (1986), Türkiye'de Sosyo Ekonomik Öncelikler Hane Gelirleri, Harcama ve Sosyo Ekonomik İhtiyaçlar Üzerine Araştırma Dizisi, Cilt: 2, Y. Ersel, H. Fişek, E. Kalaycıoğlu, İstanbul.
VERGİL, H. (2012), "Income Mobility, Income Distribution and Economic Growth in Turkey", The 32nd General Conference of The International Association for Research in Income and Wealth August 5-11, Boston, USA.
YÜKSELER, Z. (2005), "1994, 2002 ve 2003 Yılları Hanehalkı Gelir ve Tüketim Harcamaları Anketleri: Anket Sonuçlarına Farklı Bir Bakış", İktisat, İşletme, Finans, Mayıs, 56-82.