Dışa açık büyüme modelinde sanayi politikalarının gelişimi: Türk imalat sanayiinin yapısı ve rekabet gücü (1980-2011)
Çalışmanın amacı dışa açık büyüme rejiminin benimsendiği 1980 yılı sonrasında Türk sanayi politikalarının, özellikle imalat sanayiinin izlediği gelişim sürecinin, dış ticaret ile ihracatın yapısının incelenmesi ve bu çerçevede diğer ülkelerle karşılaştırmalar yapılarak yeni politika önerileri getirilmesidir. Neoliberal görüş karşısındaki Yapısalcılara göre piyasalarda her zaman tam rekabetçi yapı bulunmamakta, devletin müdahale ve yönlendirmesi gerekmektedir. Türkiye’de 1980 sonrası sanayi politikalarında yapısal dönüşüm gerçekleştirilememiş, emek, kaynak yoğun imalat sanayiinde bilime dayalı, farklılaştırılmış üretime geçilememiş, sanayi dışa bağımlı hale gelmiştir. Bu yapı sonucunda 2000’li yıllarda dış ticaret açığı büyümüş, cari açık sürdürülebilir büyüme karşısında sorun olarak ortaya çıkmıştır. Önümüzdeki dönemde Türkiye’de yarı sanayileşmiş yapıdan çıkılarak sağlam ve rekabet gücüne dayalı bir piyasa ekonomisi yaratmak için, planlı seçici sanayi ile özellikle yatırım politikaları izlenmeli, uygun finansman politikaları oluşturulmalı, yatırımlarda ileri teknoloji içeren bilime dayalı sektörler teşvik edilmeli, stratejik sektörler korunmalı, yatırım ve üretim süreçleri merkezi otorite tarafından eşgüdümle yönlendirilmelidir. Yeni sanayileşmiş Güneydoğu Asya ülkeleri ile batılı sanayileşmiş ülkeler de geçmişlerinde bu yöntemleri uygulamışlardır.
Industrial policy choice in export led economic growth model: Structure and competitiveness of Turkish manufacturing sector (1980-2011)
Purpose of the study is to examine development of Turkish industrial policies particulary of manufacturing industry, as well as structure of foreign trade and exports in the post 1980 period and bring up policy advice by cross country comparisons in this framework. The opponent structuralist view against neoliberalism maintains that there is no perfectly competitive structure at all times and that government intervention is necessary in the markets. Industrial structural transformation has not been realized in Turkey in the post-1980 period, the labor and resource intensive manufacturing industry has not reverted to scientifically oriented, differentiated production process where the indusrtrial sector has become foreing dependant. This structure has resulted in increased foreign trade deficits in 2000’s and current account deficit emerging as the major problem vis a vis sustainable growth. In the coming terms, planned, selective industrial and especially investment policies should be undertaken together with appropriate finance policies, investment in high technological, scientifically oriented sectors should be promoted, strategic sectors should be shielded,, investment and production processes should be coordinated by the central authority for Turkey to break out of semi-industrialized structure and create a solid and competitive market economy. Newly industrialized Southeast Asian and western industrialized countries have also applied similar policies in the past.
___
- AKÇORAOĞLU, A. (2010), Employment, Economic Growth and Labor Market Performance: The Case of Turkey. Ekonomik Yaklaşım, 21(77), 101-114.
- BAŞTAV, L. (2006), Tükiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Model Çalışması-Parasal Sektör ve Ödemeler Dengesi Çerçevesinde Bir İnceleme. Ankara: Doktora Tezi.
- CHANG, H.J. ve GRABEL, I. (2005), Kalkınma Yeniden-Alternatif İktisat Politikaları El Kitabı. Ankara: İmge Kitabevi.
- EŞİYOK, B.A. (2001), Türkiye Ekonomisinde Sabit Sanayi Yatırımlarının Gelişimi ve İhracatın Yapısı. T.K.B. A.Ş. Ekonomik Araştırmalar (GA/01-05-10).
- GENÇ, Ö., EŞİYOK, B.A. KARACA, M.E. ve KÜÇÜKKİREMİTÇi, O. (2008), Türkiye’nin dış Ticareti ve İmalat Sanayiinin Mekansal ve Yapısal Durumuna İlişkin Değerlendirmeler. T.K.B. A.Ş. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü (GA/08-03-03).
- KÜÇÜKKİREMİTÇi, O., GENÇ, Ö., ŞİMŞEK, M., KARACA, M.E., ve EŞİYOK, B.A. (2008), Küresel Mali Kriz ve Reel Sektöre Muhtemel Etkileri. T.K.B. A.Ş. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü (Ekim 2008).
- KÜÇÜKKİREMİTÇi, O., KARACA, M.E. ve EŞİYOK, B.A. (2010), Türkiye’nin İhracatında Öne Çıkan Sektörlerde Temel Pazar Ülkeler, Rakipler ve Rekabet Gücü. T.K.B. A.Ş. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü (GA/01-01-10).
- LALL, S. (2004), Reinventing Industrial Strategy: The Role Of Government Policy in Building Industrial Competitiveness. UNCTAD G-24 Discussion Paper Series (April 28).
- LİNDBECK, A. (1981), Industrial Policy as an Issue in the Economic Environment. The World Economy (4-4).
- LUSTİG, N. (1992), From Structuralism to Neostructuralism: The Search for a Heterodox Paradigm. P. Meller (Ed.)içinde, The Latin American Development Debate. Boulder, Colo.: Westview Press.
- MCKİNNON, R.I. (1973), Money and Capital in Economic Development. Washington D.C.: The Brookings Institution.
- SHAW, E.S. (1973), Financial Deepening in Economic Development. NY: Qxford University Press.
- SOLOW, R.M. (1956), A Contribution to the Theory of Economic Growth. Quarterly Journal of Economics, 70( 1), 65-94.
- SWAN, T.W. (1956), Economic Growth and Capital accumulation. Economic Record, 32(2), 334-361.
- ŞENSES, F. ed. (2009), Neoliberal Küreselleşme ve Kalkınma. İstanbul: İletişim Yayınları.
- ŞENSES, F. ve TAYMAZ, E. (2003), Unutulan Bir Toplumsal Amaç : Sanayileşme Ne Oluyor? Ne Olmalı? ERC Working Papers in Economics (February 2003).
- TAYLOR, L. (1990), Socially Relevant Policy Analysis. Cambridge, Mass.: MIT Press.
- TAYMAZ, E. ve SUİÇMEZ, H. (2005), Türkiye’de Verimlilik, Büyüme ve Kriz. Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni (2005/4).
- WESTPHAL, L.E. (1990), Industrial Policy in an Export-Propelled Economy: Lessons from South Korea’s Experience, Journal of Economic Perspectives, 4(3), 41-59.
- WORLD BANK (1993), East Asian Miracle. NY: Oxford University Press.
- ISSN: 1010-9935
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: ODTÜ İİBF