SİSMİK İZOLATÖRLÜ BİNALARDA KAT ADEDİ ETKİSİ

Bu çalışmada, sismik izolatör kullanımının bina kat adedine bağlı olarak yapısal davranışa ve maliyete olan etkisi araştırılmıştır. Kat adedinin etkisini belirlemek üzere 5, 10 ve 15 katlı binalar tek yüzeyi sürtünmeli sarkaç izolatörler yerleştirilerek modellenmiştir. Sarkaç yerleşim yerleri en alt kat kolonlarının üstü olarak seçilmiştir. Oluşturulan sismik izolatörlü bina modellerinde 24 adet 6 farklı tipte efektif rijitlik değerlerine sahip sürtünmeli sarkaç kullanılmıştır. Sismik izolatörlü ve ankastre mesnetli oluşturulan 5,10 ve 15 katlı bina modelleri 1. Derece deprem bölgesinde inşa edildikleri göz önüne alınarak bilgisayar programı ile analiz edilmiştir. Analizler sonucunda tek yüzeyi sürtünmeli sarkaç izolatörlerin kullanıldığı 5 ve 10 katlı binaların deprem esnasında çok iyi performans sergilediği ancak yüksek katlı yapılarda hem bina performansı hem de maliyet bakımından tek yüzeyi sürtünmeli sarkaç izolatörlerin kullanımının uygun olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

sismik izolatörlü yapılar, sürtünmeli sarkaç sistemleri, sismik izolatörlü yapı tasarımı

THE EFFECT OF THE NUMBER OF STORY ON SEISMIC ISOLATED BUILDINGS

In this study, the effect of seismic isolators on the structural behavior and cost depending on the number of building storeys are investigated. 5, 10 and 15-storey buildings were modeled by placing the surface friction pendulum systems for determining the effect of number of building storeys. The top of the lowest floor column was chosen as the pendulum settlements. Twenty-four and six different types of friction pendulum with the effective stiffness were used in the seismic isolated building models. 5, 10 and 15-storey building models which generated by isolators and fixed base were analyzed with the computer program considering that they were built in the first seismic zone. The analysis results indicated that 5 and 10-storey isolated buildings performs very well during earthquakes, however, the use of friction pendulum system was not appropriate in high-rise buildings in terms of structural performance and cost.

Keywords:

seismic isolated structures, friction pendulum systems, design of seismic isolated structures,

PDF

___

[1] KELLY, J.M., “Seismic isolation of civil buildings in the USA”, Progress In Structural Engineering And Materials, America, 1(3), 279-285, 1998.
[2] CASTALDO, P., PALAZZO, B., VECCIHA, P.D., “Seismic reliability of base-isolated structures with friction pendulum bearings”, Dept.of Civil Engineering University of Salernovia Giovanni PaoloII, 80-93, 2015.
[3] DÜZEL, E., “Düşeyde rijitlik düzensizliği bulunan çerçevelerin sönüm elemanları ve çelik çaprazlar ile rehabilitasyonu”, Niğde Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Niğde, 2010.
[4] KOÇAN, H., “Düşeyde düzensiz bina türü yapıların deprem performanslarının pasif enerji sönümleyiciler ile iyileştirilmesi”, Uşak Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Uşak, 2017.
[5] DERDİMAN, M.K., “Düzensiz çok katlı betonarme yapıların davranışının taban izolatörleri, enerji sönümleyici ve dağıtıcılarla iyileştirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Isparta, 2006.
[6] AKGÖNEN, A.R.İ., “Depreme dayanıklı yapı tasarımı ve onarım-güçlendirme tekniklerinin incelenmesi”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş, 2005.
[7] ÖZDAŞ, H.İ., “Depreme dayanıklı yapı tasarımında pasif sismik kontrol yöntemleri”, Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Hatay, 2008.
[8] AYHAN, O., “Binaların depreme karşı güçlendirilmesinde klasik yöntem ile sürtünmeli sarkaç sistemlerinin karşılaştırılması”, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2006.
[9] SOYLUK, A., “Sismik taban izolatörü kullanımının mimari tasarıma etkisi”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara, 2010.
[10] YURDAKUL, M., “Üç eğrilikli sürtünmeli sarkaç mesnet sistemi ile sismik izolasyonu yapılan karayolu köprüsünün değişerek yayılan yer hareketi altında stokastik analizi”, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Trabzon, 2016.