HAVADAKİ NO ve NO2 PARAMETRELERİNİN MARMARA TEMİZ HAVA MERKEZİ ÖLÇÜMLERİ KAPSAMINDA İNCELENMESİ

Marmara Bölgesinde bulunan 11 ilde Marmara Temiz Hava Merkezine ait toplam 38 hava kalitesi ölçüm istasyonunda Mart 2013’den itibaren hava kirleticilerinin sürekli ölçümü yapılmaktadır. Bu çalışmada Marmara bölgesindeki istasyonlarda ölçülen saatlik Azot Monoksit (NO) ve Azot Dioksit (NO2) değerleri incelenmiştir. “Surfer” haritalandırma programı kullanılarak konsantrasyon dağılım haritaları oluşturulmuş ve değerlendirilmiştir. Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği’nde (HKDYY) belirtilen hedef sınır değerleri, NO2 için 40 μg/m3 NOx için 30 μg/m3’tür. Mart 2013’den Eylül 2015’e kadar tüm değerlerin ortalaması dikkate alındığında hem NO hem de NO2 için sınır değerin üzerine çıkılan noktalar İstanbul Kağıthane, Mecidiyeköy, Şirinevler, Ümraniye, Üsküdar, Kocaeli, Tekirdağ ve Bursa illerine aittir. Saatlik NO2 için sınır değer 250 μg/m3 alınmıştır. Trafik ve nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu bölgelerde sınır değerlerin aşıldığı görülmüştür. Ayrıca Bilecik gibi nüfus, trafik ve sanayi yoğunluğunun düşük olduğu bir şehirde bile sıcaklığa bağlı olarak sonbahar ve kış mevsiminde ortalama NO konsantrasyonunun HKKDY’de yer alan 30 μg/m3 ü geçtiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Hava kalitesi, Azot oksitler, Trafik, Endüstri, Hava kirletici

THE INVESTIGATION OF NO AND NO2 PARAMETERS IN THE SCOPE OF MARMARA CLEAN AIR CENTRE MEASUREMENTS

Air pollutant concentrations have been measured continuously in 38 air quality measurement stations of Marmara Clean Air Centre located at 11 provinces. Hourly concentrations of Nitrogen monoxide (NO) and Nitrogen dioxide (NO2) were investigated in the study. Concentration distribution maps were plotted using “Surfer” software. The limit values of NO2 and NOx given in the Air Quality Evaluation and Management Regulation were 40 μg/m3 and 30 μg/m3 for NO2 and NOx, respectively. The results of study in the sampling period showed that limit values were both exceeded in İstanbul Kağıthane, Mecidiyeköy, Şirinevler, Ümraniye, Üsküdar, Kocaeli, Tekirdağ and Bursa provinces. The hourly limit value is 250 μg/m3 for NO2. It was determined that limit values are exceeded in the cities having dense traffic and population. However, in Bilecik city which has low traffic, population and industrial intensity, the limit of 30 μg/m3 for NO was exceeded during fall and winter seasons.

Keywords:

Air quality, Nitrogen oxides, Traffic, Industry, Air pollutant,

PDF

___

[1] Liu, D.H.F., Liptak, B.G. (1999). Environmental Engineers' Handbook. CRCNetBase, Chapman/Hall. ISBN: 0-8493-2157-3
[2] Tiwary, A. and Colls, J. J. (2004). Measurements of atmospheric aerosol size distributions by co-located optical particle counters, Journal of Environmental Monitoring, 6, 734-739.
[3] Esen, F., Tasdemir, Y., and Cindoruk, S. S. (2005). Evaluation of NOx and O-3 concentrations in the atmosphere of Bursa, Turkey, Environmental Forensics, 6, 311-317.
[4] Marc, M., Tobiszewski, M., Zabiegala, B., De La Guardia, M., and Namiesnik, J. (2015). Current air quality analytics and monitoring: A review, Analytica Chimica Acta, 853, 116-126.
[5] Maruo, Y. Y., Ogawa, S., Ichino, T., Murao, N., and Uchiyama, M. (2003). Measurement of local variations in atmospheric nitrogen dioxide levels in Sapporo, Japan, using a new method with high spatial and high temporal resolution, Atmospheric Environment, 37, 1065-1074.
[6] Çetin Ş., Ayberk Ş., 2010. Kocaeli İli Çevre Havasında Azot Oksit Kirliliğinin İncelenmesi, Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü,http://akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/senayc/poster/senayc20.01.2010_13.57.38poster.pdf
[7] Elbir, T., Bayram, A., Kara, M., Altıok, H., Seyfioğlu, R., Ergün, P. (2010)İzmir Kent Merkezinde Karayolu Trafiğinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin İncelenmesi. DEU Muhendislik Fakültesi Dergisi, İzmir.
[8] Elbir, T. (2004) “Estimation of Emission Strenghts of Primary Air Pollutants in the City of Izmir, Turkey”, Atmospheric Environment, Vol 38, 1851–1857.
[9] Laxen, D. P. H. and Noordally, E. (1987). Nitrogen-Dioxide Distribution in Street Canyons, Atmospheric Environment, 21, 1899-1903.
[10] Mondal, R., Sen, G. K., Chatterjee, M., Sen, B. K., and Sen, S. (2000). Ground-level concentration of nitrogen oxides (NOx) at some traffic intersection points in Calcutta, Atmospheric Environment, 34, 629-633.
[11]Aneja, V. P., Agarwal, A., Roelle, P. A., Phillips, S. B., Tong, Q. S., Watkins, N., and Yablonsky, R. (2001). Measurements and analysis of criteria pollutants in New Delhi, India, Environment International, 27, 35-42.
[12] Çiçek, İ., Türkoğlu, N., Gürgen, G. (2004). Ankara’da Hava Kirliliğinin İstatistiksel Analizi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 2, Sayfa: 1-18.
[ 13] Awang, N. R., Ramli, N. A., Yahaya, A. S., and Elbayoumi, M. (2015). High Nighttime Ground-Level Ozone Concentrations in Kemaman: NO and NO2 Concentrations Attributions, Aerosol and Air Quality Research, 15, 1357-+.
[14] Vellingiri, K., Kim, K. H., Jeon, J. Y., Brown, R. J. C., and Jung, M. C. (2015). Changes in NOx and O-3 concentrations over a decade at a central urban area of Seoul, Korea, Atmospheric Environment, 112, 116-125.