YENİ NESİL SANAYİ BÖLGELERİ: OSB’LERDE YENİLİKÇİ DÖNÜŞÜMÜN SOSYOLOJİSİ

Türkiye’de organize sanayi bölgelerinin (OSB) yenilikçi dönüşümüne ilişkin çaba ve olanakları sosyolojik bir bakış açısıyla ele almayı amaçlayan makalede, imalat sanayi ekosisteminin temel bileşenlerinden bir tanesi olan organize sanayi bölgelerinin gelişiminde etkili olan unsurlar deşifre edilerek bütüncül bir analiz yapılmıştır. Organize sanayi bölgelerini bilgi temelli toplumsal bir dönüşümün üretim ayağının temel yapılandırıcısı ve hızlandırıcısı olarak konumlandırma stratejisini anlamak, açıklamak ve kurgulamak makalenin temel hedefini oluşturmaktadır. Analizin temel çerçevesi Bourdieu tarafından geliştirilen düşünümsel sosyoloji yaklaşımını kullanarak alan, habitus ve sermaye kavramları üzerinden yürütülmüştür. Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nin yenilikçi dönüşümünü hızlandırmak adına kurulan Yenilik Merkezi çarpıcı bir vaka olarak ele alınmış ve bu bağlamda analiz edilmiştir. Çalışma neticesinde, kuramsal çerçeveden yola çıkarak organize sanayi bölgelerinin dönüşümüne ilişkin temel eksenler belirlenmiştir. Bu bağlamda, konu hakkında ileride yapılacak daha detaylı çalışmalar için teorik bir altyapı oluşturulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Organize sanayi bölgeleri, sanayinin yenilikçi dönüşümü, yenilik merkezleri, düşünümsel sosyoloji

NEW GENERATION INDUSTRIAL ZONES: SOCIOLOGY OF INNOVATIVE TRANSFORMATION IN OIZs

The article aims to address the efforts and opportunities for the innovative transformation of the organized industrial zones (OIZ) in Turkey from a sociological perspective. The study offers a holistic analysis by deciphering the factors that are effective in the development of organized industrial zones, which are one of the main components of the manufacturing industry ecosystem. A sociological analysis has been made to understand, explain, and construct the strategy of positioning organized industrial zones as the main constructor and accelerator of the manufacturing pillar of a knowledge-based social transformation. The basic framework of the analysis was carried out on the concepts of field, habitus and capital, based on the reflexive sociology developed by Bourdieu. The Innovation Center, which was established to accelerate the innovative transformation of the Manisa Organized Industrial Zone, was considered as an important case to be analysed in terms of reflexive sociology. As a result of the study, the basic axes for the transformation of organized industrial zones were determined based on the theoretical framework. In this context, a theoretical infrastructure has been tried to be established for more detailed further studies on the subject in the future.

Keywords:

Industrial parks, innovative transformation of industry, innovation centres, reflexive sociology,

PDF

___

Aranguren, M. J., Magro, E., Navarro, M., & Wilson, J. R. (2019). Governance of the territorial entrepreneurial discovery process: looking under the bonnet of RIS3. Regional Studies, 53(4), 451–461. https://doi.org/10.1080/00343404.2018.1462484
Altunok, H. (2018). Uzmanlaşmanın Bakanlıklarda görünümü. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 600–619.
Bell, D. (1973). The coming of postindustrial society, New York: Basic Books.
Bourdieu, P. (2006). Pratik nedenler (Çev: Hülya Uğur Tanrıöver) İstanbul: Hil Yayınları.
Bourdieu, P., Loic J. ve Wacquant D. (2012). Düşünümsel bir antropoloji için cevaplar. (Çev. Nazlı Ökten). İstanbul: İletişim Yayınları.
Bourdieu, P. (2013). Seçilmiş metinler. (Çev. Levent Ünsaldı). Ankara: Heretik Yayınları.
Bourdieu, P. (1992). The logic of practice. Stanford University Press.
Bourdieu, P. (1998). Practical reason: On the theory of action. Stanford University Press.
Bourdieu, P. (2005). The social structures of the economy. Polity Press.
Bourdieu, P. (2013). Outline of a theory of practice (28th ed.). Cambridge University Press.
Bourdieu, P. (2020). Habitus and field. Polity Press.
Calhoun, C. (2010). Boudieu’nün Sosyolojisinin Ana Hatları. Çev Güney Çeğin, (Say 77-129),
Ocak ve Zanaat Pierre Bourdieu Derlemesi. İstanbul: İletişim
Cuff, E. C., Sharrock. C. ve Francis. W. (2013). Sosyolojide perpektifler. (Çev: Ümit Tatlıcan,). Ankara: Say Yayınları.
Cansız, M. (2010). Türkiye’de OSB Politikaları ve Uygulamaları, Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara.
Cansız, M., (2017). 2023’e Doğru Türkiye Teknoparkları, Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
Cansız, M., Kurnaz, Z. ve Çağlar, E. (2019). 2023’e Doğru Türkiye’de Organize Sanayi Bölgelerinin Dönüşümü, UNDP, Ankara.
Cansız, M., Kurnaz, Z., & Yavan, N. (2018). Girişimcilik Ekosisteminde Türkiye İçin Yeni Bir Araç: Yenilik Merkezleri/Ağları. Verimlilik Dergisi, (4), 7-69.
Cansız, M., (2020). Türkiye’de Organize Sanayi Bölgelerinin Dönüşümü, Manisa OSB Yenilik Merkezi Tasarımı ve kurulması, UNDP, Ankara.
Castells, M. (2005). Enformasyon Çağı, Ekonomi, Toplum ve Kültür, Ağ Toplumunun Yükselişi, Çev: Ebru Kılıç. Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Collins, S. C., Stockton, C. M. (2018). The central role of theory in qualitative research. The International Journal of Qualitative Methods, 17(1), 1- 10. http://dx.doi.org/10.1177/1609406918797475
DEI, 2017, Roundtable on ‘Digitising European Industry, Erişim Tarihi: 28 Mayıs 2018, https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/roundtable-digitising-european-industry-commissioner-oettinger-september-2016
Drucker, F., P., (1991). “The New Productivity Challenge”. Harvard Business Review, 69(6), 69–90.
EARTO, 2018, European Innovation Hubs: An Ecosystem Approach to Accelerate the Uptake of Innovation in Key Enabling Technologies, Erişim Tarihi; 28 Mayıs 2018, http://www.earto.eu/fileadmin/content/03_Publications/2018/EARTO_Paper_-_European_Innovation_Hubs_-_Final.pdf
Emirbayer, M. ve Schneiderhan, E. (2015). Demokrasi üzerine Dewey ve Bourdieu, Bourdieu ve tarihsel analiz. Der: Philip S. Gorski, (Çev: Özlem Akkaya). Ankara: Heretik Yayınları
Giddens, Anthony, (2000). Sosyoloji, Ankara: Ayraç Yayınları.
Giddens, A., 2005, Sosyal Teorinin Temel Problemleri Sosyal Analizde Eylem, Yapı ve
Giddens, Anthony ve Turner, J., Günümüzde Sosyal Teori, İstanbul: Say Yayınları 2013.
Gürlek, M. (2020). Tech Development through HRM: Deriving Innovation with Knowledg-Based Cultures. Emerald Points.
Isaksen, A. (2001). Building Regional Innovation Systems: Is Endogenous Industrial Development Possible in the Global Economy? Canadian Journal of Regional Science, 24(1), 101–120. http://cjrs-rcsr.org/archives/24-1/ISAKSEN.pdf
Kaya, A. (2010). Pierre Boudieu’nün pratik kuramının kilidi: alan kavramı. Çev Güney Çeğin, (Say 397-419), Ocak ve Zanaat Pierre
Bourdieu Derlemesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Kabir, M. N. (2019). Knowledge-based social entrepreneurship : understanding knowledge economy, innovation, and the future of social entrepreneurship.
Kaplan, M., & Yardımcıoğlu, M. (2020). Alan, Habitus ve Sermaye Kavramlarıyla Pierre Bourdieu. HABITUS Journal of Sociology, 1(1), 23–37.
Kerry, C., & Danson, M. (2016). Open Innovation, Triple Helix and Regional Innovation Systems: Exploring CATAPULT Centres in the UK. Industry and Higher Education, 30(1), 67–78. https://doi.org/10.5367/ihe.2016.0292
MOSB (2020). Manisa Organize Sanayi Bölgesi, Manisa OSB Yenilik Merkezi İş Planı. Manisa.
Planko, J. (2018). Strategic collaboration in innovation Ecosystems.
RITZER, George, (2011), Modern sosyoloji kuramları ve klasik kökleri. (Çev: Himmet Hülür). Ankara: De Ki.
Rıtzer, G. ve Stepnısky, J. (2013). Çağdaş sosyoloji kuramları ve klasik kökleri. (Çev: Irmak Ertuna Howison). Ankara: De Ki.
Scott, A. J. (1995). The Geographic Foundations of Industrial Performance. Competition & Change, 1(1), 51–66. https://doi.org/10.1177/102452949500100104
Smıth, P., 2007, Kültürel Kuram. (Çev. Selime Güzelsarı & İbrahim Gündoğdu). İstanbul: Babil Yayınları.
Swartz, D. L. (2015). Boudieucü perpektiften sosyolojik analiz için meta ilkeler. Bourdieu ve tarihsel analiz. (Der: Philip S. Gorski, Çev: Özlem Akkaya). Ankara: Heretik
Swartz, D. L. (2013). Kültür ve iktidar, Pierre Bourdieu’nün sosyolojisi. (Çev: Elçin Gen) İstanbul: İletişim.
Stones, B., 2008, Sosyolojik Düşüncede İz Bırakanlar. (Çev. Nihat Erdoğan, Ünsal Oskay). İstanbul: Bağlam Yayınları.
TUBITAK. (2010). Science, Technology and Innovation in Turkey. www.tubitak.gov.tr/stipolicy
Varol, C., Sat, N. A., Ucer, A. G., & Yilmaz, G. (2009). Ankara Technology Development Zones Within the Context of Innovation Strategies in Turkey. In N. Aydoğan (Ed.), Innovation Policies, Business Creation and Economic Development (pp. 137–138). Springer. https://doi.org/10.1007/978-0-387-79976-6
Yavan, N. (2018) KOP Bölgesi Girişimcilik ve Yenilik İhtiyaç Analizi. Kalkınma Bakanlığı KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Konya.
Yıldırım, Ergün, Anthony Giddens’ın Yapılanma Teorisi, Bilgi, S:1: 1999, Sf: 25-44