GENÇLERİN YAŞLI AYRIMCILIĞINA İLİŞKİN TUTUMLARI: NEVŞEHİR ÖRNEĞİ

Öz Türkiye nüfusu içerisindeki yaşlı oranındaki artış hızı dikkat çekicidir. Bundan dolayı ülkemizde yaşlılık olgusu her geçen gün daha da önemli hale gelmektedir. Ülkemizde bu hızlı nüfus yaşlanması aile ve toplumda çeşitli sorunlara yol açmaktadır. Bu sorunlar en çok sağlık hizmetlerini finanse ve organize etmede karşımıza çıkmaktadır. Yaşlı bireylerin karşılaştığı bu sorunlar beraberinde yaşlı ayrımcılığını ortaya çıkarmaktadır. Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin yaş ayrımcılığına ilişkin tutumlarını ve bu tutumları etkileyen faktörleri belirleme amacı ile yapılmaktadır. Bu çalışma Şubat-Mart 2019 tarihlerinde Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesinde 811 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nicel araştırma deseni kullanılmıştır. Betimsel ve kesitsel bu araştırmada kullanılan anket formu, araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu ile yaşlı ayrımcılığı tutum ölçeklerinden oluşmaktadır. Vefikuluçay (2008) tarafından geliştirilen yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutum ölçeği (YATÖ), beşli likert ölçektir. Ölçekten alınan toplam puan ortalamasının yüksek olması yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumun olumlu olduğunu göstermektedir. Araştırma öncesi ilgili kurumlardan, etik kuruldan ve katılımcılardan izinler alınmıştır. Veriler SPSS 21.0 program yardımı ile analiz edilmiştir. Çalışmada üniversite gençlerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin pozitif bir tutum içerisinde oldukları tespit edilmiştir. Gençlerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının onların cinsiyet, yaşlı ile birlikte yaşamalarından etkilendiği saptanmıştır (P<0,05). İleride aile kurduktan sonra ebeveynler ile birlikte yaşama isteğine, çalışma yaşamında yaşlılar ile birlikte çalışabileceğine evet diyen katılımcılar (p<0,01) ile bakıma ihtiyaç duyacak kadar yaşlanınca huzurevinde kalmaya evet diyen katılımcılar (p<0,05) daha yüksek yaşlı ayrımcılığında olumlu bir tutuma sahip oldukları tespit edilmiştir. Üniversite öğrencilerinin yaşlılara yönelik olumlu tutum ve algı oluşumunu desteklemek için lisans müfredatında yaşlılık, nüfusun yaşlanması ve yaşlı ayrımcılığı konularına daha fazla yer verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Yaşlı Ayrımcılığı, Nüfusun Yaşlanması, Yaşlılık

PDF

___

Achenbaum, W. Andrew, Weiland, Steven, Haber, Carole: Key Words in Sociocultural Gerontology, New York, Springer Pub Co., 1996.
Bond, John, Gregorio Rodriguez, Cabrero: “Health and Dependency in Later Life”, Ageing in Society: European Perspectives on Gerontology, (Ed.) John Bond, Sheila Peace, Freya Dittmann-Kohli, Gerben Westerhof, 3rd ed., Los Angeles, Sage, 2007, s. 113–141.
Kurtkapan, H. (2018) Kentte Yaşlılık ve Yerel Yönetim Uygulamaları, Ankara: Nobel Yayıncılık.
Macnicol, John: Age Discrimination: An Historical and Contemporary Analysis, Cambridge, Cambridge University, 2006.
Marcoen, Alfons, Peter G. Coleman, Ann O’Hanlon: “Psychological Ageing”, Ageing in Society: European Perspectives on Gerontology, (Ed.) John Bond, Sheila Peace, Freya Dittmann-Kohli,, Gerben Westerhof, 3rd ed., Los Angeles, Sage, 2007, s. 39–67.
Palmore, Erdman, Ballagh: Ageism: Negative and Positive, New York, Springer Pub. Co., 1990.
Powell, Jason, L.: Social Theory and Aging. Lanham, Rowman & Littlefield Publishers, 2006.
Timonen, Virpi: Ageing Societies: a Comparative İntroduction. Maidenhead, England , New York, Open University Press, 2008.
Yolcuoğlu, İ G. (2012) Sosyal Hizmete Giriş, Ankara, SABEV Yayınları.
Canatan, A. (2008) Toplumsal Değerle ve Yaşlılar, Yaşlı Sorunlarını Araştırma Dergisi, 1, 62-71.
Kalınkara, V. (2012) Temel Gerontoloji: Yaşlılık Bilimi, Ankara: Nobel yayıncılık
Şentürk M. ve Ceylan H. (2015) İstanbul’da Yaşlanmak ve Yaşlıların Mevcut Durumu Araştırmas, İstanbul: Açılım Kitapevi.
Vefikuluçay, D. (2008) Üniversitede Öğrenim Gören Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Özdemir, Ö. (2009) Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yılmaz, E. ve Özkan, S. (2010) Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları, Maltepe Üniversitesi, Hemşirelik Bilim ve Sanat Dergisi, 2, 35-53.
Olak, A. ve Tümer, A. (2017). Hemşirelik 1. Ve 4. Sınıf Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları, OPUS – Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 53-67. DOI: 10.26466/opus.337355