Halk Sağlığı Uygulamalarının Enterobius Vermicularis’in Korunma ve Kontrolündeki Önemi

Enterobius vermicularis; dünyada ve ülkemizde ilkokul çağı çocuklarda ilk sıralarda görülen parazitler arasındadır. Bu parazit; yayılmasında sosyoekonomik durum, kişisel hijyen alışkanlıkları, çevre ve alt yapının iyileştirilmesi gibi etkenlerin önemli olması ve önlenebilir olması nedeniyle önemli bir halk sağlığı sorunudur. Ayrıca bu parazitin çocuklar üzerinde; ülser, egzama, karın ağrısı, anemi, uyku sorunları gibi sağlık sorunları ile doğrudan ve akademik başarısızlık, okul devamsızlığı gibi sorunlarla dolaylı etkileri vardır. Bu nedenle birinci basamak sağlık çalışanlarının E.vermicularis kontrolünde toplumun bilinçlendirilmesi ve sağlık eğitimi hizmetlerinin sunulmasına önem vermesi gerekmektedir. Bu derlemede, enterobius vermicuarisin çocuk sağlığı üzerindeki etlileri ve korunma ve tedavisinde de halk sağlığı uygulamalarının sunulması amaçlanmıştır.

___

  • Global Health Observatory (GHO) data, WHO, 2015. http://www.who.int/gho/mortality_burden_disease/causes_death/top_10/en/(15.04.2017)
  • Unat E.K., Yücel A., Altaş K., “Unatın Tıp Parazitolojisi İnsanın Ökaryonlu Parazitleri ve Bunlarla Oluşan Hastalıkları” İ. Ü. Cerrah Paşa Tıp Fak. Yayınları, ( 4.bs. ), 27-50s, İstanbul, 1995
  • Bogitsh B.J., Carter C.E., Oeltmann T.N., “İntestinal Nematodes. In: Human Parasitology” Saint Louis, MO, Academic Press (3rd Edition), 323-360p, USA, 2005
  • Ekşi F., Doğan Y., Özdemir G., ve ark. “Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde Bir Yıllık Sürede Gaita Örneklerinde Saptanan Bağırsak Parazitlerinin Dağılımı”. Fırat Tıp Dergisi, 18(4): 235-238, 2013
  • Karacan E., “Van İli Çaldıran İlçesinde İnsanlarda Bağırsak Parazitlerinin Dağılımı” Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 66-70s, Van, 2011
  • Kuzu A., “Kocaeli İlinde İki İlköğretim Okulu Çocuklarında Enterobıus Vermıcularıs Dağılımının Araştırılması ve Parazitozun Biyokimyasal Analizi” Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 20-35s, Sivas, 2010
  • Yazgan S., Çetinkaya Ü., Şahin İ., “İlköğretim Çağı Çocuklarında Enterobius Vermicularis (L.1758). Yaygınlığı ve Çeşitli Semptomlar İle İlişkisinin Araştırılması” Türk Parazitoloji Dergisi, 39: 100-101, 2015
  • De Alegria M., Nindia A., Kanjala J., et al., “Prevalence Of Strongyloides Stercoralis and Other İntestinal Parasite İnfections in School Children in A Rural Area of Angola: A Cross-Sectional Study” The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene, 97(4):1226-1231, 2017
  • Bhattacharya R., Barik K.L., Bhattacharya P., et al., “An Analytical Study of İntestinal Parasitosis in Children” International Journal of Community Medicine And Public Health, 4(7): 2543-2547, 2017
  • Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirildiği Bölgelerde Hizmetin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik, T.C. Resmi Gazete, sayı: 11802, 9 Eylül 1964
  • Public Health Nursing Home Visit Protocol. PART IV Acute Communıcable Dıseases 2014.
  • Nagoba B.S., “Microbiology for Nurses, Common Parasitic Diseases Helminthic” BI Publications (2.ed.), 253-255p, New Delhi, 2014
  • Stanhope M., Lancaster J., “Public Health Nursing: Population-Centered Health Care in the Community” Elsevier (9 ed.). 311-314p, United States Of America, 2015
  • Saygı G., “Paraziter Hastalıklar ve Parazitler”, ISBN: 978-975-94317-4-7, 3-34s, İzmir, 2009
  • WEB-1.(2013) https://www.cdc.gov/parasites/pinworm/biology.html (01.04.2017).
  • Kannan I.D., “Essentials of Microbiology for Nurses” Elsevier Health Sciences (1 th ed), 217-229p, 2016
  • Berger S., “Enterobiasis: Global Status Informatics” Gıdeon e-book series, 9-42p, Los Angeles, California, USA., 2017
  • Moosazadeh M., Abedi G., Afshari M., et al,. “Prevalence of Enterobius Vermicularis Among Children in Iran: A Systematic Review and Meta-Analysis”Osong Public Health and Research Perspectives, 8(2) :108-115, 2017
  • Al Saqur I.M., Al-Warid H.S., Albahadely H.S., “The Prevalence of Some Gastrointestinal Nematodes and Cestodes in Iraqis” Asian Biomedicine, 10(1): 61-66, 2016
  • Altınöz Aytar A,, Cihadiye Öztürk E., Göçmen Ş., ve ark., “Öğrencilerde Bağırsak Parazitlerinin ve Hijyen Bilgi Düzeylerinin Araştırılması” Türk Parazitoloji Dergisi, 39: 277-285, 2015
  • Çeliksöz A., Aciöz M., Değerli S., et al., “Effects of Enterobiasis on Primary School Children” African Journal of Microbiology Research, 4(8): 634-639, 2010
  • Daldal N., Karaman Ü., Aycan Ö., ve ark., “Çocuk Yuvası Ve Yetiştirme Kurumundaki Çocuklarda Bağırsak Parazitleri Yaygınlığının İncelenmesi” İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 14(4): 231-235, 2007
  • Anumba J.U., Onyido A.E., Eneanya C.I., et al., “Gastro-İntestinal Parasites Among Children in Some Orphanages of Anambra State, Nigeria” Nigerian Journal of Parasitology, 37(2): 135-141, 2016
  • Faria C.P., Zanini G.M., Dias G.S., et al., “Geospatial Distribution of İntestinal Parasitic İnfections in Rio De Janeiro (Brazil) and İts Association with Social Determinants” PLOS Neglected Tropical Diseases, 11(3): 21-42, 2017.
  • WEB_2. ( 2013) https://phil.cdc.gov/phil/details.asp (05.04.2017).
  • Akın L., “Paraziter Enfeksiyonların Kontrolü, İçinde: Halk Sağlığı Temel Bilgiler” Hacettepe üniversitesi Yayınları, Cilt No:III, Güler Ç, Akın L. (Eds.), 1425-1430s, Ankara, 2012
  • Altun E., Avci., Azatçam M., “Parasitic İnfestation in Appendicitis. A Retrospective Analysis of 660 Patients and Brief Literature Review” Saudi medical journal, 38(3): 314-318, 2017
  • Gorter R.R., Amstel Lee J.H., et al., “Unexpected Findings After Surgery for Suspected Appendicitis Rarely Change Treatment in Pediatric Patients; Results from A Cohort Study” Journal of Pediatric Surgery, 52(8): 1269-1272, 2017
  • Çulha G., Duran N., “The Relationship Between Enterobius Vermicularis İnfection and Nocturnal Enuresis” European Journal of General Medicine 3(1):16-20, 2006
  • Cook G.C., “Enterobius Vermicularis İnfection” Gut, 35(9): 1159–1162, 1994
  • Arıkoğlu T., Aydoğdu A., Batmaz S.B., et al., “Çocukluk Çağındaki Kronik Ürtikerli Olguların Etiyolojik Açıdan Değerlendirilmesi” Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 1-7, 2017
  • Al-Warid H.S., Musa I.S., Al-Qadhi B.N., “Iron Deficiency And Anthropometry İn Children İnfected With Entamoeba Histolytica” International Journal of Recent Scientific Research, 4(6): 823-826, 2013
  • Sağlık bakanlığı Bulaşıcı Hastalıkların Laboratuvar Tanısı için Saha Rehberi. Enterobius Vermicularis Enfeksiyonu. Kıl kurdu enfeksiyonu; Oksiyur (ICD-10 B80).
  • World Health Organization. “Helminth control in school-age children. A guide for managers of control programmes”, WHO reports, 2.ed., Geneva, p24-34, 2011
  • McManus D.P., Bieri F., Yue-Sheng L., et al., “Health Education and The Control of İntestinal Worm İnfections in China: A New Vision” Parasites & Vectors, 7(1): 344-346, 2014
  • Aylaz R., Kaya Ö., Atambay M., “Parazit Görülme Sıklığı ile Demografik Veriler Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi” Medical Sciences 6(1): 19-25, 2011
  • Köksal İ., Malkoç Ç., Özergin M., ve ark., “Trabzon’da Bir İlkokulun Öğrencilerinde Bağırsak Parazitlerinin Prevelansı ve Paraziter Hastalıklarda Eğitimin Önemi” Mikrobiyoloji Bülteni, 26: 155-162, 1992
  • Karadeniz H., “Trabzon 5 Nolu Sağlık Ocağı Bölgesindeki Fatih ilkokulu 5. Sınıf Öğrencilerinde Bağırsak Parazitleri Konusunda Katılımlı Eğitim Yöntemlerimin karşılaştırılması” Karadeniz Teknik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 43-45, Trabzon, 1995
  • Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, T.C. Resmi Gazete, sayı: 27910, 19 Nisan 2011
  • Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği, T.C. Resmi Gazete, sayı: 28539, 25.01.2013
  • Toplum Sağlığı Merkezi ve Bağlı Birimler Yönetmeliği, T.C. Resmi Gazete, sayı: 29258, 5 Şubat 2015
  • Mobarak A.A., Mohamed N.T., El-Kariem H., “Effect of Health Educatıon Program for Mothers of Chıldren wıth Enterobıus Vermıcularıs at Assıut Unıversıty Chıldren Hospıtal” Asian Academy of Management Journal, 9 (1): 277-305, 2011
  • Kim D.H., Yu H.S., “Effect of A One-Off Educational Session About Enterobiasis on Knowledge, Preventative Practices and İnfection Rates Among Schoolchildren in South Korea” PloS One 9(11): 1-8, 2014
  • Kang I.S., Kim D.H., An H.G., et al., “Impact of Health Education on The Prevalence of Enterobiasis in Korean Preschool Students” Acta Tropica, 122(1): 59-63, 2012