Melike YAKUT ÇAYIR, MUSTAFA TUNCAY SARITAŞ

Nitel Veri Analizinde Bilgisayar Kullanımı: Bir Betimsel İçerik Analizi (2011-2016)

Nitel veri analiz süreci zaman alıcı, yoğun ve kapsamlı çalışmayı gerektiren yorucu bir süreçtir. Bu süreçte kullanılan bilgisayar yazılımları, farklı yöntemlerle toplanmış verileri organize etme, bunları kategorilere ayırma, yeni temalar oluşturma ve rapor hazırlama işlemlerinde büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, nitel veri analizi sürecinde bilgisayar yazılımı desteği ile yapılan araştırmaları incelemek ve bu araştırmaların betimsel içerik analizi yöntemi ile eğilimlerini belirlemektir. Bilgisayar destekli nitel veri analizini bir tanımın ötesinde anlamanın en iyi yollarından biri de yayımlanan makalelerdeki nitel çalışmaları incelemektir. Bunun için SSCI dizini kapsamında yayımlanan 688 makale nitel veri analizinde bilgisayar kullanma ölçütüne göre incelenmiş ve çeşitli değişkenler açısından analiz edilerek genel eğilimin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında incelenen 688 makalenin 28’inde Atlas.ti yazılımı kullanılarak bilgisayar destekli nitel veri analizi yapılmıştır. Bu 28 makalenin 14’ünde nitel araştırmaları analiz etmek üzere tasarlanmış, araştırmacılara ilgili alanlarda “kodlama listesi, yeni fikirler ve teoriler oluşturmada” kolaylık sağlayan programlar olarak ATLAS.ti, MAXQDA, Nvivo ve HyperRESEARCH kullanıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Nitel veri analizi, içerik analizi, bilgisayar yazılımı

Computer Assisted Qualitative Data Analysis: A Descriptive Content Analysis (2011 – 2016)

Qualitative data analysis process is an exhausting process that requires time, intensive, and meticulous study. The use of computer software in this process provide significant benefits in organizing data collected by various methods, dividing them into categories, developing themes, and providing a research report. The purpose of this study is to examine qualitative research studies that use a computer software for data analysis and determine their tendencies. One method to understand computer-assisted qualitative data analysis beyond a simple definition is to examine the published articles in academic journals. Within this scope, 688 articles published in the SSCI index were analyzed according to computer usage in qualitative data analysis and it was aimed to determine the general tendency by different variables. A computer-assisted qualitative data analysis was carried out using Atlas.ti software in 28 of the 688 articles examined. Only 28 of those were coded as the ones that conduct computer-aided qualitative data analysis. Out of 28, 14 articles utilized ATLAS.ti, MAXQDA, Nvivo and HyperRESEARCH as data analysis software designed to enable researchers to develop coding schemes, notions and theories.

Keywords:

qualitative data analysis, content analysis, computer software,

PDF

___

Arık, R. S. & Türkmen, M. (2009). Eğitim Bilimleri Alanında Yayınlanan Bilimsel Dergilerde Yer Alan Makalelerin İncelenmesi. I. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi 1-3 Mayıs. Çanakkale: 18 Mart Üniversitesi. http://www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/488.pdf 28/11/2016
ATLAS.ti - The Knowledge Workbench: ATLAS.ti - Qualitative Data Analysis Software. ATLAS.ti Scientific Software Development GmbH.http://www.atlasti.com/index.html. 4/10/2016
Aztekin, S. & Taşpınar Şener, Z.(2015). Türkiye’de Matematik Eğitimi Alanındaki Matematiksel Modelleme Araştırmalarının İçerik Analizi: Bir Meta-Sentez Çalışması. Eğitim ve Bilim, 40(178), 139-161.
Baş, T. & Akturan, U. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri: Nvivo İle Nitel Veri Analizi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Birkök, C. M. (2008). “Eğitim Bilimlerinde Yeni Araştırma Araçları ve Katkıları. Niteliksel (Kalitatif) Analiz Yazılımları ve Atlas.ti Örneği”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-8.
Boztunç Öztürk, N.; Eroğlu, M.G. & Kelecioğlu, H. (2015). Eğitim Alanında Yapılan Ölçek Uyarlama Makalelerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 123-137.
Coşgun İlgar, S. & İlgar, M. Z. (2014). Nitel Veri Analizinde Bilgisayar Programları Kullanılması. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 33-78.
Creswell, J. W. (2016a). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Creswell, J.W. (2016b). Araştırma Deseni Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. Ankara: Eğiten Kitap.
Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçaya., Bayrak, N., Baran, M. & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’deki eğitim araştırmalarında eğilimler: Bir içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 443-460.
Kuş, E. (2006a). Sosyal Bilimlerde Bilgisayar Destekli Nitel Veri Analizi, Örnek Program Nvivo İle Gösterimler. Ankara: Anı Yayıncılık.
Kuş, E. (2006b). Bilgisayar Destekli Nitel Veri Analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Ankara.
Kuş, E. (2009). Nvivo 8 İle Nitel Araştırma Projeleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: SAGE
Mcmillan, J. H. & Schumacher, S. (1989). Research in Education: A Conceptual Introduction (2. Baskı). Glenview, IL: Scott, Foresman and Company.
Rodik, P. & Primorac, J. (2015). To Use or Not to Use: Computer-Assisted Qualitative Data Analysis Software Usage among Early-Career Sociologists in Croatia. Forum: Qualitative Social Research, 16(1).
Weitzman, E. & Miles, M. B. (1995) Computer Programs For Qualitaive Data Analysis: A Software Source Book. Tausand Oaks, CA: Sage.
Yalçın, S., Yavuz, H. C. & Dibek İlgün, M. (2015). En Yüksek Etki Faktörüne Sahip Eğitim Dergilerindeki Makalelerin İçerik Analizi. Eğitim ve Bilim, 40(182), 1-28.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.