Murat SAĞLAM., Hakan TÜRKMEN, Esin PEKMEZ

Fen Bilimleri Dersi Öğretmen Adaylarının Bilimsel Okuryazarlık Kavramı Üzerine Düşünceleri: Bir Durum Çalışması Tarama Araştırması

Bu çalışmanın amacı fen bilimleri dersi öğretmen adaylarının fen okuryazarlığı kavramına ait farkındalık düzeylerini ortaya çıkarmaktır. Çalışmada kullanılan araştırma deseni durum çalışması tarama araştırmasıdır (case study survey research). Çalışmaya İzmir ilinde bulunan 37 birinci sınıf ve 32 ikinci sınıf fen bilimleri dersi öğretmen adayı katılmıştır. Öğretmen adaylarının fen okuryazarlığı kavramına ait farkındalık düzeylerini belirlemek için açık uçlu bir sorudan yararlanılmıştır. Fen okuryazarlığı dört boyutta (yani, bağlamlar, bilgi, tutumlar ve yeterlikler) incelenmiştir. Her iki sınıfta da bağlamlar, bilgi ve yeterlikler boyutlarını anlama düzeyi düşüktür. Tutumlar boyutuna ait çevre farkındalığı alt boyutunu anlama düzeyi her iki sınıfta da düşüktür. Bu çalışma fen okuryazarlığı kavramını anlamada cinsiyete göre bir takım benzerlik ve farklılıkların olabileceğini göstermiştir. Eğitim Fakültelerinde lisans düzeyinde verilen ‘Fen-Teknoloji Programı ve Planlama’ dersinin içeriğinin fen okuryazarlığı kavramının daha iyi geliştirilmesine olanak verecek şekilde düzenlenmesi, vizyonu fen okuryazarlığı olan 2013 fen bilimleri dersi öğretim programının uygulanma başarısına olumlu katkıda bulunabilir. Fen okuryazarlığı, öğretmen eğitimi, durum çalışması

Anahtar Kelimeler:

Fen okuryazarlığı, öğretmen eğitimi, durum çalışması

Prospective Science Teachers’ Understanding of Scientific Literacy: A Case Study Survey Research

This study explores prospective science teachers’ understanding of the concept of scientific literacy. The research design is case study survey research. The participants included 37 first year and 32 second year prospective science teachers from a university in Izmir. The data were collected through an open-ended survey question. Scientific literacy is divided into four categories (i.e., contexts, knowledge, attitudes, and competencies). Both first year and second year prospective science teachers had a poor understanding of the categories of contexts, knowledge and competencies. They also had a poor understanding of the sub-category of environmental awareness under the category of attitudes. This study found gender differences in prospective science teachers’ understanding of scientific literacy. Redesigning the content of the undergraduate course titled “Science-Technology Curriculum and Planning” in a way that improves prospective science teachers’ understanding of scientific literacy may have a positive impact on the implementation of the primary science curriculum.

Keywords:

Scientific literacy, teacher education, case study,

PDF

___

Bacanak, A. & Gökdere, M (2009). Investigating level of the scientific literacy of primary school teacher candidates. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 10(1), Article 7.
Bybee, R. (2015). Scientific literacy. In R. Gunstone (Ed.), Encyclopedia of Science Education (pp. 944-947). New York: Springer.
Bybee, R. & McCrae, B. (2011). Scientific literacy and student attitudes: Perspectives from PISA 2006 science. International Journal of Science Education, 33(1), 7-26.
Çavaş, P. H., Özdem, Y., Çavaş, B., Çakıroğlu, J., & Ertepınar, H. (2013). Turkish pre-service elementary science teachers' scientific literacy level and attitudes toward science. Science Education International, 24(4), 383-401.
Gerring, J. (2007). Case study research: Principles and practices. New York: Cambridge University Press.
MEB (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
MEB (2008). Öğretmen yeterlikleri: Öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü.
MEB (2013). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Mills, A. J., Durepos, G., & Wiebe, E. (2010). Encyclopedia of case study research. London:
Sage.
OECD (2013). PISA 2015: Draft science framework. Retrieved from https://www.oecd.org/pisa/pisaproducts /pisa2015draftframeworks.htm.
Ogunniyi, M. B. & Rollnick, M. (2015). Pre-service science teacher education in Africa: Prospects and challenges. Journal of Science Teacher Education, 26(1), 65-79.
Özdemir, O. (2010). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının fen okuryazarlığının durumu. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(3), 42-56.
Roberts, D. A. (2007). Scientific literacy/science literacy. In S. K. Abell & N.G. Lederman (Eds.), Handbook of research on science education (pp. 729-780). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Toraman, S. & Aydın, H. (2013). Öğretmen adaylarının Fen – Teknoloji – Toplum – Çevre ilişkilendirmelerine yönelik görüşleri. Bartın Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 146-170.
Trilling, B. & Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
TÜBİTAK (2003). Çevre ve sürdürülebilir kalkınma (Tematik panel). Retrieved from https://www.tubitak.gov.tr/tr/kurumsal/politikalar/icerik-vizyon-2023.
White, E. (2012). Whiteness and teacher education. New York: Routledge.
Yalvaç, B., Tekkaya, C., Çakıroğlu, J., & Kahyaoğlu, E. (2007). Turkish pre‐service science teachers’ views on science–technology–society issues. International Journal of Science Education, 29(3), 331-348.
YÖK (1997). Fen bilimleri dersi öğretim programı. Retrieved from http://www.yok.gov.tr/web/guest/icerik//journal_content/56_INSTANCE_rEHF8BIsfYRx/10279/49875.
YÖK (2016). Eğitim fakülteleri yeniden yapılandırılıyor, gelecek dönem “başarı sırası sınırlaması” uygulaması geliyor. Retrieved from http://www.yok.gov.tr/web/guest/egitim-fakuleteleri-yeniden-yapilandirilacak.