Kronik Venöz Hastalık Tanısı Alan Sağlık Çalışanlarının CIVIQ-20 Anketiyle Değerlendirilmesi

Amaç:Kronik venöz hastalık (KVH) varislerden venöz ülserlere kadar uzanan geniş spekturumuyla, batı dünyasında olduğu gibi ülkemizde de yüksek prevalansı, tanı ve tedavi maliyeti, iş gücü kaybı ve hastaların yaşam kalitesi üzerine olumsuz etkileriyle önemli bir sağlık sorunudur. Bu çalışmada KVH’ye sahip sağlık çalışanlarının yaşam kalitelerinin Kronik Venöz Yetmezlik Yaşam Kalitesi anketiyle (CIVIQ-20) değerlendirilmesi ve ilişkili risk faktörlerinin irdelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Hastanemizde çalışan, KVH semptomlarına sahip ve venöz Doppler ultrasonografi sonuçlarına göre tanı konan 207 kişiye ( tıbbi sekreter=69 , hemşire=69, doktor=69) uluslararası kılavuzlara göre Türkçe uyarlaması ve kültürel adaptasyonu yapılan 20 sorudan oluşan CIVIQ-20 anketi yüz yüze görüşülerek uygulandı. Bulgular: Çalışma grubu medyan yaşı 32 (29-37) olan; 86 (%41,5)’sı erkek, 121 (%58,5)’i kadın olmak üzere 207 kişiden oluşmaktaydı. Çalışmaya dahil edilen sağlık çalışanlarının demografik özellikleri , GIS skorları meslek gruplarına göre karşılaştırıldı. Yaş ile Global İndeks Skoru (GIS) arasında ilişki değerlendirildiğinde kadınlarda yaş ile GIS arasında negatif yönde korelasyon tespit edilirken (p=0,033 r= - 194) erkeklerde istatistiksel olarak herhangi bir ilişkinin olmadığı saptandı (p=0,364, r= 0,99). Meslek gruplarına göre karşılaştırıldığında sekreter ve hemşirelerde fark tespit edilmezken, doktorların bu iki meslek grubuna göre daha düşük venöz yetmezlik skoruna sahip olduğu tespit edildi (p=0,001). GIS değerleri cinsiyet, medeni durum, çalışılan bölüm (dahili-cerrahi), VKI (vücut kitle indeksi) ve haftalık çalışma saatine göre karşılaştırıldığında fark görülmezken sigara içen bireylerin daha düşük GIS’e sahip oldukları saptandı (p=0.011). Sonuç : Sağlık çalışanları KVH açısından risk altındadır. KVH’lı sağlık çalışanlarının ağrı düzeylerinin yaşam kalitelerini olumsuz bir şekilde etkilediği tespit edilmiştir. KVH’a bağlı gelişen semptomların azaltılması ve sağlık çalışanlarının yaşam kalitelerinin artırılmasında kompresyon çorap kullanımı ,ayak bileği hareketliliğini artıran egzersizlerin yapılması ,yaşam tarzı değişikliği konusunda eğitimlerin verilmesi oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Kronik venöz hastalık, yaşam kalitesi, anket

PDF

___

Referans1. Evans CJ, Fowkes FG, Ruckley CV, Lee AJ. Prevalence of varicose veins and Chronic venous insufficiency in men and women in the general population: Edinburgh Vein Study. J EpidemiolCommunityHealth 1999; 53:149–153.
Referans2. Özdemir ÖÇ, Altındağ E, Avcı F, Uysal MF ‘Kronik Venöz Yetmezlik’Turkiye Klinikleri J Health Sci 2016;1(2):125-38
Referans3. Kutlu AK, Çeçen D, Kutlu ST, Önol H, Yılmaz Damar Cer Derg 2010; 19:29–37.
Referans4. Nicolaides AN, Allegra C, Bergan J, Bradbury A, Cairols M, Carpantier P and et al.Management of chronic venous disorders of the lower limbs: Guidlines according to scientific evidence.International Angiology 2008;27:1–59.
Referans5. Chiesa R, Marone EM, Limoni C, Volontè M, Petrini O. Chronic venous disorders: correlation between visible signs, symptoms and presence of functional disease. J Vasc Surg 2007; 46:322.
Referans6. Guyatt GH, Bombardier C, Tugwell PX. Measuringdisease-specificquality of life in clinicaltrials. CMAJ 1986;134(8):889.
Referans7. Kurz X, Lamping DL, Kahn SR, et al. Do varicose veins affect quality of life, Results of an internationa lpopulation-based study. J VascSurg 2001;34(4):641-8.
Referans8. Garratt AM, Ruta DA, Abdalla MI, et al. The SF36 healthsurveyquestionnaire: an Out come measure suitable for routineuse with in the NHS BMJ 1993;306(6890):1440-4.
Referans9 Guyatt G, Bombardier C, Tugwell PX. Measuringdisease-specificquality of life in clinicaltrials. CMAJ. 1986;134:889-895.
Referans10.Guyatt GH. Measuring quality of life: a review of means of measurement in clinical trialsof new medicines. Pharm Med. 1987;2:49-60
Referans11.Ware JE Jr. The SF-36 HealthSurvey. In: Spilker B, ed. Quality of life andPharmaco economics in clinical trials. 2nd ed. Philadelphia, Pa: Lippincott-Raven;1996:337-345.
Referans12. Abenhaim L, Kurz X. The VEINES study (Venous Insufficiency Epidemiologic andEconomic Study): an international cohort study on chronic venous disorders of the leg. Angiology 1997;48:59-66.
Referans13.Yamak, B.,Dökünlü, E., Yamak, D., Habibzadeh, A., Yakut, Y. Kronik venöz yetmezlikli hastalarda Türkçe Aberdeen Variköz Ven Anketi sorgulamasının geçerlik ve güvenirlik değerlendirmesi. Damar Cerrahi Dergisi 2017;26.
Referans14. Lamping DL, Schroter S, Kurz X, Kahn SR, Abenhaim L. Evaluation of outcomes in chronicvenousdisorders of theleg: development of a scientificallyrigorous, patientreportedmeasure of symptomsandquality of life. J VascSurg 2003;37:410-9.
Referans15. Franks PJ, Moffatt CJ. Healthrelatedquality of life in patientswithvenousulceration: useoftheNottinghamhealth profile. Qual Life Res 2001;10:693-700.
Referans16. Wiebe S, Guyatt G, Weaver B, Matijevic S, Sidwell C. Comparativeresponsiveness of genericandspecificqualityof-life instruments. J ClinEpidemiol 2003;56:52-60.
Referans17.Ozdemir OC, Tonga E, Tekindal A, Bakar Y. Cross-cultural adaptation,reliability and validity of the Turkish version of the Chronic Venous Disease Quality of Life Questionnaire (CIVIQ-20). Springerplus. 2016 Mar 31;5:381.
Referans18.Akbulut B, Tok M, Uçar Hİ, Durukan B, Böke E (2009) Sık Görülen Venöz Sı̇stemHastalıkları: Görülme Sıklığı, Risk Faktörlerı̇ ve Tedavı̇. Anatol J ClinInvestig3(1):113 –119.
Referans19.Am J Epidemiol. 2002 Jun 1;155(11):1007-15Lowerlimbvenousinsufficiencyand tobaccosmoking: a case-controlstudy.Gourgou S, Dedieu F, Sancho-Garnier H.
Referans20.Vlajinac HD, Radak DJ, Marinkovic JM, Maksimovic MZ. Risk factors for chronic venous disease. Phlebology. 2012;27:416–22.
Referans21.Azma K, MottaghiP, Hosseini A, Salek S, Bina R. Venous insufficiency after prolonged standing: Is joint hypermobility an important risk factor? Adv Biomed Res. 2015 May 11;4:98
Referans22. Beebe-Dimmer JL, Pfeifer JR, Engle JS, Schottenfeld D. The epidemiology of chronic venous insufficiency and varicose veins. Ann Epidemiol. 2005 Mar;15(3):175-84
Referans23.F.G.R. Fowkes, C.J. Evans, A.J. LeePrevalenceand risk factors of chronic venous insufficiency Angiology, 2001 Aug;52 Suppl 1:S5-15.
Referans24. F.N. Brand, A.L. Dannenburg, R.D. Abbott, W.B.KannelTheepidemiology of varicoseveins: TheFraminghamStudyAm J PrevMed, 4 (1988), pp. 96-101.