Sosyal bilgiler öğretim programında (4. - 5. Sınıflar) önerilen tutum ve öz değerlendirme ölçme araçlarının geçerliği ve güvenirliği üzerine bir çalışma/A study towards to valıdıtıy and relıabılıty of attıtude and self assesment scale proposed ın socıal s

Öz Özet Bu çalışmanın amacı, ilköğretim sosyal bilgiler dersi öğretim programında (4-5. Sınıflar) önerilen “sosyal bilgiler dersine yönelik tutum ölçeği” ile “öz değerlendirme ölçeği” ile ilgili geçerlik ve güvenirlik çalışması yapmaktır. Çalışma betimsel bir çalışmadır. Tutum ölçeğine ilişkin veriler 204 ilköğretim 5. sınıf öğrencisinden, öz değerlendirme ölçeğine ilişkin veriler 140 ilköğretim 4. sınıf öğrencisinden elde edilmiştir. Ölçeklerin yapı geçerliği için faktör analizi yapılmış, iç geçerliği için düzeltilmiş madde-toplam korelasyonuna ve güvenirliği için de Cronbach Alpha güvenirlik katsayısına bakılmıştır. Çalışmanın sonunda, tutum ölçeğinin üç faktörlü yapıya, öz değerlendirme ölçeğinin tek faktörlü yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Her iki ölçeğin iç geçerliği ve güvenirliği yeterlidir. Anahtar Kelimeler: Sosyal bilgiler, ölçme araçları, geçerlik, güvenirlik Abstract The purpose of this study has been elicit the validity and reliability of “attitude scale toward social studies” and “self-assessment scale” proposed in social studies curriculum for 4.-5. grade. Descriptive method was used in this study. Data of attitude scale and self assessment scale were subsequently obtained from 204 five grade students and 140 forth grade students. Factor analysis was used for construct validity, corrected item total correlation for internal validity and, Cronbach alpha for reliability. As a result of this study, attitude scale and self-assessment scale were subsequently observed three factors and only one factor. Both scales have been internal validity and reliability. Key Words: Social studies, measurement instruments, validity, reliability

Anahtar Kelimeler:

Sosyal bilgiler, ölçme araçları, geçerlik, güvenirlik

PDF

___

Kaynakça

Alaz, A. Ve Yarar, S. (2009). “Ölçme Değerlendirme Sürecinde Sınıf Öğretmenlerinin Tercihleri ve Sebepler”. 1. Uluslar arası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi. Bildiri No: 133, Tarih: 1-3 Mayıs 2009.

Algan, S. (2008). İlköğretim 6. ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Ölçme ve Değerlendirme Öğesinin Öğretmen Görüşleri Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çukurova Üniversitesi, Adana.

Anderson, S. (1998). “Why Talk About Different Ways to Grade? The Shift from Traditional Assesment to Alternative Assesment”. New Directions for Teaching and Learning, 74, 5-16.

Andrade, H. (2007). “Self- Assessment Through Rubrics”. Educational Leadership, December 2007/Januarv 2008,

Anıl, D. ve Acar, M. (2008). “Sınıf Öğretmenlerinin Ölçme Değerlendirme Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Görüşleri”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt V, Sayı II, 44-61.

Birgin, O. (2006). “İlköğretimde Portfolyo Değerlendirme Yönteminin Uygulanması Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. I. Ulusal Matematik Eğitimi Öğrenci Sempozyumu, Bildiri Özetleri Kitabı (s.39). İzmir.

Birgin, O. ve Gürbüz, R. (2008). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Konusundaki Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı: 20, 163-179.

Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Çalık, S. (2007). “Sınıf Öğretmenlerinin Yenilenen İlköğretim Programlarının Ölçme ve Değerlendirme Süreci Hakkındaki Düşünceleri Üzerine Bir Araştırma”. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Tokat.

Çelikkaya, T., Karakuş, U., Demirbaş, Ç., (2010). “Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Ölçme Değerlendirme Araçlarının Kullanma Düzeyleri ve Karşılaştıkları Sorunlar”. Ahi Evran Üniversitesi Dergisi, Cilt 11, Sayı 1: 57-76.

Demirel, Ö. (2007). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme Öğretme Sanatı, (Geliştirilmiş 11. Baskı), Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Deveci, H. (2002). Sosyal Bilgiler Dersinde Probleme Dayalı Öğrenmenin Öğrencilerin Derse İlişkin Tutumlarına, Akademik Başarılarına ve Hatırlama Düzeylerine Etkisi. Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Erdal, H. (2007). 2005 İlköğretim Matematik Programı Ölçme Değerlendirme Kısmının İncelenmesi (Afyonkarahisar İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Gelbal, S. ve Kelecioğlu, H. (2007). “Öğretmenlerin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Hakkındaki Yeterlik Algıları ve Karşılaştıkları Sorunlar”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 33: 135-145.

Güven, B., ve Eskitürk, M. (2007). “Sınıf Öğretmenlerinin Ölçme ve Değerlendirmede Kullandıkları Yöntem ve Teknikleri”. XVI. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı (504-509). Cilt:3, Detay Yayıncılık, Ankara.

Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri, (Geliştirilmiş 11. Baskı), Ankara.

MEB, (2005). İlköğretim Sosyal Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (4.-5. Sınıflar), Ankara.

Michaelis J. ve Garcia, J. (1996). Social Studies for Children A Guide to Basic Instruction, (Eleventh Edition), Allyn and Bacon.

Özçelik, D. A. (1998). Ölçme ve Değerlendirme, Ankara: ÖSYM Yayınları.

Özgüven, İ. E. (1999). Psikolojik Testler, Ankara: Pdrem Yayınları.

Özkal, N. (2000). İşbirlikli Sosyal Bilgilere İlişkin Benlik Kavramı, Tutumlar ve Akademik Başarı Üzerindeki Etkileri. Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Şahin, T., Çakır, Ö.S., Şahin, B. (2000). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Derslerine Karşı Tutumları, Akademik Benlik Kavramları ve Bilişsel Öğrenme Düzeyleri. MEB EARGED Projesi.

Tezbaşaran, A. (1996). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu, Ankara: Türk Psikologlar Derneği.

Yaşar, Ş., Gültekin, M., Türkan, B., Yıldız, N. ve Girmen, P. (2005). “Yeni İlköğretim Programlarının Uygulanmasına İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Hazırbulunuşluk Düzeylerinin ve Eğitim Gereksinimlerinin Belirlenmesi (Eskişehir İli Örneği)”. Eğitimde Yansımalar: VIII. Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, Bildiri Kitabı, Erciyes Üniversitesi, Sim Matbaası, Ankara.

Yurdakul, B. (2004). Yapılandırmacı Öğrenme Yaklaşımının Öğrenenlerin Problem Çözme Becerilerine, Bilişötesi Farkındalık ve Derse Yönelik Tutum Düzeylerine Etkisi ile Öğrenme Sürecine Katkısı. Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.