SERİNYOL BİRİKİNTİ YELPAZESİNDE (HATAY) ANTROPOJENİK DEGRADASYON VE HİDROJEOMORFOLOJİK ETKİLERİ

Antakya'nın 17 km kuzeyinde ve Antakya-Kahramanmaraş Grabeninin kenarında yer alan Serinyol birikinti yelpazesi nüfus ve yapılaşmanın hızlı bir şekilde artmasına bağlı olarak son atmış yıllık süreçte antropojenik degradasyonal etkilerin derinleştiği bir sahaya karşılık gelmektedir. Bu olumsuz etkilerin geri dönüşü imkânsız boyutlara ulaşmadan engellenmesi için öncelikle doğru bir şekilde tespit edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla; arazi çalışmaları, morfometrik ölçümler ve uydu görüntülerinin kontrollü sınıflandırması gibi teknikler çerçevesinde sahanın problemli alanları ortaya konulmuştur. Bu kapsamda tespit edilen problemler arazi kullanımı, yapılaşma süreci, kontrolsüz kum ocakları ile çevre kirliliği ve atık yönetimi olarak dört ana başlıkta toplanarak sistematik olarak özetlenmiştir. Sonuçta nüfusa paralel olarak artan degradasyonal etkilerin akış hızı, akış yüksekliği ve hidrolik enerji gibi akış dinamikleri ve su kalitesi açısından tehdit oluşturacak risklerle birlikte büyüdüğü tespit edilmiştir

ANTROPOGENIC DEGRADATION AND HYDROGEOMORPHIC EFFECTS ON SERİNYOL ALLUVIAL FAN (HATAY)

Serinyol alluvial fan, which is situated 17 km north of Antakya and edge of AntakyaKahramanmaraş Graben, is corresponds to a field of anthropogenic degradational impacts deepening due to rapid increased population and urbanization during the last sixty years period. These adverse effects primarily must be accurately detected for dont't reache to irreversible dimensions. For this purpose; problem areas have been introduced of the field in the framework of techniques such as field studies, morphometric measurements and satellite imagery supervised classification. In this context, the detected problems are collected in four main headings as land use, construction process, with uncontrolled sand pits, environmental pollution and waste management and summarized systematically. Finally has been found that degradational effects increasing in parallel with the population grows with risks which is threat in terms of flow Dynamics (flow velocity, flow depth and hydraulic energy etc.) and water quality

___

  • Bayer Altın, T. (2008). Melendiz ve Keçiboyduran Dağları'nda Yanlış Arazi Kullanımının Vejetasyon Dağılışı Üzerindeki Etkileri, Türk Coğrafya Dergisi Sayı 51, s. 13-32, İstanbul, 2008.
  • Bayer Altın, T. (2010). Hasandağı ve Melendiz Dağı Çevresinde Topografik Faktörlere Göre Yayla ve Ağılların Dağılışı, Coğrafi Bilimler Dergisi, 8 (2), 189-211.
  • Boulton, S. J. ve Robertson, A. H.F. (2007). The Miocene of the Hatay area, S Turkey: Transition from the Arabian passive margin to an underfilled foreland basin related to closure of the Southern Neotethys Ocean, Sedimentary Geology, 198 (2007) 93-124.
  • Bull, W. B. (1977). The alluvial fan environment. Progress in Physical Geography, 1, 222-270.
  • Burbank, D. W. ve Anderson, R. S. (2001). Tectonic Geomorphology. Massachusetts: Blackwell Science.
  • De Martonne, E. (1926). Aréisme et Indice d'Aridité, Comptes Rendus de L'Académie des Sciences, 182, 1926, 1395-1398, Paris.
  • Efe, R., Soykan, A., Cürebal, İ. ve Sönmez, S. (2008). Türkiye'de Antroposen Döneminde Doğal Çevre Bozulmasını Etkileyen Antropojenik Faktörler, Tücaum V. Ulusal Coğrafya Sempozyumu,16-17 Ekim 2008 Bildiriler Kitabı, Ankara.
  • Ekinci, D. ve Pektezel, Ö. (2012). Uzaktan Algılama Teknolojileri ile Bolu İlinde Arazi Kullanımındaki Değişimin Tespiti, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Coğrafya Dergisi, Sayı 24, Sayfa 18-37, İstanbul.
  • Erer, S. (1992). Coğrafi Ekolojide Çevre Sorunları Bozulma (Degradasyon) Aşamaları ve Önlemler. Üniversite Yayın No: 3709, Fakülte Yayın No: 3242. İ.Ü. Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul.
  • Erinç, S. (1957). Tatbiki Klimatoloji ve Türkiye'nin İklim Şartları, İ.T.Ü Hidrojeoloji Enstitüsü Yayınları No: 5, Teknik Üniversite Matbaası, İstanbul.
  • Erinç, S. (1984). Ortam Ekolojisi ve Degradasyonal Ekosistem Değişiklikleri, İ.Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Yayınları No: 1, İ.Ü. Yayınları No: 3213, İstanbul.
  • Erinç, S. (2000). Jeomorfoloji I. Güncelleştirilmiş 5. Basım, Güncelleştirenler: Ahmet Ertek, Cem Güneysu. İstanbul. Der Yayınları.
  • Goudie, A. (2004). Encyclopedia of Geomorphology. London, Routledge .
  • Gönençgil, B. ve Karataş, A. (2012). Kuseyr Platosu'nda (Hatay) Miyosen Sonrası Morfojenetik Süreç-Jeomorfolojik Yapı İlişkisi, Türk Coğrafya Dergisi, 59, 11- 26.
  • Herece, E. (2008). Doğu Anadolu Fayı (DAF) Atlası. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Özel Yayın Serisi 13, Ankara.
  • Hoşgören, Y. (2011). Jeomorfoloji Terimleri Sözlüğü. İstanbul. Çantay Kitabevi.
  • Karadoğan, S. Ve Özdemir, M. A. (2002). Malatya Şehri Doğusunda Jeomorfolojik Özelliklerden Kaynaklanan Sorunlar, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 2, Sayfa: 31-46, Elazığ.
  • Karadoğan, S. ve Tonbul, S. (2007). Effects of Adıyaman Basin's Quaternary Natural Environment on Settlement Distribution and Other Human Activities, e- Journal of New World Sciences Academy, Volume: 2, Number: 4, Page: 451-466.
  • Karataş, A., ve Korkmaz, H. (2012). Hatay İli'nin Su Potansiyeli ve Sürdürülebilir Yönetimi. I. Baskı, Mustafa Kemal Üniversitesi, Yayın No: 40. Color Ofset.
  • Koçman, A. (1993). Türkiye İklimi. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No: 72. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
  • Korkmaz, H. ve Fakı, G. (2009). Kuseyr Platosu'nun İklim Özellikleri, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (12), 324-350, Hatay.
  • Korkmaz, H. ve Karataş, A. (2013). Ocak-Mart 2012 Hatay Havaalanı Taşkını, III. Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu Bildiriler Kitabı, (Ed: H. KORKMAZ ve A. KARATAŞ), Hatay. Color Ofset Matbaacılık, 478-494.
  • MGM. (2007). Meteoroloji Genel Müdürlüğü Bilgi İşlem Daire Başkanlığı, Elektronik Veri.
  • Oguchi, T. ve Oguchi, C. T. (2004). Late Quaternary Rapid Talus Dissection and Debris Flow Deposition on an Alluvial Fan in Syria. Catena 55 (2004) 125-140.
  • Sütgibi, S. (2008). Doğal Ekosistemler Üzerinde İnsan Faaliyetlerinin Doğrudan ve Dolaylı Etkileri: Büyük Menderes Deltası, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 18, S:222-237, İstanbul.
  • Thornthwaite, C. W. (1931). The Climates of North America According to a New Classification. Geographical Review, 21, 633-655.
  • Tunçdilek, N. (1985). Türkiye'de Relief Şekilleri ve Arazi Kullanımı. İ.Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Yayınları No: 3, İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 3279. Prof. Dr. Nazım Terzioğlu Basım Atölyesi, İstanbul.
  • Yıldırım, A., Karadoğan, S. ve Atalay, İ. (2010). The Effects of Topography on the Human Life: A Case Study from Savur, SE Anatolia, Present-Day Environmental Changes in Romania and Turkey, The 6th Romanian-Turkish Geographical Seminar June 05-14 2009 Proceedings, Edt.: Florina Folea Tatu and Marian Ene. 111-120, Bucharest-Romania.
  • İnternet Kaynakları
  • www.tuik.gov.tr (Son Erişim: 05.05.2014).