Ortaokul Öğrencilerinin Türkçe Dersi İçin Yaptıkları Ders Dışı Faaliyetlere İlişkin Görüşleri Üzerine Bir İnceleme
Bu çalışmanın temel amacı, ortaokul öğrencilerinin Türkçe dersi için faydalandıkları ders
dışı kaynakları ve bu kaynaklardan faydalanma düzeylerini tespit etmektir. Araştırmanın
çalışma grubunu 2018-2019 eğitim- öğretim yılında Van ili Tuşba ilçesinde bulunan Van
Ahmet Yesevi Borsa İstanbul Ortaokulunda öğrenim görmekte olan ortaokul öğrencileri
oluşturmaktadır. Katılımcılar, araştırmaya gönüllü olarak katılan 5, 6, 7 ve 8. sınıflarda
öğrenim gören 40 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışma grubundaki öğrenciler, olasılığa dayalı
olmayan örneklem yöntemlerinden biri olan gelişigüzel örneklem yöntemine göre
seçilmiştir. Araştırma, nitel araştırma çeşitlerinden durum çalışmasına göre yürütülmüştür.
Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından uzman görüşü alınarak geliştirilen ve
açık uçlu sorulardan oluşan yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin
çözümlenmesinde içerik analizi yöntemine başvurulmuştur. Araştırma sonucunda ortaokul
öğrencilerinin %55’i kütüphaneye hiç gitmediklerini belirtirken %33’ü kütüphaneye
gittiklerini, % 12’si ise ihtiyaç duyduklarında kütüphaneye gittiklerini ifade etmişlerdir.
Ayrıca ortaokul öğrencilerinin %65’i interneti sıklıkla kullandıklarını dile getirirken %23’ü
interneti bazen kullandıklarını, % 12’si ise hiç kullanmadıklarını belirtmişlerdir.
Öğrencilerin %35’i ders konusunda arkadaşlarından hiç yardım almadıklarını ifade ederken
%30’u bazen, %25’i nadiren, % 10’u ise çoğunlukla yardım aldıklarını dile getirmişlerdir.
Çalışma grubundaki öğrencilerin %48’i (f=19) anne veya babalarından, %25’i (f=10)
ablalarından, %10’u (f=4) ise abilerinden yardım aldıklarını dile getirirken, %17’si (f=7) aile
üyelerinin hiçbirinden yardım almadıklarını ifade etmişlerdir. Ortaokul öğrencilerinin
%30’u (f=12) en çok internetten faydalandıklarını ifade ederken % 28’i (f=11) test
kitaplarından istifade ettiklerini belirtmiştir. Öğrencilerin %25’i (f=10) bahsedilen kaynaklar
içerisinden en çok öğretmenden istifade ettiklerini dile getirirken %10’u (f=4) ders
kitaplarından yararlandıklarını, %7’si (f=3) ise kütüphaneden faydalandıklarını dile
getirmişlerdir
___
- Akdağ, H. ve Çoklar, A. N. (2009). İlköğretim 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi
proje ve performans görevlerini hazırlarken yararlandıkları kaynaklar, internetin yeri
ve karşılaştıkları güçlükler. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
2(2), 1-16.
- Alım, M. (2011). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme (ötmg) dersinin önemi ve
öğretim sürecine ilişkin öneriler. Doğu Coğrafya Dergisi, 12(17) , 243-262.
- Altunbay, M. ve Uslu Üstten, A. (2020). Okuma kültürünün bir göstergesi olarak kitaplık ve
kütüphane kullanımı üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 916-930.
- Altunkaya, H. ve Başkan, A. (2019). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretim
Teknolojilerinden Yararlanma ve Materyal Hazırlamaya Yönelik Görüşleri, I.
Uluslararası Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Sempozyumu Tam Metin Bildiri Kitabı, s.
2044-2055, 02-05 Ekim 2019, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Balcı, A. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlık ve ilgileri üzerine bir araştırma.
(Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
Ankara.
- Bayis, S. (2010). 4. 5. 6. ve 7. sınıf ilköğretim öğrencilerinin okuma ve kütüphane kullanım
alışkanlıklarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel
araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
- Chisholm J. F. (2006). Cyber space violence against girls and adolescent females, Annals New
York Academy of Sciences, 1087, 74-89.
- Creswell, J. W. (2017). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. Ed. S. B.
Demir). Eğiten Kitap.
- Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. (Çev. Edit. M. Bütün, S. B. Demir). Siyasal
Yayın Dağıtım.
- Demiralp, N. (2007). Coğrafya eğitiminde materyaller ve 2005 coğrafya dersi öğretim
programı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 373-384.
- Demirel, Ö., Seferoğlu, S. S. ve Yağcı, E. (2004). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme.
Pegem Yayıncılık.
- Deniz, E. (2015). Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları. Okuma Yazma Eğitimi
Araştırmaları, 3(2), 46-64.
- Ellis, R. (1997). The empirical evaluation of language teaching materials. ELT journal, 51(1),
36-42.
- Ersoy, A., Yaşar, Ş. (2003). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin internet kullanma
durumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(4), 0-14.
- Fidan, N. K. (2008). İlköğretimde araç gereç kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuramsal
Eğitimbilim, 1(1), 48-61.
- Gündoğdu D. (2006). Ortaokul öğrencilerinin internet kullanım düzeyleri ve amaçları (Elazığ ili
örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Elazığ.
- Güven, S. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin kazandırdığı
yeterlikler yönünden değerlendirilmesi (İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği).
Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 165-179.
- Kablan, Z., Topan, B., Erkan, B. (2013), Sınıf içi öğretimde materyal kullanımının etkililik
düzeyi: bir meta-analiz çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1629-
1644.
- Kaya, M. ve Kardaş, M. (2019). Türkçe öğretmenleri ile Türkçe öğretmeni adaylarının Türkçe
ders kitaplarındaki metinlerle ilgili görüşleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21),
323-342.
- Kelleci M., Güler N., Sezer H. ve Gölbaşı Z. (2009). Lise öğrencilerinde internet kullanma
süresinin cinsiyet ve psikiyatrik belirtiler ile ilişkisi. TAF Prev Med Bull, 8(3), 223-30.
- Nalçacı, A. ve Ercoşkun, M. H. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler derslerinde kullanılan
materyaller. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 353-370.
- Öner, İ. E., Çakır, R. (2019). Ortaokul öğrencilerinin internet bağımlılığı ve sosyal medya
kullanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi
Dergisi, 1(1), 26-43.
- Özbay, M. (2003). Öğretmen görüşlerine göre Ankara merkez ilköğretim okullarında Türkçe
öğretimi. Gölge Ofset Matbaacılık.
- Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri I. Öncü Basımevi.
- Payza, T. (2015). Ortaokul 5. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin incelenmesi.
(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Aydın.
- Savran, A. (2004). İlköğretim okullarının ikinci kademesindeki Türkçe öğretmenlerinin eğitimde araç
gereç kullanımına ilişkin görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Seferoğlu, S. S. (2007). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Pegem Akademi.
Şahin, M. (2014). Öğretim materyallerinin öğrenme-öğretme sürecindeki işlevine ilişkin
öğretmen görüşlerinin analizi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 995-1012.
- Şahin, A., Şahin, E. (2009). Türkçe Öğretiminde Teknoloji ve Materyal Kullanımı. (Editör: A.
Güzel, H. Karatay) İlköğretimde Türkçe öğretimi içinde, 319-346. Pegem Yayıncılık.
- Şahin, E., Şahin, A. (2014). Türkçe Öğretiminde Teknoloji ve Materyal Kullanımı. (Editör: A.
Kırkkılıç, H. Akyol). İlköğretimde Türkçe öğretimi içinde 320-348. Pegem Yayıncılık.
- Şahin, A., İşcan, A., Maden, S. (2010). İlköğretim öğrencilerinin okul kütüphaneleri ve sınıf
kitaplıklarını kullanma durumları (Erzurum ili örneği) . Atatürk Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 183-196.
- Şen, H. Ş., Gülcan, M. G. (2012). İlköğretim 4. ve 5. sınıflarda verilen ev ödevleri konusunda
veli görüşleri, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 29-41.
- Şimşek, N. ( 2002). Öğretmen ve öğretmen adayları için derste eğitim teknolojisi kullanımı. Nobel
Yayın Dağıtım.
- Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve
uygulama örnekleri. Epsilon Yayınları.
- Yalın, H. İ., (2002). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Nobel Yayın Dağıtım.
- Yaman, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının" öğretim teknolojileri ve materyal
geliştirme" dersi bağlamında Türkçe öğretiminde teknoloji kullanımına ilişkin
yeterlilik ve algıları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 57-71.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. Basım).
Seçkin Kitapevi.