MACHIAVELLI VE NİZAMÜLMÜLK’TE DEVLET YÖNETİMİ: HÜKÜMDAR (PRENS) VE SİYASETNAME ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ

Siyaset bilimi disiplini tarihinde hükmedene devlet yönetimi ile ilgili tavsiyeler verme düşüncesi üzerine kurulu eserlerin önemli bir yer kapladığını söylemek mümkündür. Siyasetname ve Hükümdar’ı nitelikleri ve kapsamları itibariyle bu eserlerin en önemlileri arasında saymak mümkündür. Bu çalışmada söz konusu iki eser üzerinden Machiavelli ve Nizamülmük’ün devlet yönetimine yönelik düşünceleri ve tavsiyeleri incelenmektedir. Devletlerin nasıl yönetilmesi gerektiği ile ilgili fikirler sunan Nizamülmülk ve Machiavelli, düşüncelerinin ve tavsiyelerinin benzeştiği ve farklılaştığı konular üzerinden karşılaştırmalı bir analize tabi tutulmaktadır.

___

  • Adabağ, Necdet, “Giriş”, Hükümdar içinde, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2010, s. vii-xxvi.
  • Adalıoğlu, Hasan Hüseyin, “Siyasetnamelerin Klasik Kaynakları”, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 5/2 (2004): 1-21.
  • Ağaoğulları, Mehmet Ali, “Niccolo Machiavelli: Prensin İktidarından Devlete”, Sokrates’ten Jakobenlere Batı’da Siyasal Düşünceler içinde, Ed. Mehmet Ali Ağaoğulları, İstanbul: İletişim Yayınları, 2012, s. 319-354.
  • Ayar, Mehmet Taha, “Sunuş”, Siyasetname içinde, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2017, s. vii-xxvi.
  • Gülenç, Kurtul, “Niccolò Machiavelli”, Siyaset Felsefesi Tarihi: Platon’dan Zizek’e içinde, Ed. Ahu Tunçel ve Kurtul Gülenç, Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2013, s. 134-164.
  • Kafesoğlu, İbrahim, “Nizamülmülk”, İslam Ansiklopedisi Cilt 9 içinde, İstanbul: MEB Basımevi, 1993, s. 329–333.
  • Keskintaş, Orhan, Adalet, Ahlak ve Nizam: Osmanlı Siyasetnameleri, İstanbul: İletişim Yayınları, 2017.
  • Köymen, Mehmet Altay, “Selçuklu Veziri Nizamülmülk ve Tarihi Rolü”, Milli Kültür 1/5, 1977: 9-16.
  • Machiavelli, Niccolò, Hükümdar, Çeviren Necdet Adabağ, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2010.
  • Machiavelli, Niccolò, “Niccolò Machiavelli’nin Franceso Vettori’ye Yazdığı Mektup”, Hükümdar içinde, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2010.
  • Nizamü’l-Mülk, Siyasetname, Çeviren Mehmet Taha Ayar, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2017.
  • Özaydın Abdulkerim, “Nizamülmülk”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi/Cilt 33, İstanbul: TDV Yayınları, 2007, s. 194–196.
  • Skinner, Quentin, Düşüncenin Ustaları: Machiavelli, Çeviren Cemal Atila, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi, 2004.
  • Tuncay, Mete, Batı’da Siyasal Düşünceler Tarihi: Yeni Çağ, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2009.
  • Türk, H. Bahadır, Çoban ve Kral: Siyasetnamelerde İdeal Yönetici İmgesi, İstanbul: İletişim Yayınları, 2012.