TÜRK SİNEMASINDA DİN ADAMI TİPLEMESİ

Sinema toplumsal hayatın en önemli iletişim kanallarından biri olarak, toplumun her kesimi tarafından ilgi görmektedir. Tüm dünyada sinema, değişen yaşam biçimlerinin görünürlüğünü sağlayan bir sanat dalı olarak ortaya çıkmış ve gelişmiştir. Cumhuriyet öncesi ve sonrası dönemde Türk toplumunun en önemli değişim araçlarından birini oluşturan sinema, sosyo-kültürel hayatımızın hemen her alanında karşılığını bulan yapıtlar ortaya koymuştur. Bu bağlamda Cumhuriyet ideolojisinin ve batı tipi modernleşmenin toplumda yerleşmesi noktasında rol modellerin biçim kazandığı bir alan olarak tanımlanabilir. Bu yönüyle toplumda bir tarafta modernleşme araçları ve bu araçların biçimlendirdiği yaşam tarzları dururken, diğer tarafta Ağa-Muhtar ve Din Adamı üçlüsünün bir direnç noktası olarak tanımlandığı görülmektedir. Bu süreçte Türk Sineması’nda din adamları olumsuz karakterler olarak sunulmaktadır. Bu araştırmanın konusu da, Türk filmlerinin olumsuz karakterlerinden biri olan din adamı karakterinin analizidir. Bu analiz Cumhuriyet sonrası yapılan sinema filmlerinin 2000’lere kadar olan kısmını kapsamaktadır. Bu filmler arasında örneklem olarak ise, din adamı tiplemelerine yer verilenlerin en tipik örnekleri olarak Vurun Kahpeye, Kibar Feyzo, Zügürt Ağa, Üçkağıtçı, Kuma, Kiracı, Yoksul ve Sakar Şakir filmleri oluşturmaktadır.  Bu çalışmada amacımız, Türk Sineması’nda sunulan din adamı tiplemesinin ideolojik, siyasal ve sosyo-kültürel arka planını ortaya koymaktır. Araştırma nitel bir incelemedir.
Anahtar Kelimeler:

Sinema, Din Adamı

___

  • Abisel, N.(2005),Türk Sineması Üzerine Yazılar, Ankara:Phoenix yy. Armağan, M.(1999)Altarnatif Modernliğe ve Modernliğimize Dair, Doğu Batı Dergisi, 8:83-93. Battal, S.(2006), Asıl Film Şimdi Başlıyor, Ankara:Vadi yy. Fıchter, J.(1996)Sosyoloji Nedir, Ankara: Atilla Kitapevi, Tarkovski, A.(1992), Mühürlenmiş Zaman, İstanbul:Afa Sinema yy.Topçu, Y. G.(2004) Karanlığın Kızları:Korku Sineması ve Kadın, Sinemada Anlatı ve Türler, der:Fatma Dalay Küçükyurt ve Ahmet Gürata, Ankara:Vadi Türk,İ.(2001) Halit Refiğ Düşlerden Düşüncelere Söyleşiler,İstanbul: Kabalcı yy. Yalsızuçanlar, S.(1998), Rüya Sineması, İstanbul: Kırkambar yy.Scognamillo,G.(1997), Dünya Sinema Sanayi, İstanbul:Timaş yy. Özgüç,A.(2005), Türklerle Türk Sineması, İstanbul:Dünya yy. Ozankaya, Ö.(1996),Toplumbilim, İstanbul:Cem yy.Micheal, R. Ve Douglas, K.(1997) , Politik Kamera, İstanbul: Ayrıntı yy. Refiğ,H.(1971) Ulusal Sinema Kavgası,İstanbul: Hareket Ülken, Z. H.(1992) Türkiye de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul:Ülken Yay. Şasa,A.(2003) Delilik Ülkesinden Notlar,İstanbul: Gelenek yy. Subaşı, N. (1996), Türk Aydınının Din Anlayışı, İstanbul: YKY. Uçakan,M.(1977), Türk Sinemasında İdeoloji , İstanbul:Düşünce yy. http// yesilcam. gen. tr/arastirma/sinematarihi. htlm, erşim tarihi: 14/12/2007Yaylagül, L.(2004) 1960-1970 Türk Sinemasında Düşünce Akımları, Sinemada Anlatı ve Türler, Ankara:Vadi:231-275Velioğlu, Ö.(2005), İnançların Türk Sinemasına Yansıması,İstanbul: Es yy.