"İşçi Sınıfsız Demokratik Devrim"in İşçi Sınıfına Katkıları: 27 Mayıs Örneği

ÖZETDemokrat Parti, Türkiye’nin aydınlanması ve demokratik devrimi açısından gerici birharekettir. Bu gerici hareket, kapitalist dünyada ekonomik büyümenin yaşandığı bir dönemdeSoğuk Savaş’ta önemli bir jeopolitik konumda yer aldığı için, küçük meta üreticilerinin ve işçisınıfının çalışma ve yaşama koşullarında önemli olumlu gelişmeler gerçekleştirebilmiştir. Dışekonomik yardımın yanı sıra, tarım teknolojisinde, ulaştırmada ve sağlık alanında yaşananiyileşmeler ile DP’nin sosyal politikası, işçi sınıfının hizmet akdiyle çalışan geniş kesimlerininDemokrat Parti’yi desteklemelerine yol açmıştır. Böylece, yabancı güçlerin ve sermayeninhakimiyetinin güçlendiği bir Türkiye’de, işçi sınıfının geniş kesimleri bu demokrasi karşıtısüreci desteklemiştir. 27 Mayıs olayı, Türkiye’de demokratik devrimde önemli bir aşamadır. 27Mayıs’ın önderleri, Türkiye’nin demokratikleşmesinin önünü açmışlar, Türkiye’de sosyalisthareketin işçi sınıfıyla bağlar geliştirmesine olanak tanımışlar ve gerici bir yönetimi destekleyengeniş işçi kitlelerinin sendikal hak ve özgürlüklerini anayasal güvence altına almışlardır. 27Mayıs, DP döneminde demokrasi mücadelesine katılmayan işçi sınıfı hareketinin gelişmesineönemli katkılarda bulunmuştur.Anahtar Sözcükler: DP, 27 Mayıs, işçi sınıfı, demokratik devrim, demokratikleşme,sosyalizm, sosyal politika ABSTRACTFrom the perspective of enlightenment and democratic revolution in Turkey, the DemocratParty is reactionary. This reactionary movement could realize important improvements in theliving and working conditions of the small commodity producers and the working class, thanksto the fact that Turkey was located at an important geopolitical location during the Cold Warat a time of economic growth of the capitalist world. In addition to the foreign economic aid,improvements in agricultural technology, transportation and health care and the social policyof DP, led to the support of the vast sections of the working class to the Democratic Party.Thus, in Turkey when the domination of foreign powers and capital increased, large sectionsof the working class supported this anti-democratic process. 27 May is an important stage inthe democratic revolution in Turkey. The leaders of 27 May facilitated the democratisationprocess in Turkey, enabled the socialist movement in Turkey to develop links with the workingclass and brought under constitutional guarantee the trade union rights and freedoms of themasses of workers, who had supported this reactionary regime. 27 May has made importantcontributions to the development of the working class movement which had not participated inthe struggle for democracy during the DP rule.Keywords: DP, 27 May, working class, democratic revolution, democratisation, socialism,social policy

Anahtar Kelimeler:

DP, 27 Mayıs, işçi sınıf, demokratik devrim, demokratikleşme, sosyalizm, sosyal politika

CONTRIBUTIONS TO THE WORKING CLASS OF THE “DEMOCRATIC REVOLUTION WITHOUT THE WORKING CLASS”: THE 27 MAY INCIDENT

PDF

___

Ağaoğlu, Samet (1972), Demokrat Parti’nin Doğuş ve Yükseliş Sebepleri, Bir Soru, İstanbul, s.7, 78.
Basın-Yayın ve Turizm Umum Md. (1957), Türkiye Nasıl İlerliyor, 1950-1957, Ankara, s. 1-20. Çalışma Vekaleti (1955), 4841 Sayılı Çalışma Vekaletinin Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanunun
17. Maddesine Göre Toplanan İkinci Çalışma Meclisi Zabıtları ve Komisyon Raporları, Ankara. Çalışma Vekaleti (1957), İşçiye Sağlanan Faydalar, s. 6.
mülkiye 2010 Cilt: XXXIV Sayı:267 233
Çavdar, Tevfik (1984), “Demokrat Parti,” Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, İstanbul içinde, s. 2069-70.
Ekmekçi, Mustafa, “Çimento Sanayiinde Memurlar Vatan Cephesi’ne Zorla Nasıl Kaydettirilmişlerdi?” Öncü Gazetesi, 25.12.1960.
Eroğul, Cem (1970), Demokrat Parti (Tarihi ve İdeolojisi), Ankara: SBF Yay.
Giritlioğlu, F. (1965), Türk Siyasi Tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi’nin Mevkii, Ankara, s. 314, 369. Güven, D. (2005), Cumhuriyet dönemi Azınlık Politikaları Bağlamında 6-7 Eylül Olayları, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay., s.60.
Işıklı, Alpaslan (1979), Sendikacılık ve Siyaset, İstanbul: Birikim Yay., s. 362-363.
İşçi Sigortaları Kurumu (1961), 1960 Yılı Çalışma Raporu ve Bilançosu, Ankara, s. 38, 45.
Karpat, Kemal (1967), Türk Demokrasi Tarihi, Sosyal, Ekonomik, Kültürel Temeller, İstanbul, s.144.
Kepenek, Yakup (1990), Gelişimi, Üretim Yapısı ve Sorunlarıyla Türkiye Ekonomisi, Ankara, Verso Yay., s.113.
Koç, Yıldırım, “ ’27 Mayıs’zede İşçiler,” Mülkiyeliler Birliği Dergisi, Sayı 164, Şubat 1994, s.21-24.
Koç, Yıldırım (1996), “6-7 Eylül Olayları ve Türk-İş,” Türkiye İşçi Sınıfı ve Sendikacılık Tarihi, Olaylar-Değerlendirmeler, YOL-İŞ Yay., Ankara içinde, s. 226-228.
Kutal, Metin (1969), Teorik Esasları ve Tatbikatı Bakımından Asgari Ücret, İstanbul: İ.Ü.İktisat Fakültesi İktisad ve İçtimaiyat Enstitüsü Yay., s. 131-132.
Kültür Bakanlığı - Tarih Vakfı (1998), Sendikacılık Ansiklopedisi, C.3, İstanbul, s. 489. Sendikalı Deniz-İş, “Sümerbank Deri ve Kundura Fabrikasının İşçilerine Sosyal Yardımı,” Türkiye
Deniz İşçileri Sendikaları Federasyonu Yayın Organı, Sayı 5, 25 Temmuz 1953.
Sunar, İ. (1984), “Demokrat Parti ve Popülizm,” Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 8, İletişim Yay., İstanbul içinde, s.2083-2084.
Sülker,Kemal (1987), Türkiye Sendikacılık Tarihi, İstanbul, Bilim Kitapevi Yay., s.11.
Türk-İş (1957), 3. Genel Kurul İdari ve Mali Faaliyet Raporu (8.8.1953-31.5.1957), Ankara, s. 4-6.
Türk-İş (1960), 4. Genel Kurulu İcra ve İdare Heyetleri İdari ve Mali Raporları, Ankara, s.4.
Türkiye Tütün Müskirat Gıda ve Yardımcı İşçi Sendikaları Federasyonu – TTMGYİSF (1969), TTMGYİSF Olağanüstü Kongresi İdari, Mali ve Murakabe Raporları - 1969, İstanbul, s. 21.
Uyar, H. (2001), Vatan Cephesi, Türk Siyasal Yaşamında Cepheleşmelere Bir Örnek, İstanbul: Büke Yay., s.40.