DEVLET BİLİMİ-GÖÇEBE VE YERLEŞİK DEVLET

“Devlet Bilimi Göçebe ve Yerleşik Devlet” adlı kitap, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Birgül Ayman Güler tarafından verilen, Yönetim Bilimleri Anabilim Dalı (doktora programı) içerisinde yer alan “Devlet Bilimi Metodolojisi” isimli doktora dersinin ürünüdür. İlk baskısını Nisan 2023’te yapan bu çalışma, bir hayli ilgi uyandırarak Mayıs 2023’te ikinci baskıya girmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılına ithaf edilen kitap, bu simgesel ânı bir fırsat olarak görerek devlet olgusunun bilimsel incelenme biçimine dair bir tartışma açmaktadır. Yazar, kişilerden ya da kurumlardan ibaret olmayan, kendi başına bir bütün ve maddi bir gerçeklik olarak kabul edilmesi gereken devlet olgusunun müstakil bir bilim dalı olarak yani bir “devlet bilimi” çerçevesinde incelenmediği tespitinde bulunmaktadır. Ayrıca bu tespiti tamamlayacak biçimde, devlet olgusunun bilimsel incelenmesinin sanıldığı kadar genel ve evrensel bir bakış açısıyla yapılmadığını, Batı’nın kendi tarihi içinde geliştirdiği kavramları ve kendi tarihinden damıttığı devletlilik deneyimlerini veri aldığını belirtmektedir. Bu bağlamda kitabın temel amacı, devletlilik niteliği ihmal ve inkâr edilen göçebe toplumların, yerleşik toplumlardan farklı bir devlet türüne sahip olduğunu ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda farklı devlet kavramlarını etimolojik olarak tartışan yazar, bilimsel olarak devletin nasıl incelendiğini farklı disiplinden örneklerle ele almakta ve nihayetinde yerleşik ve göçebe devlet kavramlarına eğilmektedir. Kitabın asıl tartışma bölümlerini oluşturan yerleşik ve göçebe devlet bölümlerinde, Doğulu devletin nasıl tasavvur edildiği, devletin unsurlarının neler olduğu, modern devletle yerleşik devlet arasındaki ilişki, göçebe toplumların devletliliğinin literatürde hangi eksenlerde irdelendiği sorularına yanıt aranmaktadır.