Anayasal Kuruluş Konusunda Kapanmayacak Tartışma: Hannah Arendt ve Carl Schmitt'te Kurucu İktidar Sorunu

Hannah Arendt, egemenlik ve halk egemenliği arasında ayrım yapmaz. BodindenRousseau ve Sieyèse bir çizgiyi takip ederek egemenlik ve birlik kavramlarını politikadışı olmakla eleştirir. Ona göre Fransız Devriminin halk egemenliği kavramı, Devriminmonarşiden devraldığı mutlakı yeniden tesis edecek bir aşkınlık ihtiyacını karşılamıştır.Otorite ve iktidar Fransız Devriminde halk egemenliği kavramı içinde birleştirilmiş veinsan yapısı yasanın meşruiyetini sağlayacak aşkın güvence bu kavram ile sağlanmıştır.Halkın iradesini yasanın üzerinde konumlandıran halk egemenliği kavramı ona göreistikrarlı kurumların yaratılması önünde her zaman engel olacak bir sürekli devrimkarmaşasına neden olur. Bu bakımdan Arendtin düşüncesinin keskinleştiği yerdemokrasi karşıtlığıdır. Arendt, egemenlik ve halk egemenliği kavramlarını ayırmadığı için politikanın dışındatuttuğu halk egemenliğini kurucu iktidardan ayırır. Kurucu eylemi, otorite ve iktidarınbirleşmesi olarak düşündüğü halk egemenliğinden kopararak, otorite ve iktidarıayırmaya dayandırır. Otoriteyi kurucu ataların eyleminin deneyimi, iktidarı halkınbirlikte eylemi ile tanımlayan Romada kurucu eylemi yeniden keşfeder. Bunun moderndevrimler bakımından tek başarılı örneği olarak da Amerikan Devrimini gösterir.Amerikan Devrimi, ona göre aşkın bir mutlak yaratmamış saf bir politik kurucu iktidardeneyimidir. Fakat Amerikan Devrimi, sosyal sorunun olmadığı bir ülkede gerçekleşmesi,devrim öncesi halkın müzakere kültürünü yaratan kurulu yapıların bulunduğu gibigerekçelerle tarihsel bir istisna olarak sunulmuş ve politika içinde kurucu iktidar butarihsellikte hapsedilmiştir. Sieyèsçi kurucu iktidar - kurulu iktidar ayrımını yirminci yüzyıla taşımış olan CarlSchmitttir. Schmitt gerek Anayasa Öğretisinde gerekse de ona zeminini sunan SiyasalKavramında Arendtin eleştirilerinin kaynağı olan fikirleri geliştirmiştir. Özdeşlik,türdeşlik, egemenlik kavramları bu eserlerde siyasal birliğin kuruluşuna ilişkinvarsayımların temellendirilmesinde kullanılır. Anayasayı siyasal birliğin kendi formuve tipi üzerine verdiği karar olarak tanımlayan Schmittte kurucu iktidarın demokratikteorisi, halk egemenliğine dayanır. Kuruculuğu Rousseaucu halk egemenliğinedayandıran Schmitt, halk egemenliği ve kurucu iktidar arasındaki ilişkiyi temellendirerekkurucu iktidarın sürekliliğine işaret etse de demokrasi karşıtlığını temsil ilişkisiyle ortayakoyar. Ona göre temsil demokrasinin karşıtıdır ve siyasalı koşullandırmıştır. Schmittin temellendirdiği ilişkinin radikal yorumu, kurucu iktidarı , kapanmayan siyasalçatışmanın temel kavramı olarak temellendirir. Bu yorum, kurucu iktidar alanında siyasetfelsefesinin ürettiği zengin malzemenin, anayasal-siyasal olguların değerlendirilmesindekısır tartışmaların ötesine geçilmesini sağlayacak araçlar sunmaktadır. Bu makalede, Hannah Arendt ve Carl Schmittin kuruculuk konusunda birbirine karşıtbiçimde konumlanan görüşleri tartışılmaktadır. Tartışmanın amacı, kurucu iktidarkavramının zengin bir kavramsal çerçeve içinde yeniden düşünülmesini sağlamaktır. Makalenin temel önerisi kurucu iktidarı, halk egemenliği kavramı ile birlikte düşünmektir.Bu önerinin dayandığı varsayım, halk egemenliğinin kurulu düzen içinde kapanmayanbir boşluk yarattığı ve halkın kuruculuğunun kurulu düzen içinde kaybolmadığıdır.Siyasal-anayasal gelişmeler bu varsayım ekseninde incelendiğinde kurucu iktidarkavramı, teknik bir sorun olmanın ötesinde kavranabilecektir

The Endless Discussion of Constitutional Founding: The Problem of Constituent Power in Hannah Arendt and Carl Schmitt

In this article Hannah Arendt and Carl Schmitt s opponent thoughts about constituentpower are discussed. The aim of discussion is to reconsider the concept of constituentpower in an enriched conceptual framework. Thereby the article suggests movingbeyond present infertile politic and academic discussion on constitution makingproblem in Turkey.The basic suggestion of the article is to think the concepts of constituent power andpopular sovereignty together. The assumption which the suggestion based on is thatpopular sovereignty creates a gap in a constituted order and the people s constituentpower continues to exist in it. In this conceptual context the constitutional and politicalproblems can be comprehended beyond procedural ones. Hannah Arendt does not make a distinction between sovereignty and popularsovereignty. She follows a line from Bodin to Sieyès and criticizes their concepts ofsovereignty and unity describing them out of the political. According to her Frenchrevolutionary concept of popular sovereignty, answered the purpose of transcendenceto reestablish the absolute which the revolution took over from French Monarchy.Since authority and power were united within the concept of popular sovereignty.And that provided surety of the legitimacy of manmade laws. Therefore the popularsovereignty positing will of people above law blocks stable foundations and makes way for a chaos of permanent revolution . This fear sharpens Arendt s opposition ofdemocracy.Because of that Arendt does not make a distinction between the concepts of sovereigntyand popular sovereignty separates the concept of constituent power from popularsovereignty. According to her, founding act bases on making separation betweenauthority and power. At this juncture she faces Rome. Because Romans had achievedto separate the two: Potestas in populo, auctoritas in Senato. Then Arendt indicatesAmerican Revolution which the unique successful experience of founding acts amongmodern revolutions. But American Revolution is an exception. In America was suchthat only Americans had the conditions of pure political act.It was Carl Schmitt who carries the Sieyèsian conceptualization of constituent powerand constituted power to the twentieth century. Both in Constitutional Theory andin The Concept of The Political which is preparatory of the former one he claimedthe thoughts which are the sources of Arendt s criticism. The concepts of identity ,homogeneity and sovereignty are used by Carl Schmitt for grounding the assumptionsrelating the founding of political unity.Carl Schmitt defines constitution as a decision on type and form of a politicalunity. So his democratic concept of constituent power grounded on an immanentconceptualization of popular sovereignty. As a Rousseauist Schmitt grounds the relationbetween constituent power and popular sovereignty and indicates the continuityof the people s constituent act. But he also is a severe opponent of democracy. Thisopposition comes to light in his theory of representation. As a Rousseauist Schmittclaims that representation and democracy cannot be reconciled and the political isconditioned with representation.The radical interpretation of Carl Schmitt s democratic theory of constituent power,by way of the relation between constituent power and popular sovereignty, suggeststhinking of democracy with constituent power. Thus constitutional-political conflictscan be comprehended beyond procedural matters.

___

  • Agamben G (2008). Olağanüstü Hal. Çev. K Atakay, İstanbul: Varlık Yayınları. Ağaoğlu A (2012). Ahmet Ağaoğlu ve Hukuk-ı Esasiye Ders Notları (1926-1927). Haz. B Erozan, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları. Ağaoğulları M A (2006). Ulus Devlet ya da Halkın Egemenliği. Ankara: İmge Yayınevi. Akbay, M (1961). Umumi Amme Hukuku Dersleri. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınevi. Althusser L (2006). Makyavel’in Yalnızlığı ve Başka Metinler. Çev. T Ilgaz, A Şenel ve S Çarmık, Ankara: Epos. Anweiler O (1990). Rusya’da Sovyetler (1905-1921). Çev. TKeşoğlu, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Arato A ve Cohen J L (2009). Banishing the Sovereign? Internal and External Sovereignty in Arendt. Constellations, 16 (2). Arendt H (1972). Thoughts on Politics and Revolution. İçinde: H Arendt Crisis of the Republic, New York: Harcourt Brace&Company. Arendt H (1990). On Revolution. Londra: PenguinBooks Arendt H (1996). Geçmişle Gelecek Arasında. Çev. B S Şener, İstanbul: İletişim Yayınları. Arendt H (2006). İnsanlık Durumu. Çev. B S Şener, İstanbul: İletişim Yayınları. Arendt H (2011). Şiddet Üzerine. Çev. B Peker, İstanbul: İletişim Yayınları. Arendt H (2012). Devrim Üzerine. Çev. O E Kara, İstanbul: İletişim Yayınları. Arendt H (2014). Totalitarizmin Kaynakları 2: Emperyalizm. Çev. B S Şener, İstanbul: İletişim Yayınları. Balibar E (2008). Biz Avrupa Halkı. Çev. K Tunca, İzmir: Aralık Yayınevi. Bezci B (2007). Modern Türkiye’de Meşruiyetin Politik İçeriği: Schmityen Bir Değrlendirme, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44. Bodin J (1959). Devletin Altı Kitabı. İçinde: Y Abadan (der.), Devlet Felsefesi: Seçilmiş Okuma Parçaları, Çev. BDaver, Ankara: AÜSBF Yayınları. Canovan M (1992). A New Republicanism. İçinde: HannahArendt: A Reinterpretation of her PoliticalThought, Cambridge: Cambridge UniversityPress. Çelebi A (2008). Devlet, Toprak Egemenlik: Carl Schmitt’in Düşüncesinde Siyasal Kavramı ve Kurucu İktidar Sorunu.Ankara: İmaj Yayınevi. Çelebi A (2012). Demokratik Bir Anayasanın Siyasal Yapıtaşları: Halk Egemenliği ve Siyasal Temsilin Demokratikleştirilmesi. Toplum ve Bilim, 124. Habermas J (2007). Bölünmüş Batı. Çev. D Muradoğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Honig B (1991). Declerations of Independence: ArendtandDerrida on the Problem of Foundig a Republic. American Political Science Review, 85 (1). Kalyvas A (1999-2000). Carl Schmitt and the Three Moment of Democracy. Cardozo Law Review, 21. Kalyvas A (2005). Popular Sovereignty, Democracy and the Constituent Power. Constellations, 12 (2). Kalyvas A (2008). Politics of Extraordinary, Cambridge: Cambridge UniversityPress. Kant I (2005). Seçilmiş Yazılar. Çev. N Bozkurt, İstanbul: Say Yayınları. Kant I (2009). Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları. Kardeş E (2015). Schmitt’le Birlikte Schmitt’e Karşı: Politik Felsefe Açısından Carl Schmitt ve Düşüncesi, İstanbul: İletişim Yayınları. Kelsen H (1944). Peace Through Law. University of North CaraloniaPress. Kelsen H (1957). Why Should the Law Be Obeyed. İçinde: What is Justice, California: University of California Press. Kelsen H (2005). Pure Theory of Law. New Jersey: TheLawbook Exchange. McCormick P (2004). Identifying or Exploiting the Poradoxes of Constitutional Democracy? An Introduction to Carl Schmitt’s Legality and Legitimacy. İçinde: Legality and Legitimacy, Çev. J Seitzer, Durham ve Londra: Duke UniversityPress. Özbudun E (2014). Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları. Preuss U K (1992-1993). Constitutional Powermaking of the New Polity: Some Deliberations of the Relations Between Constituent Power and the Constitution. Cardozo Law Rewiev. Rancière J (2006). Uyuşmazlık: Politika ve Felsefe. Çev. HHünler, İzmir: Aralık Yayınları. Robespierre M (2008). Ayaklar Baş Olunca: Jakoben Söylevler. Ankara: İlkeriş Yayınları. Rousseau J J (2006). Toplum Sözleşmesi. Çev. VGünyol, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Schmitt C (2002). Siyasi İlahiyat. Çev. E Zeybekoğlu, Ankara: Dost Yayınevi. Schmitt C (2004). Legality and Legitimacy. Çev. J Seitzer, Durham ve Londra: Duke University Press. Schmitt C (2005). Somut ve Çağa Bağlı Bir Kavram Olarak Devlet. İçinde: Cemal Bali Akal (der.), Devlet Kuramı, Ankara: Dost Yayınevi. Schmitt C (2006a). Siyasal Kavramı. Çev. E Göztepe, İstanbul: Metis. Schmitt C (2006b). Parlamenter Demokrasinin Krizi. Çev. A E Zeybekoğlu, Ankara: Dost Yayınevi. Schmitt C (2008). Constitutional Theory. Çev. JSeitzer, Duke UniversityPress. Schmitt C (2014). Dictatorship. Çev. M Hoelzl ve GWard, Cambridge: PolityPress. Sezer D (2012). Çoğulluk ve Politika: Rousseau, Arendt ve Cumhuriyetçilik, Toplum ve Bilim, 124. Skinner Q (2002). Machiavelli. Çev. C Atila, İstanbul: Altın Kitaplar. Sluga H (2008). The Pluralism of the Political: From Carl Schmitt to Hannah Arendt, Telos, 142. Türk D (2013). Öteki, Düşman Olay: Levinas, Schmitt ve Badiou’da Etik ve Siyaset. İstanbul: Metis. Uygun O (2007). Federal Devlet, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık. Zabcı F (1997). Siyasal Kuramda Kamusal Alan Sorunsalı: Habermas ve Arendt, (Basılmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi.