POMPAJ DEPOLAMALI HİDROELEKTRİK SİSTEMLER
Endüstriyel gelişmelere paralel olarak, modern hayatın sürdürülebilmesi ve üretim faaliyetlerinin devamlılığı için güvenilir enerjinin sürekliliği oldukça büyük önem taşır. Bu, enerjinin talep anında ve ihtiyaç duyulan miktarda arz edilmesi gerekliliği anlamına gelmektedir. Termik santraller ve yenilenebilir enerji kaynakları, gün içinde dalgalanan talebe hızlı ve güvenilir yanıt veremediğinden enerjinin depolanması, ülkeler açısından üstünde durulması gereken bir konu olmaktadır. Pompaj depolamalı sistemler büyük ölçüde enerji depolayabilen hidroelektrik sistem olduğundan, enerji arz güvenilirliği konusunun önemli bir parçasıdır.
Bu çalışmada, Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Sistemlerin (PDHES) tanımı ve neden ihtiyaç duyulduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Pompaj depolamalı sistemlerin diğer enerji depolama sistemleri ile kıyaslaması, PDHES çeşitleri ve kıyaslamaları yer almaktadır. Ayrıca PDHES’lerin avantaj ve dezavantajları ile dünyada ve Türkiye’de PDHES’lerin durumu hakkında bilgi verilmektedir. Çalışmada, ülkemizde bu sistemlerin kurulması için ihtiyaç duyulan destek, teşvik ve mevzuat konularından da bahsedilmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Pompaj depolamalı hidroelektrik sistemler, enerji depolama
PUMPED-STORAGE HYDROELECTRIC SYSTEMS
With parallel to industrial developments, for sustainability of modern life and duration of manufacturing activities, constancy of reliable energy is very important. This means, supplying of energy at required amount on demand. Thermal power plants and renewable energy sources, cannot respond fast and reliable to the fluctuating demand during the day. Because of this energy storage, is a necessary subject to focus on for countries. Pumped storage systems, which are the hydroelectric system that stores high amount of energy, are an important part of the reliable energy supply.
This paper aims to introduce Pump Storage Systems and determine the need to pump storage systems. The comparison with the other storage systems, the types of pump storage systems and their comparison take place. Additionally, advantages and disadvantages of pump storage systems, the situation of pump storage systems in the world and in Turkey are given. Finally, for construction of pump storage systems in Turkey, the importance of incentives and legislations are discussed.
___
- 1. Pasin, S., Tutuş, A. 2009. “Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santraller,” Türkiye 11. Enerji Kongresi, 21-23 Ekim 2009, İzmir , http://www.dektmk.org.tr/incele.php?id=MTYx, son erişim tarihi: 04.07.2014.
- 2. Yorgancılar, N. S., Kökçüoğlu, H. 2009. “Pompaj Depolamalı Santrallerin Türkiye’de Geliştirilmesi, Türkiye 11. Enerji Kongresi, 21-23 Ekim 2009, İzmir, http://www.dektmk.org.tr/incele.php?id=MTYx, son erişim tarihi: 04.07.2014.
- 3. Mazman, M., Kaypmaz, C., Uzun, D., Biçer, E., Yıldız, A., Tırış, M. 2010. “Yenilenebilir Enerji İçin Elektrik Enerjisi Depolama Teknolojileri,” Solar Future 2010 Bildiriler Kitabı, Proceedings Book, İstanbul. s. 113-118.
- 4. Ma, T., Yang, H., Lu, L. 2014. “Feasibility Study and Economic Analysis of Pumped Hydro Storage and Battery Storage for a Renewable Energy Powered Island,” Energy Conv. and Mngment, vol. 79, p. 387–397.
- 5. Energy Storage: Super Conducting Magnetic Energy Storage (SMES), http://www.climatetechwiki.org/technology/jiqweb-ee, son erişim tarihi: 04.07.2014.
- 6. Hydroelectric Power Water Use, http://water.usgs.gov/edu/wuhy.html, son erişim tarihi: 04.07.2014.
- 7. TMMOB Makina Mühendisleri Odası, http://www.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/df07ecf4cea616e_ek.pdf, son erişim tarihi: 04.07.2014.
- 8. Özarslan, A. 2012. “Yenilenebilir Enerji Kaynakları İçin Büyük Ölçekli Enerji Depolama Yöntemleri,” DEKTMK Türkiye 12. Enerji Kongresi, 14-16 Kasım 2012, Ankara, http://www.dektmk.org.tr/upresimler/enerjikongresi12/69-Yrd.Doc.DrAhmetOzarslan.pdf, son erişim tarihi: 04.07.2014.
- 9. Brekke, T. L., Ripley, B. D. 1993. “Design of Pressure Tunnels and Shafts,” Comprehensive Rock Engineering, vol. 2, p. 349-368.
- 10. Pump Storage Power Plants, http://www.thehea.org/hydropower/special-focus/pump-storage-power-plants/, son erişim tarihi: 04.07.2014. 11. Saraç, M. 2009. “Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santraller,” FORUM 2009 Doğu Karadeniz Bölgesi Hidroelektrik Enerji Potansiyeli ve Bunun Ülke Enerji Politikalarındaki Yeri, 13-15 Kasım 2009, Trabzon, http://www.emo.org.tr/ekler/05c493149542899_ek.pdf, son erişim tarihi: 04.07.2014.
- 12. Tanrıöven, K. 2013. “Enerji Depolama Sistemleri ve Yeni Açılımlar,” 5. Enerji Verimliliği ve Kalitesi Sempozyumu, 23-24 Mayıs 2013, EMO Kocaeli Şubesi, http://www.emo.org.tr/ekler/0127baf5fe4a68f_ek.pdf, son erişim tarih: 04.07.2014.
- 13. YEGM Pilot Projeler ve Uygulamalar, http://www.eie.gov.tr/projeler/p_uygulamalar.aspx, son erişim tarihi: 04.07.2014.
- 14. Sağlam, Y. N., Kökçüoğlu, H. 2012. “Pompaj Depolamalı Santrallerin Türkiye’de Geliştirilmesi,” DEKTMK Türkiye 12. Enerji Kongresi, 14-16 Kasım 2012, Ankara, http://www.dektmk.org.tr/pdf/enerji_kongresi_11/111.pdf, son erişim tarihi: 04.07.2014.
- 15. San Martín, J. I., Zamora, I., San Martín, J. J., Aperribay, V., Eguía, P. 2011. “Energy Storage Technologies for Electric Applications,” International Conference on Renewable Energies and Power Quality, 13-15 April 2011, Las Palmas de Gran Conaria (Spain), http://www.sc.ehu.es/sbweb/energias-renovables/temas/almacenamiento/almacenamiento.html, son erişim tarihi: 04.07.2014.
- 16. Büyükyıldız, D. 2012. “Rüzgar Enerjisi Destekli Aslantaş Pompaj Biriktirmeli Hidroelektrik Santrali Örnek Çalışması,” Yüksek Lisans Tezi, Enerji Bilim ve Teknoloji Anabilim Dalı, Enerji Bilim ve Teknoloji Programı, İTÜ.
- 17. Ünver, Ü., Direk, M., Erarslan, G. 2014. "Pompaj Depolamalı Hidroelektrik Santral Uygulanabilirlik Analizi: Cevher Hes Uygulaması," Uluslararası Enerji ve Güvenlik Kongresi Bildiriler Kitabı, 23-24 Eylül 2014, Kocaeli, s. 1035-1046.
- ISSN: 1300-3402
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1957
- Yayıncı: TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI
Sayıdaki Diğer Makaleler
DENİZ ŞANZIMAN SİSTEMLERİNDE MUKAVEMET LAMELLİ KAVRAMA HESABI & HİDROLİK DEVRE ŞEMASI TASARIMI
YÜKSEK PERFORMANSLI ENERJİ YUTUCULAR İLE TAŞIT ÇARPIŞMA GÜVENLİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ
POMPAJ DEPOLAMALI HİDROELEKTRİK SİSTEMLER
Ümit ÜNVER, Hilal BİLGİN, Alpaslan GÜVEN
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE RÜZGÂR ENERJİSİ DURUMU-GENEL DEĞERLENDİRME