ESKİŞEHİR İLİNDE KARAYOLU TAŞIMACILIĞINDA YAKIT TÜKETİMİNDEN KAYNAKLANAN CO2 EMİSYONLARININ TİER 1 YÖNTEMİNE GÖRE TESPİTİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ

Ulaştırmadan kaynaklanan emisyonların azaltılması sadece ülkemizin değil aynı zamanda AB ülkelerinin de öncelikli problemidir. Bu problemin çözümünde öncelikle verimliliğin ve sürdürülebilirliğin sağlanması gerekmektedir. Bunun için de yapılan araştırmaların somut verilerle yapılması ve sürekli güncellenmesi gereklidir. Bu çalışmada Eskişehir ilinin 2011-2021 yılları arasında karayolu taşımacılığından kaynaklanan CO2 emisyonu IPCC’de belirtilen Tier 1 yöntemine göre hesaplanmıştır. Karayolu taşımacılığından kaynaklanan emisyonun 2011 yılından 2021 yılına kadar % 46.5 arttığı görülmüştür. Ayrıca Covid-19 pandemi etkisi de incelenerek, seçilen aylarda hareketliliğin kısıtlanması nedeniyle emisyon miktarlarında düşüş olduğu fakat bunun kısa vadede etkili olduğu çalışmada görülmüştür. Ayrıca çalışmada yakıt tüketimini azaltmak için neler yapılabileceği ile ilgili önerilere de yer verilmiş olup gerekli tedbirler alınmadığı taktirde her geçen sene emisyon miktarlarındaki artışın önlenmesi daha da zorlaşacaktır.

Anahtar Kelimeler:

İklim değişikliği, Eşdeğer CO2 emisyonu, Tier 1, Karbon ayak izi, Karayolu taşımacılık

DETERMİNATİON AND EVALUATİON OF CO2 EMİSSİONS FROM FUEL CONSUMPTİON IN ROAD TRANSPORTATİON IN ESKİSEHİR ACCORDİNG TO TİER 1 METHOD

Reducing emissions from transportation is a priority problem not only for our country, but also for EU countries. In the solution of this problem, first of all, it is necessary to ensure efficiency and sustainability. It is necessary to carry out the researches made in this context with concrete data and to be constantly updated. In this study, the CO2 emissions of Eskişehir from road transport between the years 2011-2021 were calculated according to the Tier 1 method specified in the IPCC. It has been observed that emissions from road transport increased by 46.5 % from 2011 to 2021. In addition, the effect of the Covid-19 pandemic was examined, and it was seen in the study that there was a decrease in the amount of emissions due to the restriction of mobility in the selected months, but this was effective in the short term. In addition, suggestions about what can be done to reduce fuel consumption are also included in the study, and if necessary precautions are not taken, it will be difficult to prevent the increase in the amount of emissions amounts every year.

Keywords:

Climate change, equivalent CO2 emission, Tier 1, carbon footprint, road transportation,

PDF

___

Aminzadegan, S., Shahriari, M., Mehranfar, F. ve Abramovic B. (2022). Factors affecting the emission of pollutants in different types of transportation: A literature review, Energy Reports, 8, 2508-2539. doi: https://doi.org/10.1016/j.egyr.2022.01.161
Bıyık, Y. ve Civelekoğlu, G. (2020). Isparta ilinde karayolu kaynaklı karbon ayak izinin hesaplanması, Bilge International Journal of Science and Technology Research, 4(2), 78-87. Eríşim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilgesci/issue/56891/608623
Cüce, H. ve Uğur, O. (2021). Nevşehir İlinde Karayolu Ulaşımından Kaynaklanan Sera Gazı Emisyonlarının Covid-19 Salgını Başlangıç Döneminde Değerlendirilmesi, Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 11(1), 118-134. doi: https://doi.org/10.31466/kfbd.885206
Dündar, A. O. ve Kolay, A. (2021). Karayolu yük ve yolcu taşımacılığının çevresel sürdürülebilirlik bakımından değerlendirilmesi ve Konya ili sera gazı emisyonunun hesaplanması, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 317-334. doi: https://doi.org/10.25287/ohuiibf.786463
EPDK (2022), Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Petrol ve Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) piyasaları için 2011-2021 yılları yıllık sektör raporları. Erişim adresi: https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-107/yillik-sektor-raporu Son erişim tarihi: 28.02.2022
EPDK (2022), Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Petrol piyasası ve Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) piyasası 2019-2020-2021 yılları için Mart-Nisan-Mayıs aylık sektör raporları. Erişim adresi: https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/3-0-104-1008/petrolaylik-sektor-raporu Son erişim tarihi: 15.04.2022
Güzel, T. D. ve Alp K. (2020). Modeling of greenhouse gas emissions from the transportation sector in Istanbul by 2050, Atmospheric Pollution Research, 11(12), 2190-2201. doi: https://doi.org/10.1016/j.apr.2020.08.034
IPCC Assessment Report 6, (2022). Climate Change 2022 Mitigation of Climate Change- Summary For Policymakers. https://report.ipcc.ch/ar6wg3/pdf/IPCC_AR6_WGIII_SummaryForPolicymakers.pdf Son erişim tarihi: 15.04.2022
IPCC, (2006) 2006 guidelines for national greenhouse gas inventories: General guidance and reporting-methodological choice and identification of key categories, Volume 1, Chapter 4, Erişim adresi: https://www.ipcc-nggip.iges.or.jp/public/2006gl/pdf/1_Volume1/V1_4_Ch4_MethodChoice.pdf Son erişim tarihi: 15.04.2022
IPCC, (2006), 2006 guidelines for national greenhouse gas inventories: Energy-mobile combustion, Vol. 2, Chapter 3. https://www.ipcc-nggip.iges.or.jp/public/2006gl/pdf/2_Volume2/V2_3_Ch3_Mobile_Combustion.pdf Son erişim tarihi: 15.04.2022
Kamakate, F. ve Schipper L. (2009). Trends in truck freight energy use and carbon emissions in selected OECD countries from 1973 to 2005, Energy Policy, 37(10), 3743-3751. doi: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2009.07.029
McKinnon, A.C. ve Piecyk, M.I. (2009). Measurement of CO2 emissions from road freight transport: A review of UK experience, Energy Policy, 37(10), 3733-3742. doi: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2009.07.007
Özen, M. ve Tüydeş Yaman, H. (2013). Türkiye'de Şehirlerarası Yük Trafiği CO2 Emisyonlarının Tahmini, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17(3), 56-64. Eríşim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/sdufenbed/issue/20802/221984
Palander, T. (2017). The environmental emission efficiency of larger and heavier vehicles – A case study of road transportation in Finnish forest industry, Journal of Cleaner Production, 155(1), 57-62. doi: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2016.09.095
Soruşbay, C. (2007). Karayolu ulaşımından kaynaklanan CO2 emisyonlarının çevreye etkisi ve kontrolü, Mühendis ve Makina Dergisi, 48(564), 22-27.
Soylu, S. (2007). Estimation of Turkish road transport emissions, Energy Policy, 35(8), 4088-4094. doi: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2007.02.015
T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Kyoto Protokolü. (2022). Erişim adresi: https://iklim.csb.gov.tr/kyoto-protokolu-i-4363 , Son erişim tarihi: 15.04.2022
T.C. Dışişleri Bakanlığı, Paris Anlaşması. (2022). Erişim adresi: https://www.mfa.gov.tr/paris-anlasmasi.tr.mfa , Son erişim tarihi: 15.04.2022
TÜİK, (2022), Türkiye İstatistik Kurumu, Sera Gazı Emisyon İstatistikleri 1990-2020. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Greenhouse-Gas-Emissions-Statistics-1990-2020-45862, Son erişim tarihi: 15.04.2022
TÜİK, (2022), Türkiye İstatistik Kurumu, Çevresel Göstergeler, Erişim adresi: https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/ulastirma-turune-gore-seragazi-emisyonu-i-85790, Son erişim tarihi: 15.04.2022
Yalılı Kılıç, M., Dönmez, T. ve Adalı, S. (2021). Karayolu ulaşımında yakıt tüketimine bağlı karbon ayak izi değişimi: Çanakkale örneği, Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11(3), 943-955. doi: https://doi.org/10.17714/gumusfenbil.848016