TÜRKİYE’DE ÜCRET GELİRLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNİN VERGİ GELİRLERİYLE İLİŞKİSİNE YÖNELİK AMPİRİK BİR TEST

Çalışmada ücretlerin vergilendirilmesinde kullanılan mevcut vergi uygulaması sosyal devlet, mali güç ve ayırma ilkeleri dikkate alınarak üretim faktörleri arasındaki vergi yükünün yansıtılması, optimalite, tüm mükellefleri kapsayan uygulamalar, yeni kriterler getirilmesine dayalı öneriler geliştirilmiştir. Çalışmanın amacı ücret kazançları vergilendirilirken etkin ve adil bir vergilendirilme yapılması için dikkate alınması gereken esasları belirlemek ve vergilendirilen ücretlerin vergi gelirleri ile arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bu bağlamda çalışmada 2006-2018 dönemine ait yıllık verilerle ücretlilerin kazançları üzerinden alınan vergiler ve diğer vergilerin vergi gelirleri ile arasındaki ilişkinin belirlenmesinde Spearman Sıra Korelasyonu modeli kullanılmıştır. Ücretlerin vergilendirilmesinde kullanılan sistemler göz önüne alınarak yapılan ampirik çalışmada korelasyon ve kısmi korelasyon sonuçlarına göre toplam vergi gelirleri ile gelir vergisi, ücretliler, kurumlar vergisi, katma değer vergisi, özel tüketim vergisi, özel iletişim vergisi, motorlu taşıtlar vergisi, damga vergisi, harçlar ve banka ve sigorta muameleleri vergisi ile arasında güçlü bir ilişki vardır. Katma değer vergisi ile banka ve sigorta muameleleri vergisinin etkisi nispeten düşük, özel iletişim vergisinin vergi gelirlerine etkisi ise düşük korelasyonludur. Kısmi korelasyon sonucuna göre de ücretlilerden alınan vergilerin toplam vergi gelirlerine etkisi orta düzeyde bir korelasyonla sonuçlanmıştır. Ücretlilerden alınan vergilerle gelir vergisi arasında da orta düzeyde bir korelasyon ortaya çıkmıştır. Oysaki Spearman Sıra Korelasyon sonucuna göre ise aralarındaki ilişkinin pozitif mükemmel düzeyde gerçekleştiği görülmüştür.

AN EMPIRICAL TEST ON THE LINK OF TAXATION OF WAGE INCOME WITH TAX REVENUES IN TURKEY

In this study, by taking the current tax application used in the taxation of wages, the social state, financial power and separation principles into account suggestions based on the reflection of the tax burden between the production factors, optimality, applications covering all taxpayers, and the introduction of new criteria have been developed. The aim of the study is to determine the principles to be taken into account in order to make an effective and fair taxation while taxing wage earnings and to reveal the relationship between taxed wages and tax revenues. In this context, in this study the Spearman Rank Correlation model was used to determine the relationship with tax revenues of other taxes and taxes obtained from wage earners through the annual data for the period 2006-2018. Considering systems used in the taxation of wages in this empirical study conducted, according to the correlation and partial correlation results, there is a strong relationship between total tax revenues and bank and the tax on insurance transactions income tax, wage earners’ tax, corporate tax, value added tax, special consumption tax, private communication tax, motor vehicle tax, stamp duty, dues and bank and insurance transactions tax. The effect of value added tax and banking and insurance transactions tax is relatively low while the effect of special communication tax on tax revenues has a low correlation. According to the partial correlation result, on the other hand, the effect of taxes taken from wage earners on total tax revenues resulted in a moderate correlation. There was also a moderate correlation between the taxes obtained from wage earners and income tax. However, according to the Spearman rank correlation result, it has been observed that the relationship between them was at a positive perfect level.

___

  • Akdoğan, A. (2013), Kamu Maliyesi, Gazi Kitabevi.Bay, H. & İnneci, A. (2017), Vergi Adaleti Açısından Türkiye’de Ücret Gelirlerinin Vergilendirilmesi, International Journal of Public Finance, 2(2), 196-219.Bozdoğan, K., Buyrukoğlu, S., & Bozdoğan, D., (2012), Sosyal Vergileme İlkeleri Açısından Asgari Geçim İndiriminin Değerlendirilmesi, Vergi Dünyası, 375, 128-136. Çakıcı, M., Oğuzhan, A. & Özdil, T. (2015), İstatistik, Ekin Basım Yayın Dağıtım.Feldstein, M. (1978), The Welfare
Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 1308-3740
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2008
  • Yayıncı: Ankara Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası
Sayıdaki Diğer Makaleler

AR-GE GİDERLERİ İLE KÂRLILIK VE BÜYÜME ARASINDA NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: BIST ÜZERİNE BİR İNCELEME

Mehmet DİKİCİ, Kadir GÜRDAL

MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ MÜKELLEF SAYILARINA KOTA GETİRİLMESİNE İLİŞKİN BİR ARAŞTIRMA: ANKARA İLİ ÖRNEĞİ

Suphi ASLANOĞLU, Nurten ÇAKMAK, Emre BARAN

KURUMSAL YÖNETİM UYGULAMALARININ AR-GE VE İNOVASYON MALİYETLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: BORSA İSTANBUL’ DA BİR ARAŞTIRMA

Hüseyin Ali KUTLU, Bekir GEREKAN

BANKALARDA MALİYET PERFORMANSININ CRITIC TEMELLİ GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ YÖNTEMİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Burak KAYIHAN, Nusret KARA

ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME TEKNİKLERİNİN YÖNETİM MUHASEBESİNDE KULLANILABİLİRLİĞİ: ANALİTİK HİYERARŞİ SÜRECİ VE HEDEF PROGRAMLAMA UYGULAMASI

İlker KEFE, Birsen İrem SELAMOĞLU

LOJİSTİK MALİYETLER VE LOJİSTİK PERFORMANSIN, FİRMA VE İHRACAT PERFORMANSINA ETKİSİNİN ANALİZİ

Gülay İRAK, Hazal ŞEN

İŞLETMELERDE SORUMLULUK MERKEZLERİ PERFORMANSININ SİSTEM DİNAMİĞİ YÖNTEMİYLE ANALİZİ

İbrahim AKSU, Mehmet TURSUN

STRATEJİK YÖNETİM ARACI OLARAK HEDEF MALİYETLEME YÖNTEMİNİN HAVAYOLU İŞLETMELERİNDE UYGULANABİLİRLİĞİ

Nazlı Ebru AKDENİZ, Ergün KAYA

OSMANLI DEVLETİ’NDE ÇİFT TARAFLI KAYIT YÖNTEMİNE GEÇİŞİ ETKİLEYEN SOSYO-KÜLTÜREL NEDENLERİN ANALİZİ

Ahmet Vecdi CAN, Hakan ALİUSTA, Aydın BAĞDAT

NAKİT AKIŞLARININ SAĞLANDIĞI FAALİYETLER MODELİ VE ORAN ANALİZİ İLE NAKİT AKIŞ PROFİLİ ANALİZİ: ÖZEL BİR SAĞLIK GRUBU UYGULAMASI

Seyhan ÇİL KOÇYİĞİT, Pelin SENEMOĞLU, Tuğçe Nur DURSUN TEMİZ