Mesleki stresin temel nedenleri ve muhtemel sonuçları: Manisa İlindeki smmm'ler üzerine bir araştırma

Bu çalışmanın amacı, muhasebe mensuplarında mesleki stresin temel nedenlerini vebunların mesleki stres sonuçlarıyla ilişkisini araştırmaktır. Stres kaynağı olarak rolbelirsizliği, rol çatışması, aşırı rol yükü ve kariyer gelişimiyle ilgili endişeler ile stresinsonuçları olarak işe bağlı gerginlik, iş değiştirme/bırakma niyeti ve iş tatmini ele alınmıştır.Likert ölçek türlerine göre hazırlanan anket Manisa Serbest Muhasebeci Mali MüşavirlerOdasına kayıtlı toplam 422 serbest mali müşavirden 319 meslek mensubuna uygulanmıştır.İşe bağlı gerginliklerle nitel aşırı rol yükü, rol çatışması, nicel aşırı rol yükü ve kariyergelişimiyle ilgili endişeler arasında ilişki bulunmuş, rol belirsizliğiyle arasında bir ilişki tespitedilmemiştir. Adım adım regresyon analizlerinde işe bağlı gerginlikleri nitel aşırı rol yükü verol çatışmasının birlikte açıkladığı, i ş tatminini ise rol çatışması, rol belirsizliği ve kariyergelişimiyle ilgili endişelerin açıklama gücünün olduğu bulunmuştur.

The basic causes and potential consequences of occupational stress: A study of certifıed public accountants in Manisa province

The purpose of this study is to research main causes of occupational stress inprofessional accountants and relationship with their consequences. Role ambiguity, roleconflict, role overload and career progress concerns as source of occupational stress andjob-related stress, turnover intentions and job satisfaction as consequences of occupationalstress are discussed. Likert scales questionnaire applied to 319 professional accountantsregistered in Manisa Chamber of Certified Public Accountants from total of 422 professionalaccountants. Role conflict, role overload and career progress concerns have significantrelationship with job-related stress but there isn t any correlation between role ambiguity andjob-related stress. Both qualitative work overload and role conflict have explanatory powerfor job-related stress and also role conflict, role ambiguity and career development concernshave explanatory power for job satisfaction in stepwise regressions.

PDF

___

Bamber, E. Michael.- Snowball Doug.- Tubbs, Richard. M. (1989), Audit Structure and Its Relation to Role Conflict and Role Ambiguity: An Empirical Investigation, The Accounting Review, Vol. 64, No. 2, pp. 285-299.
Baş , Türker (2013), Anket - Nasıl Hazırlanır? Nasıl Uygulanır? Nasıl Değerlendirilir?, Seçkin Yayıncılık, 7. Baskı, Ankara.
Bekçi, İ smail.- Ömürbek, Vesile.- Tekş en, Ömer. (2007), Muhasebe Meslek Mensuplarında Stres Kaynağının Belirlenmesine Yönelik Bir Araş tırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İ ktisadi ve İ dari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 12, Sayı 1, ss. 145-161.
Cluskey, G. Robert. - Vaux, Alan. (1997), Is Seasonal Stress a Career Choice of Professional Accountants?, Journal of Employment Counseling, Vol.34, No.1, pp. 7-19.
Collins, Karen M. - Killough, Larry N. (1989), Managing Stress in Public Accounting, Journal of Accountancy, Vol.167, No.5, pp. 92-97.
Collins, Karen M. - Killough, Larry N. (1992), An Empirical Examination of Stress in Public Accounting, Accounting, Organizations and Society, Vol.17, No.6, pp. 535-547.
Dole, Carol. - Schroder, Richard. G. (2001), The Impact of Various Factors on the Personality, Job Satisfaction and Turnover Intentions of Professional Accountants, Managerial Auditing Journal, Vol.16, No.4, pp. 234-245.
Donnelly, David. P.- Quirin, Jeffrey. J.- OBryan, David. (2003), Auditor Acceptance of Dysfunctional Audit Behavior: An Explanatory Model Using Auditors Personal Characteristics, Behavioral Research in Accounting, Vol. 15, s. 87-110.
Fisher, Richard T. (2001), Role Stress, the Type A Behavior Pattern and External Auditor Job Satisfaction and Performance, Behavioral Research in Accounting, 13, pp. 143- 170.
Gaertner, James.- Ruhe, John. (1981), Job-Related Stress in Public Accounting, Journal of Accountancy, Vol.151, No.6, pp. 68-74.
Gavin, Thomas. A. - Dileepan, Parthasarati. (2002), Stress!!: Analyzing the Culprits and Prescribing a Cure, Strategic Finance, Vol.84, No.5, pp. 51-55.
Gmelch, Walter. H.- Lovrich, Nicholas. P.- Wilke, Phyllis Kay. (1984), Sources of Stress in Academe, Research in Higher Education, Vol.20, No.4, pp. 471-490.
Gregson, Terry - Wendell, John (1994), Role Conflict, Role Ambiguity, Job Satisfaction and the Moderating Effect of Job-Related Self-Esteem: A Latent Variable Analysis, Journal of Applied Business Research in Accounting, Vol.10, No.2, pp. 106-114. Güçlü, Nezahat (2001), Stres Yönetimi, G.Ü. Gazi E ğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 21, Sayı 1, ss. 91-109.
Harrell, Adrian.- Chewning, Eugene.- Taylor, Martin. (1986), Organizational-Professional Conflict and the Job Satisfaction and Turnover Intentions of Internal Auditors, Auditing: A Journal of Practice and Theory, Vol.5, No.2, pp. 109-121.
Haskins, Mark E.- Baglioni, A. J.- Cooper, Cary L. (1991), An Investigation of the Sources, Moderators and Psychological Symptoms of Stress among Audit Seniors, Contemporary Accounting Research, Vol.5, No.2, pp. 361-385.
Hobfoll, Stevan. E. (1998), The Ecology of Stress, New York, NY: Hemisphere Publishing. Ivancavich, John. M.- Matheson, Michael. T. (1980), Stress and Work: A Managerial Perspective, New York, NY: McGraw Hill.
Koçyiğit, Çil Seyhan.- Bal, Çına Emine.- Öztürk, Veli. (2010), Muhasebe Meslek Mensuplarının Örgütsel Stres Kaynaklarını Belirlemeye Yönelik Bir Araş tırma: Ankara İ li Örneği, Eskiş ehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 11, Sayı 1, ss. 253-275.
Larson, Linda Lee (2004), Internal Auditors and Job Stress, Managerial Auditing Journal, Vol.19, No.9, pp. 1119-1130.
Lysonski, Steven (1985), A Boundary Theory Investigation of the Product Manager Role, Journal of Marketing, Vol.49, No.1, pp. 26-40.
ManisaSMMMO_(2013),_Faaliyet_Raporu_ve_Mali_Tablolar,_http://www.manisasmmmo .org.tr/2013mali.html, (01.08.2014).
Mavili Aktaş , Aliye (2001), Bir Kamu Kuruluş unun Üst Düzey Yöneticilerinin İş Stresi ve Kiş ilik Özellikleri, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 56, Sayı 4, ss. 26-42.
Milbourn, Gene (2006), Teaching the Job Stress Audit to Business School Students: Causes, Measurement, Reduction, The Journal of American Academy of Business, Cambridge, Vol.8, No.2, pp. 44-60.
Özkaya, Onay Meltem.- Yakın, Volkan.- Ekinci, Tuğba. (2008), Stres Düzeylerinin Çalış anların İş Doyumu Üzerine Etkisi Celal Bayar Üniversitesi Çalı ş anları Üzerine Ampirik Bir Araş tırma, Celal Bayar Üniversitesi İ . İ .B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt 15, Sayı 1, ss. 163-180.
Palmer, Margaret - Hyman, Beverly. (1993), Yönetimde Kadınlar, American Management Association, Rota Yayınları, İ stanbul.
Rasch, Ronald. H. - Harrell, Adrian. (1990), The Impact of Personal Characteristics on the Turnover Behavior of Accounting Professionals, Auditing: A Journal of Practice and Theory, Vol.9, No.2, pp. 90-102.
Rebele, James. E. - Michaels, Ronald E. (1990), Independent Auditors Role Stress: Antecedent, Outcome and Moderating Variables, Behavioral Research in Accounting, Vol.2, pp. 124-153.
Sanders, Joseph. C. - Fulks, Daniel. L. (1995), Stress and Stress Management in Public Accounting, CPA Journal, Vol.65, No.8, pp. 46-60.
Senatra, Phillip. T. (1980), Role Conflict, Role Ambiguity and Organizational Climate in a Public Accounting Firm, The Accounting Review, Vol.55, No.4, pp. 594-603.
Snead, Kenneth - Harrell, Adrian. (1991), The Impact of Psychological Factors on the Job Satisfaction of Senior Auditors, Behavioral Research in Accounting, Vol.3, pp. 85- 96.
Tekin, Vasfi Nadir (2014), SPSS Uygulamalı İ statistik Teknikleri, Seçkin Yayıncılık, 3.Baskı, Ankara.
Yazıcıoğlu, Yahş i.- Erdoğan, Samiye. (2004), SPSS Uygulamalı Bilimsel Araş tırma Yöntemleri, Detay Yayıncılık, Ankara.
Yıldırım, Suat (2008), Muhasebe Öğretim Elemanları ve Meslek Mensuplarının Mesleki Stres Düzeyleri Üzerine Bir Araş tırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 38, ss. 153-162.
Yıldız, Sebahattin.- Savcı, Gülten.- Kapu, Hüsnü. (2014), Motive Edici Faktörlerin Çalış anların İş Performanslarına ve İş ten Ayrılma Niyetlerine Etkisi, Celal Bayar Üniversitesi İ . İ .B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt 21, Sayı 1, ss. 233-249.
Yumuş ak, Sedat (2007), İş görende İş Stresini Etkileyen Faktörlerin İ ncelenmesine Yönelik Bir Araş tırma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 5, Sayı1, ss. 101-112.
Yürür, Senay - Keser, Aş kın. (2010), İş e Bağlı Gerginlik ile İş Tatmini İ liş kisinde Duygusal Tükenmenin Aracı Rolü, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 65, Sayı 4, ss. 165-193.
Yürür, Senay. Sarıkaya, Muammer. (2011), Sosyal Çalış macıların Sosyal Destek Algılarının Tükenmiş li ğe Etkisi, Ege Akademik Bakış , Cilt 11, Sayı 4, ss. 537-552.
Zeytin, Mustafa - Gökgöz, Ahmet (2011), Muhasebe Meslek Mensuplarında Strese Neden Olan Faktörlerin İ ncelenmesi: Yalova ve Bilecik İ lleri Örneği, Gümüş hane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 3, ss. 99-118.