YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİNDE KULLANILAN YÖNTEMLER

Yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri bünyelerinde barındırdıkları riskler, birden fazla dönemde tamamlanabilmeleri ve yüksek tutarda sermaye gerektirmeleri nedeniyle özellik arz eden işlemlerdir. Yıllara yaygın inşaat veonarım işlerinin muhasebeleştirilmesi konusundaki tartışmaların temelini, söz konusu işlerin birden fazla faaliyet dönemini kapsaması nedeniyle işin ifası sırasında meydana gelen gelir ve giderlerin hangi dönemde muhasebeleştirilmesi gerektiği konusu teşkil etmiştir . Konu ile ilgili olarak tamamlanmış sözleşme completed con tract ve tamamlanma yüzdesi percentage of completion olmak üzere iki farklı muhasebe yöntemi geliştirilmiştir. Gerek Türkiye gerek ise uluslar arası çerçevede konu ile ilgili muhasebe standartları incelendiğinde genel eğilimin tamamlanma yüzdesi yönteminin kullanılması yönünde olduğudur. Çalışmada söz konusu yöntemler incelenerek aralarındaki farklar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca, gerek Türkiye Muhasebe Standartları TMS ve gerekse Sermaye Piyasası Kurulu SPK muhasebe standartlarının öngördüğü tamamlanma yüzdesiyönteminin muhasebe kayıtları ve Tek Düzen Hesap Planı üzerindeki etkileri de tartışılmıştır

Anahtar Kelimeler:

Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşleri, Tamamlanmış Sözleşme Yöntemi, Tamamlanma

Construction and repair works carried out during long years are activities that require special care due to theirrisks, longer completion period and high amounts of capital required. The discussions about the accountancy ofthe construction and repair works carried throughout the years are based on the accountancy period of the incomes and expenses resulting from the works. In theory, two different methods have been developed, namelycompleted contract method and percentage of completion method, for this purpose. The aim of this study is toexamine these methods. After a short description of the methods, they have been compared by using a sample.Finally, the need of the changes in Turkish accountancy, which occurs because of the acceptance of the percantage of completion method by the both Turkish Accounting Standards Commitee and Turkish Capital MarketBoard accounting standards, has been discussed

Keywords:

Construction and repair works throughout the years, completed contract method and percentage ofcompletion method,

PDF

___

Akdoğan, N./Sevilengül, O.; Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulaması, İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Mü- şavirler Odası Yayınları No: 7, 2. Baskı, İstanbul 1994.
Bätge, J./Kirsch, H.-J./Thiele, S.; Konzernbilanzen, 6., aktualisierte Auflage, IDW-Verlag, Düsseldorf, 2002.
Buchholz, Rainer; Internationale Rechnungslegung, 3. vollständig überarbeitete und ergänzte Auflage, Erich Schmidt Verlag, Berlin, 2003.
Coenenberg Adolf G.; Jahresabschluss und Jahresabschlussanalyse, Moderne Industrie Verlag, 16. überarbeite- te und erweiterte Auflage, 1997.
Förschle, G./Holland, B./Kroner, M.; Internationale Rechnungslegung: US-GAAP, HGB und IAS, Economica Verlag, Heidelberg, 2001.
Hayn, Sve/Waldersee, Georg Graf; IFRS/US-GAAP/HGB im Vergleich, 4. Auflage, Schaeffer Poeschel Ver- lag, Stuttgart, 2003.
Holmes, Holger; Kritische Würdigung der Bilanzierung bei langfristigen Auftragsfertigungen nach HGB und IAS, Diplomarebit, Fachhochschule Niederrhein, 2001.
Kayrak, Metin; Yıllara Sari İnşaat ve Onarım İşlerinde Dönem Sonu İşlemleri, Vergi Dünyası, Sayı 244, Aralık , s. 40-46. Mısırlıoğlu, İsmail Ufuk; Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkelerine Göre, Ertelenmiş Vergilerin Finansal Tab- lolarda Raporlanması, Öneri, C.4. Haziran, 2001, s. 183-191.
Özbakır, Ahmet; Yıllara Sari İnşaat ve Onarım İşlerinde Dönem Sonu İşlemleri, Vergi Dünyası, Sayı 256, Ara- lık, 2002, s. 101-108.
Sayarı, Mehmet; İnşaat Taahhütleri (Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Sözleşmeleri) Standardı, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 3, Eylül 2004, s. 62-76.
Sermaye Piyasası Kurulu, Tebliğ Seri No: XI, 24. Kısım. Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu; İnşaat Sözleşmelerine İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı (TMS ), Tebliğ Sıra No: 7.