MUHASEBE, KURUMSAL YÖNETİM VE ETİK ÜÇGENİNDE, ETİK KOD UYGULAMALARININ ÖNEMİ: BORSA İSTANBUL’DA İŞLEM GÖREN ŞİRKETLERDE ETİK KOD UYGULAMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Şeffaflık ilkesini birincil amaç edinen muhasebe dünyası, bu amacının başarısı için bugün çok çeşitli girişim vedeğişimleri yaşamaktadır. Sayısız skandala tanık olmuş bir yakın zaman kesiti incelendiğinde, ortak paydalarda muhasebe ve genel yönetim uygulamalarının kurumsal yönetim ve etik değerleri özümsenmemiş olduğu gerçeği karşımıza çıkmaktadır. Başta etik kavramı, iş etiği ve de etik beklentileri artırmak, etik konulardaki diyalogları yasallaştırmak, etik karar vermeyi teşvik etmek ve uygulamalar için yetkiyi kötüye kullanımın engellenmesini amaçlayan etik kodların, gerek olası skandalların önüne geçmesi; gerekse şeffaf ve hesap verebilir piyasalar yaratabilmesi için tüm şirketler tarafından özümsenmesi bir olmazsa olmaz şart halini almıştır. Bu çalışmanın amacı, Sermaye Piyasası ve Türk Ticaret Kanunu kapsamında halka açık şirketlerdeki etik kodların ne şekilde geliştirildiği ve etkin kullanıldığının araştırılmasıdır

In the name of establishing the concept of transpearency as its primary concern, world of accounting is current- ly facing a number of various attempts and changes. When the recent time era with many scandals is observed, it is obvious that the accounting and the general management practices do not embrace the corporate governan- ce and the ethical values. In addition to the basic concept of ethics, ethical codes which aim to improve work ethics, ethical expectations, encourage ethical communication, ethical decision making, and prevent the misu- sage of authority, has become a necessity in order to prevent potential scandals and create transparent and ac- countable markets. The purpose of this study is to investigate how ethical codes are developed and how effec- tively they are applied in publicly held companies according to the Capital Markets and Turkish Commercial Code

___

• AKBULUT Yıldız, Meslek Ahlakı Kriterleri ve Muhasebe Mesleği Üzerine Bir Araştırma, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Nisan 1998
• ARSLAN Mahmut, İş ve Meslek Ahlakı, 1. Basım, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2001
• BERKMAN Ümit, İşletmelerin Toplumsal Sorumluluğu: Gelişimi ve Geleceğine İlişkin Bazı Gözlemler, İş- veren Dergisi, 43,10,2005, 46-48.
• CLARKE Christopher J. The sum of all fears: do directors Have Valid Concerns on the nintended Impact of New Regulations?, Corporate Governance, , pp. 6-10, Emerald Group Publishing Limited, ISSN 1472-0701 DOI 10.1108/14720700610649418 / Vol. 6 No. 1 2006.
• DONALDSON Thomas (2007). Closing reflection‘‘Ethical blowback’’: The Missing Piece in the Corporate Governance Puzzle – The Risks to a Ccompany which Fails to Understand and Respect Its Social Contract, pp. 534-541, Emerald Group Publishing Limited, ISSN 1472-0701 DOI 10.1108/14720700710820614 / Vol. 7 No. 4, 2007
• DOWNES Meredith, RUSS Gail S. Antecedents and Consequences of Failed Governance: The Enron Example, Corporate Governance, pp. 84-98, Emerald Group Publishing Limited, ISSN 1472-0701 DOI 10.1108/14720700510630077 / Vol. 5 No.5, 2005.
• ELLOUMI Fathi, GUEYIE Jean-Pierre. CEO Compensation, IOS and The Role of Corporate Governance, p p . 23 - 33, MCB University Press , 1472 – 0701 / Vol.1, No. 2, 2001.
• ERSEL Hasan, “Aracıların Kendi İç İşleyişinde ve Müşterileri İle Olan İlişkilerinde Etik Değerler”, Türk Sermaye Piyasasında Etik Değerler ve İş Adabına ilişkin Çalışma Kuralları, İstanbul Menkul Kıymetler Bor- sası Acar Matbaacılık A. Ş., İstanbul, 1998,
• FOGARTY Timorhy J., “Accountast Ethics: A Brief Examination of Meglected Sociological Dimersions”, Journal of Business Ethics 14, 1995, s.103-115
• GÜRLEK Bilgehan, GÜROL Mehmet Ali, “Kalite’ ye Giden Yolda Etik Yapının Rolü”, Dokuz Eylül Üni- versitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 1, İzmir, 1993
• JENSEN Michael C, Meckling William H. ‘‘Rights and Production Functions: An Application to Labor-ma- naged Firms and Codetermination’’, The Journal of Business / Vol. 52 No. 4, pp. 469-95, 1979
• KÖSEOĞLU Mehmet Ali, Etik Kodların Rekabet Stratejilerine Etkileri ve Bir Alan Araştırması, Yayınlan- mamış Doktora Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar, 2007
• Maharaj Rukmin. View From The Top: What Directors Say About Board Process, Corporate Governance, pp. 326-338, Emerald Group Publishing Limited, ISSN 1472-0701 DOI 10.1108/14720700910964370 / Vol. 9 No. 3, 2008.
• MARŞAP, Beyhan; “Muhasebe Mesleği Fonksiyonları ve Meslek Mensuplarının Nitelikleri” Yaklaşım Der- gisi, Sayı 37, 1996
• MUKWEYI Alison I. Managerial Fraud and Corporate Governance in American Corporations, International Journal of Business and Public Administration, pp. 57-70 / Vol. 7, No. 1, Summer 2010.
• PEKDEMİR Recep, “Türkiye’de Muhasebe Mesleği ve Meslek Ahlakı”, Muhasebe Finansman Dergisi, Ekim 1999
• PROMIOS Alex. Strengthening Corporate Governance Regulations, Journal of Investment compliance, pp. 75-84, Emerald Group Publishing Limited, ISSN 1528-5812, DOI 10.1108/15285810510681900 / Vol. 6, No. 4 2005.
• SÖZBİLİR, Naciye,” Türkiye’de Muhasebe Uygulamalarında Etiksel Boyutlar, Afyon Kocatepe Üniversite- si, Yayın No: 26, Afyon 2000
• ÖZGENER Şevki, “İş Ahlakının Temelleri: Yönetsel Bir Yaklaşım”, Nobel Kitapevi, Ankara,2004
• TAKALA Tuomo. “Postmodern Business Ethics – Is It Possible, Is It Relevant?”, Electrical Journal of Bu- siness and Organization Ethics, http://www.jyu.fi/ejbo/archive/takala3.html / Vol. 3 No. 1, 2005.
• TÜSİAD, Devlette Etikten Etik Devlete: Yasal Altyapı, Saydamlık ve Ayrıcalıklar Tespit ve Öneriler, Cilt 2, TÜSİAD Devlette Etik Altyapı Dizisi No: 2, Yayın No. TÜSİAD-T/2005 – 11/411, İstanbul, 2005
• TÜSİAD, Dünyada ve Türkiye’de İş Etiği ve Etik Yönetimi, Yayın No: TÜSİAD/T-2009-06-492, İstanbul, 2009
• TREVINO L. ve NELSON K. A., Managing Business Ethics: Straight Talk About How to Do It Right, Wi- ley & Sons, 4th edition, 2007
• URAL Tülin, Pazarlama Yöneticilerinin Etiksel Karar Sürecini Etkileyen Değişkenler Üzerine Bir Arastır- ma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,2000, Adana
• USLU Selçuk, “Muhasebe Mesleğinde Meslek Ahlakı ve Moral Değerler”, 3.Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu, Alanya 1997
• VINTEN Gerald. The Corporate Governance Lessons of Enron, Corporate Governance, www.emeraldin- sight.com/1472-0701.htm, pp. 4-9, MCB UP Limited, 1472-0107 / Vol. 2, No. 4, 2002.
• YU Minna. Analyst Recommendations and Corporate Governance in Emerging Markets, International Jour- nal of Accounting and Information Management, pp. 34-52, Emerald Group Publishing Limited, 1834-7649 DOI 10.1108/18347641111105926,/ Vol. 19 No. 1/2011.