BAĞIMSIZ DENETİM STANDARTLARI KAPSAMINDA GRUP ŞİRKETLERİNİN ÖNEMLİLİK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ, KULLANILAN YÖNTEMLERİN İNCELENMESİ VE BAYESİAN MODELİ UYGULAMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Denetim standartlarına göre denetçi; bağımsız denetim tekniklerinin yapısını, zamanlamasını ve kapsamını belirlerken, yanlışlıkların etkisini değerlendirirken ve denetçi görüşü oluştururken, önemlilik kavramını dikkate almak zorundadır. Bu çalışmada, grup şirketlerinde denetim riskinin hesaplanmasında, önemli yanlışlık düzeyinin bir bütün olarak topluluk finansal tablolarının önemliliğinin tespitinde kullanılabilecek yöntemler incelenmiştir. Topluluk finansal tabloları için belirlenen önemlilikten daha düşük tutarlardaki yanlışlıkları içerebilecek özel işlem sınıflarının, hesap bakiyelerinin topluluk finansal tablolarında bulunduğu durumlarda, bunlara uygulanmak üzere önemlilik düzeyi veya düzeylerinin tespiti gerekir. Bu konuda etkili olan çeşitli değişkenlerin hesaplanmasında tek unsura dayalı denetim risk modeli yerine çoklu unsurlara dayanan denetim risk modeli kullanılması tercih edilebilir. Bu konuda Bayesian modelinin kullanımı bazı araştırmacılar tarafından önerilmektedir. Bu modelle denetim maliyetlerinin düştüğü ileri sürülmektedir.

DETERMINATION OF THE MATERIALITY LEVELS OF GROUP COMPANIES IN THE SCOPE OF INDEPENDENT AUDITING STANDARDS, ASSESMENT OF BAYESIAN GROUP AUDIT MODEL

According to the auditing standards, the auditor should consider the concept of materiality while evaluating the effect of mistatements and determining the structure, timing and extent of the independent audit techniques and forming the audit opinion. In this study, the methods that can be used to determine the group risk of material misstatement are examined in calculating the group audit risk. In cases where particular classes of transactions, account balances or disclosures that may contain misstatements less than the group‟s materiality level are included in the group financial statements; it is necessary to set the level of materiality or to be applied to these classes of transactions, account balances or disclosures. In this context, it may be preferable using an extended single-factor audit risk model to aggregate assurance multiple factors such as Bayesian Group Audit Model.

PDF

___

Akdoğan, N. 2019. Denetim Standartları Doktora Ders Notları, Ankara.
Bağımsız Denetim Standardı BDS 315 “İşletme ve Çevresini Tanımak Suretiyle “Önemli Yanlışlık” Risklerinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi”.
Bağımsız Denetim Standardı BDS 320 “Bağımsız Denetimin Planlanması ve Yürütülmesinde Önemlilik”.
Bağımsız Denetim Standardı BDS 330 “Bağımsız Denetçinin Değerlendirilmiş Risklere Karşı Yapacağı İşler”.
Bağımsız Denetim Standardı BDS 450 “Bağımsız Denetimin Yürütülmesi Sırasında Belirlenen Yanlışlıkların Değerlendirilmesi”.
Bağımsız Denetim Standardı BDS 600 “Özel Hususlar-Topluluk Finansal Tablolarının Bağımsız Denetimi (Topluluğa Bağlı Birim Denetçilerinin Çalışmaları Dâhil)”.
Bozkurt, N. 1998. Muhasebe Denetimi, Alfa Basım Yayım, 1. Baskı, İstanbul.
Cömert, N., S. Kardeş Selimoğlu, İ. Uzay ve S. Uyar. 2013. Uluslararası Denetim Standartları Kapsamında Bağımsız Denetim, Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi, 1. Baskı.
Erdoğan, M. 2005. Denetim, Maliye ve Hukuk Yayınları, 3. Baskı, Ankara.
Global PWC Guidance. 2018. ISAE Guidance Financial Audit Guidelines, ISSAI 1000–2999 Intosaı SAS No. 107 Au Section 312, “Audit Risk And Materiality in Conducting An Audit”, www.aicpa.org.
Güredin, E. 2007. Denetim ve Güvence Hizmetleri, Arıkan Basım Yayın, 11. Baskı, İstanbul.
Kardeş Selimoğlu, S., M. Özbirecikli, G. Kurt, İ. Uzay, A. Alagöz ve S. S. Yanık. 2009. Muhasebe Denetimi, Gazi Kitabevi, 2. Baskı, Ankara.
Kaval, H. 2005. Muhasebe Denetimi, Gazi Kitabevi, 2. Baskı, Ankara.
Stewart, T.R., ve W.R. Kinney. 2013. “Group Audits, Group-Level Controls, and Component Materiality: How Much Auditing Is Enough?”, The Accountıng Revıew American Accounting Association, 88 (2), DOI: 10.2308/Accr-50314 2013.
Türkiye Denetim Standartları. 2014. Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Ankara.