TARİHİ YAPILARIN AHŞAP KISIMLARINDA YAPILAN RESTORASYON ÇALIŞMALARININ KEBAN YUSUF ZİYA PAŞA CAMİİ ÖRNEĞİNDE İNCELENMESİ

Bu çalışmada, Keban Yusuf Ziya Paşa Camiinin önemli kısmını teşkil eden ahşap elemanlarında yapılan restorasyon çalışmaları irdelenmiştir. Keban Kurşunlu Camii, 1795 yılında Elazığ’ın Keban İlçesinde Yusuf Ziya Paşa tarafından yaptırılmıştır. Osmanlı Dönemi mimari özelliklerini taşıyan cami, ilçedeki külliyeden geriye kalan birkaç yapıdan biri olup, mermer minberi, kubbe işlemeleri, ahşaptan yapılan kadınlar mahfili, vaaz kürsüsü, kapıları ve pencere kepenkleri ile ünlüdür. Yapımından sonra, Osmanlı Döneminde yapılmış bir restorasyon çalışması hakkında kayıtlı bilgi bulunmamasına karşın, 1800’lü yılların sonlarına doğru bazı müdahalelerin yapıldığı belirtilmektedir. Vakıflar Genel Müdürlüğü kayıtlarına göre, ilk olarak 1965 yılında gerçekleştirilen restorasyondan sonra 1999 yılında ikinci restorasyon çalışması yapılmıştır. Gözlem ve fotoğraflama yoluyla yapılan incelemelerde, onarım çalışmalarının daha çok yapının taşıyıcı elemanlarında yoğunlaştığı, diğer kısımların ise olduğu gibi bırakıldığı görülmüştür. Ahşap vaaz kürsüsü, kullanılmaz halde olup, caminin kapalı bölümünde muhafaza edilmektedir. Pencere kepenklerinde hiçbir işlem yapılmamıştır. Ahşap kapılar ve kadınlar mahfili, anlaşıldığı kadarıyla koruma amaçlı boyanmıştır. Camide bulunan ahşap elemanların onarımında kullanılan malzeme özellikleri ve yapım teknikleri dikkate alınmadan gerçekleştirilmiş olması nedeni ile telafisi oldukça güç olan hatalara yol açtığı gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, camide bulunan ahşap elemanların eksik parçaların tamamlanması ve gelecek kuşaklara aktarılması için ivedilikle restorasyon işlemlerinin başlatılması, restorasyon çalışmalarında yapının bütün olarak ele alınması yerine her bir bölümün ilgili uzmanlarca incelenerek yapılacak işlemlerin belirlenmesi gerektiği önerisinde bulunulmuştur. 

EVALUATION OF THE RESTORATION STUDIES DONE IN THE WOOD STRUCTURES OF HISTORICAL BUILDINGS: KEBAN YUSUF ZIYA PASHA MOSQUE

In this study, the restoration work carried out in the wooden parts that is an important element of Keban Leaded Mosque was discussed. Yusuf Ziya Pasha in Keban town of Elazığ built Keban Leaded Mosque in 1795. The mosque has reflected the characteristics of the Ottoman period. The town is one of the few remaining from the complex structure. It is famous for its marble pulpit, processing dome, women’s section made of wood, preaching, doors and window shutters. Later its built, there are no registered information about the restoration work carried out during the Ottoman Period. However, towards the end of 1800 years, it is specified that some interventions was made. According to records of Foundations General Directorate, firstly, it was restored in 1965. Then, the second restoration was carried out in 1999. The investigations made by means of observation and photography shows that the repair work has been concentrated mainly in the structure of the carrier element. The other portion is also left as it is. Wood preaches fame is a case useless and is kept in the closed section of the mosque. There were no transactions for the window shutters. It is understand that women section made of wood and doors was painted for protection. Repairs performed in the wood sector was observed that compensate led to power failure for material properties and construction techniques used in wood elements in the mosque were taken into account. As a result, the restoration process for the missing parts of wood elements in the mosque must complete and should be initiated immediately to transfer to future generations. Structure in the restoration work should not be addressed as a whole. Each section of structure is proposed the examination by experts with regard to topic.

___

  • Ahunbay, Z., Tarihi çevre koruma ve restorasyon, 6. Baskı Yem Kitabevi İstanbul, page number:90, 2011.
  • Çobanoğlu, A.V., “l.Yusuf Ziya Paşa Külliyesi”, DİA, vol. no;44, page number; 37-38, 2013.
  • Fatery, K. F., Williamson, T. G., “Adhesives”, Wood Engineering and Condruction, Fatery, K. F., Williamson, McCRAW–HILL, INC., 1997.
  • Güler, M., Kolay, İ.A., “12. yüzyıl Anadolu Türk camileri”, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık, Planlama, Tasarım Dergisi Cilt:5, vol. no:2, Kısım:1, page number; 83-90, 2006.
  • Kuban, D., "Modern Restorasyon İlkeleri Üzerine Yorumlar." Vakıflar Dergisi, vol. no; 8, page number; 341-356, 1969.
  • Kurtoğlu, A.,“Ağaç Malzeme Yüzey İşlemleri, 1: Cilt”, İstanbul Üniv. Orman Fakültesi, Üniv. Dergisi Vol. no: 463, page number; 157–163, 2000.
  • Söğütlü, C., Sönmez, A.,"Kündekari Tekniğinde Yapılmış Ahşap Panellerin Boyutsal Değişimlerinin Belirlenmesi" Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 23, vol. no; 2, page number; 349-356, 2008.
  • Söğütlü, C., Sönmez, A., (2006). “Değişik Koruyucular ile İşlem Görmüş Bazı Yerli Ağaçlarda UV Işınlarının Renk Değiştirici Etkisi” Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 21, vol. no: 1, page number; 151-159. 2006.
  • Ünay,A.İ.,”Tarihi Yapıların Depreme Dayanımı” O.D.T.Ü Mimarlık Fakültesi Dergisi, 2002.
Mugla Journal of Science and Technology-Cover
  • ISSN: 2149-3596
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2015
  • Yayıncı: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Sayıdaki Diğer Makaleler

DİNLENME ARALARININ ÇALIŞAN MEMNUNİYETİNE ETKİSİ: DÜZCE ORMAN ÜRÜNLERİ ENDÜSTRİSİ ÖRNEĞİ

Derya Sevim KORKUT, Tarık GEDİK, Muhammet ÇİL, Çiğdem ERDEM

MİKROALG BESLEMELİ BİYOGAZ KOJENERASYON SİSTEMİNİN EKONOMİK ANALİZİ

Ebru AKKAYA

MOBİLYA ÜRETİMİNDE KULLANILAN MELAMIN KAPLANMIŞ LİF LEVHA VE YONGA LEVHANIN VİDA TUTMA KAPASİTESİ

Bekir Cihad BAL, Elif AKÇAKAYA, Zeynep GÜNDEŞ

MEVSİMSEL DEĞİŞİMLERİN SEDİR (Cedrus libani A. Rich.) VE DOĞU LADİN (Picea Orientalis Lipsky) ODUN ÖRNEKLERİNİN YANMA DENEYİNDE YANMA SÜRELERİNE ETKİSİ

Muhammed Said FİDAN, Şekip Şadiye YAŞAR, Mehmet YAŞAR, Musa ATAR, Elif ALKAN

ÇAM KOZLAKLARI (PINUS PINEA L.) KULLANILARAK ÜRETİLEN YONGALEVHALARIN YANGIN PERFORMANS, ÇÜRÜKLÜK DAYANIM VE YÜZEY DÜZGÜNLÜK ÖZELLİKLERİ

Uğur ARAS, Hülya KALAYCIOĞLU, Hüsnü YEL, Sefa DURMAZ

APIS MELLIFERA ÜZERİNDE POLİVİNİLFERROSEN DESTEKLİ PLATİN (PT/PVF+) NANOPARTİKÜLLERİNİN AKUT TOKSİK ETKİLERİNİN BELİRLENMESİ

Yeşim DAĞLIOĞLU, Dilek KABAKCI, Gökhan AKDENİZ, Mutlu Sönmez ÇELEBİ

MOBİLYA TASARIMINDA KÜLTÜRLERARASI ETKİLEŞİM VE POPÜLER KÜLTÜR

Nilay ÖZSAVAŞ

MOBİLYANIN BİÇİMLENDİRİLMESİNDE KÜLTÜR FAKTÖRÜNÜN GELENEKSEL TÜRK VE JAPON EVİ ÖZELİNDE İNCELENMESİ

Gözde ALTIPARMAKOĞLU

ÇEKYAT: GÖÇEBE HAYATTAN YERLEŞİK HAYATA GEÇİŞİN TÜRK MOBİLYA ENDÜSTRİSİNE ETKİSİ

Merve ATMACA

TÜRKİYE’DE AHŞAP YAPI RESTORASYONU UYGULAMALARI

Cevdet Söğütlü, Kemal Yıldırım, Abdullah TOGAY, Nihat Döngel, Derya Söylemez Özköse