ÖZEL ALANDA ERKEKLİĞİN YENİDEN İNŞASINI ANLAMAK: HOME-OFFICE ÇALIŞAN ERKEKLER

Günümüzde teknolojinin sunduğu imkânlar çerçevesinde esnek çalışma modelleri geleneksel istihdam biçimlerinin yerini almakta ve ev ortamında çalışmaya olanak veren home-office istihdam biçimi yaygınlaşmaktadır. Bu araştırmada, varsayılan kamusal ve özel alan ikiliğinin aksine, erkeklerin ücretli emeğini mekânsal olarak evde gerçekleştiriyor olmalarının, erkeklik inşalarında bir değişim yaratıp yaratmadığı sorgulanmıştır. Bu kapsamda, derinlemesine görüşme tekniği ile gerçekleştirilen araştırmada home-office çalışan erkek katılımcılara açık uçlu sorular yöneltilerek bu olası değişimin izi sürülmüştür. Erkeklerin çalışmayı nasıl anlamlandırdıkları, evdeki iş bölümü ve babalığa olan yaklaşımları ile cinsiyet eşitliğine dair görüşleri analiz edilmiştir. Covid-19 salgını nedeniyle home-office çalışan kişi sayısının oldukça arttığı bu dönemde salgın öncesi yapılmış bu araştırmanın, gelecek araştırmalar için ufuk açıcı olması beklenmektedir.

UNDERSTANDING RECONSTRUCTION OF MASCULINITY IN PRIVATE SPHERE: MEN WORKING HOME-OFFICE

In the framework of the affordances provided by technology, conventional employment models have been replaced by flexible models, and home-office has become widespread. This study asks the questions whether realizing wage labor at home- contrary to assumed public/private sphere dichotomy- makes any changes in men’s constructions of masculinity. The changes were traced by conducting in-depth interviews with men working home-office, using open-ended questions. In this context, men’s understanding of work, their approaches to division of labor and fatherhood and their perspectives on gender equality was analyzed. Since the number of home-office workers has increased recently because of the Covid-19 pandemic, this research which was conducted before the pandemic would hopefully give clues to future studies.

___

  • Alkan, A. (2015). Cinsiyet Dinamiklerinin Peşinden Mekânın İzini Sürmek. Ayten Alkan (Der.), içinde, Cins Cins Mekan (s.7-35). İstanbul: Varlık.
  • Alkan-Meşhur, H.F. (2007). Geleceğin Çalışma Biçimi Tele Çalışmaya İlişkin Yaklaşımlar [Bildiri]. 9.
  • Akademik Bilişim Konferansı, Kütahya. Erişim: ab.org.tr/ab07/kitap/meshur_AB07.pdf bildiri? Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV). (2018). Türkiye’de Babalığı Anlamak Serisi III: Erkeklik ve Babalık Halleri. Erişim: https://dspace.ceid.org.tr/xmlui/bitstream/handle/1/804/ErkeklikVeBabalikHalleri.pdf?sequence= 1&isAllowed=y
  • Aydıntan, B. ve Kördeve, M.K. (2016). Çalışanların Esnek Çalışma Modeli Çerçevesinde Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 2(3), 27-48.
  • Aydoğanoğlu, E. (2011). Emek Sürecinin Dönüşümü. Ankara: Kültür Sanat Sendikası Yayınları.
  • Baran, B. H. (2018). bell hooks/ Değişme İsteği: Erkekler, Erkeklik ve Sevgi Kitap İncelemesi. Erkeklik ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 23-27.
  • Barutçu, A. (2015). Ucundan Azıcıkla Atılan Sağlam Temel: Türkiye'de Sünnet Ritüeli ve Erkeklik İlişkisi. Masculinities: A Journal of Identity and Culture, 3, 129-155.
  • Baydar, G. (2012). Evden Çalışanların Gündelik Yaşam Pratikleri. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 35, 61-78.
  • Bell, D. (1976). The Coming of the Post-Industrial Society. The Educational Forum, 40(4), 574-579. doi: 10.1080/00131727609336501
  • Berkün, S. (2013). Özürlü İstihdamı ve Tele Çalışma. Ankara: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi Yayınları. Erişim:http://www.casgem.gov.tr/dosyalar/kitap/40/dosya-40-1191.pdf
  • Boratav, H. B., Okman-Fişek G. ve Eslen-Ziya, H. (2017). Erkekliğin Türkiye Halleri. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Bourdieu, P. (2015). Eril Tahakküm. (B. Yılmaz, Çev.). (2. Basım). İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
  • Bozkurt, V. (2014). Endüstriyel ve Post-Endüstriyel Dönüşüm: Bilgi, Ekonomi, Kültür. (3.Basım). Bursa: Ekin Basım.
  • Bozok, M. (2019). Göç Sonucu Yaşanan Erkeklik Krizlerinin Bir Yüzü Olarak Erkekliğin Kaybı. Journal of Economy Culture and Society, 60, 171-185.
  • Bulgu, N. (2012). Futbolda Şiddetin Erkeklik Anlamları. Spor Bilimleri Dergisi, 23(4), 207-219.
  • Cengiz, K., Tol, U.U., Küçükural, Ö. (2004), Hegemonik Erkekliğin Peşinden. Toplum ve Bilim, 101, 50-70.
  • Creswell, J.W. (2019). Nitel Araştırmacılar İçin 30 Temel Beceri. (H. Özcan, Çev.). (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Çelebi, E., Havlioğlu, D. ve Kayaalp, E. (Der.), (2014). Sınır Bilgisi: Siyasal İktidar, Toplumsal Mekân ve Kadına Yönelik Şiddet. Ankara: Ayizi Kitap.
  • Çelik, G. (2016). “Erkekler (de) ağlar!”: Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Erkeklik İnşası ve Şiddet Döngüsü. Fe Dergi, 8(2), 1-12.
  • Delphy, C. (1993). Rethinking Sex and Gender. Women’s Studies Int. Forum, 16(1), 1-9.
  • Demantas, I. ve Myers, K. (2015). “Step Up And Be A Man In A Different Manner”: Unemployed Men Reframing Masculinity. The Sociological Quarterly, 56, 640-664.
  • Erbalaban-Gürbüz, Ö.N. (2016). Korkuyorum Anne’de Hegemonik Erkekliğin Yapısökümü. Ankara Üniversitesi İLEF Dergisi, 3(2), 125-142.
  • Erbuğ, E. (2019). Esnek çalışma ve erkek kimliğinin yeniden inşası: Türkiye'de home-ofis çalışan erkekler. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • Erdoğan-Demir, S. (2016). Yeni Emek Sistemleri: Ev-Ofis Sistemi Üzerine Bir İnceleme. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 18(4), 39-78.
  • Erdoğan, E. ve Çiğdem, S. (2017). Yeni Bir İstihdam Biçimi Olarak Portföy Çalışma. 2nd International Congress on Political, Economic and Social Studies (ICPESS), 19-22 Mayıs. Erişim: http://www.registericpess.org/index.php/ICPESS/article/viewFile/2336/580.
  • Gorman-Murray, A. (2008). Masculinity and the Home: A Critical Review and Conceptual Framework. Australian Geographer, 39(3), 367-379.
  • Gorz, A. (2007). İktisadi Aklın Eleştirisi: Çalışmanın Dönüşümleri Anlam Arayışı. (I. Ergüden, Çev.). (2. Baskı). İstanbul: Ayrıntı.
  • Göç, M. (2012). Mekânın Kayıp Öznesi Amerikan Erkeği ve Şehir Kültürü. Erişim: https://muratgoc.wordpress.com/2012/07/01/mekanin-kayip-oznesiamerikan-erkegi-ve-sehir-kultu ru/
  • Gurstein, P. (2001). Wired to the World, Chained to the Home: Tele-Work in Daily Life. Canada: UBC Press.
  • Harvey, D. (2010). Postmodernliğin Durumu: Kültürel Değişimin Kökenleri. (S. Savran, Çev.). (5.Basım). İstanbul: Metis.
  • Hayford, A.M. (1974). The Geography of Women: An Historical Introduction. Antipode, 6, 1-19.
  • Hill, E.J., Ferris, M. ve Martinson, V. (2003). Does it Matter Where You Work? A Comparison of How Three Work Venues (Traditional Office, Virtual Office and Home-office) Influence Aspects of Work and Personal/Family Life. Journal of Vocational Behaviour, 63(2), 220-241.
  • Holter, O. G. (2015). Men’s Work and Family Reconciliation in Europe. Men and Masculinities, 9(4), 425-456.
  • İnsel, A. (2015). Neo-Liberalizm: Hegemonyanın Yeni Dili. (4. Basım.). İstanbul: İletişim.
  • Kıcır, B. (2017). Evden Çalışanlarda İş-Yaşam Dengesi: Çevirmenler Üzerinde Bir Araştırma. İş, Güç, Endüstri
  • İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 19(4), doi: 10.4026/isguc.422376
  • Kimmel, S.M. (2013). Homofobi Olarak Erkeklik: Toplumsal Cinsiyet Kimliğinin İnşasında Korku, Utanç ve Sessizlik (M. Bozok, Çev.). Fe Dergi, 5(2), 92-107.
  • Koparan, E. ve Bekalp, B. (2020). İzolasyon Sürecinde İletişim ve Üretim Süreçleri: Kadınların Home-office Dolayımlı Mesai ve İş Yükü Dönüşümü. Moment Dergi, 7(2), 149-172.
  • Kümbetoğlu, B. (2015). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. (4. Basım). İstanbul: Bağlam.
  • Marsh, K. ve Musson, G. (2008). Men at Work and at Home: Managing Emotion in Telework. Gender, Work and Organisation, 15(1), 31-48.
  • McCracken, G. (1988). The Long Interview. NY: Sage Publications.
  • McDowell, L. (1993). Space, Place and Gender Relations: Part I. Feminist Empiricism and the Geography of Social Relations. Progress in Human Geography, 17(2), 157-179.
  • Özbay, C. (2013). Türkiye’de Hegemonik Erkekliği Anlamak. Doğu Batı, 63, 185-204.
  • Özbay, C. ve Baliç, İ. (2004). Erkekliğin Ev Halleri. Toplum ve Bilim, 101, 89-103.
  • Özkazanç, A. ve Yetiş, E.Ö. (2016). Erkeklik ve Kadına Şiddet Sorunu: Eleştirel bir Literatür Değerlendirmesi. Fe Dergi, 8(2), 13-26.
  • Parlak, Z. ve Özdemir, S. (2011). Esneklik Kavramı ve Emek Piyasalarında Esneklik. Sosyal Siyaset Konferansları, 60(1), 1-60.
  • Pearson, R. (2001). All Change? Men, Women and Reproductive Work in Global Economy. Cecile Jackson (Der.), içinde, Men at Work: Labour, Masculinities, Development (s. 219-237). London: Frank Cass Press.
  • Pollerts, A. (1988). The ‘Flexible Firm’: Fixation or Fact?. Work, Employment and Society, 2 (3), 281–316.
  • Punch, K. F. (1999). Introduction to Social Research: Quantitative and Qualitative Approaches. London: Sage Publications.
  • Sancar, S. (2011). Erkeklik: İmkansız İktidar Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler. (2.Basım.). İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Sennett, R. (2013). Karakter Aşınması: Yeni Kapitalizmde İşin Kişilik Üzerindeki Etkileri. (B. Yıldırım, Çev.). (7.Basım). İstanbul: Ayrıntı.
  • Sennet, R. ve Cobb, J. (2018). Sınıfın Gizli Yaraları. (M.K. Coşkun, Çev.). (2.Basım). Ankara: Heretik.
  • Smith, G.D. ve Winchester, P.M. (1998). Negotiating Space: Alternative Masculinities at the Work/Home Boundary. Australian Geographer, 29(3), 327-339.
  • Standing, G. (2014). Prekarya: Yeni Tehlikeli Sınıf. (E. Bulut, Çev.). İstanbul: İletişim.
  • Tuncer, S. (2012). Beşeri Coğrafyaya Feminist İtirazlar. Fe Dergi, 4(1), 79-90.
  • Türkoğlu, B. (2013). Fay Hattında Erkeklikler: Çalışma ve İşsizlik Ekseninde Erkekliğe Bakış. Mülkiye Dergisi, 37(4), 33-61.
  • Uğur, A. ve Özgüzel, C. (2020). Türkiye’nin Evden Çalışması Mümkün Mü?. Erişim: http://openaccess.dpu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12438/8443/aytun_ugur_2020.pdf?s equence=1&isAllowed=y
  • Uştuk, O. (2019). Emek Pazarı ve Kimliklenme İlişkisi: Urla Sıra Mahallesi Romanları Örneği [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yavuz, Ş. (2015). Ataerkil Egemen Erkeklik Değerlerinin Üretiminde Kadınların Rolü: Trabzon Örneği. Fe Dergi, 7(1), 117-130.
  • Yıldız, H. (2010). Çalışma Üzerine Sosyolojik Perspektif. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 58, 129-161.
  • Yüksel, İ. (2004). Çalışma Yaşamı Kalitesinin Tipik ve Atipik İstihdam Açısından İncelenmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(1), 47-58. 46