Farklı formaldehit/üre oranına sahip UF tutkalı ile üretilmiş yönlendirilmiş yonga levhaların (OSB) bazı fiziksel ve mekanik özellikleri

Bu çalışmanın amacı; farklı formaldehit/üre oranı ile üretilmiş üre formaldehit (UF) tutkalı kullanılarak üretilmiş yönlendirilmiş yonga levhaların (OSB) bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesidir. Bu amaçla yerel bir levha tesisinde farklı formaldehit/üre oranına sahip tutkallar ile 2440 x 1220 x 11 mm ölçülerinde levhalar üretilmiştir. Elde edilen levhalar standartlara uygun boyutlarda kesildikten sonra TS EN standartlarına uygun olarak testleri yapılmıştır. Sonuçlar incelendiğinde; 1.250 mol oranına sahip tutkal ile üretilen levhaların yoğunluk ortalaması 596 kg/m³, 24 saat kalınlık şişme değeri ortalama %26.3 iken, 1.10 mol oranına sahip tutkal ile üretilen levhaların yoğun ortalaması 603 kg/m³, 24 saat kalınlık şişme değeri ortalama değeri %25.9 olarak ölçülmüştür. Levhaların üretim yönüne doğru ve üretim yönüne dik olarak yapılan eğilme direnci değeri ve yüzeye dik çekme direnci değerlerinde önemli bir fark görülmemiştir. 1.250 mol oranına sahip tutkal ile üretilen levhaların serbest formaldehit değeri ortalama 14.1 mg/100g iken, 1.10 mol oranına sahip tutkal ile üretilen levhaların serbest formaldehit değeri 7.01 mg/100g ölçülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Yönlendirilmiş yonga levha (YYL), Formaldehit üre (F/Ü) oranı, levha mukavemet değerleri, Formaldehit değeri

Some physical and mechanical properties of oriented strand board (OSB) manufactured with UF glue with different formaldehyde/urea ratio

The aim of this study is to determine some properties of oriented particle boards (OSB) produced by using urea formaldehyde (UF) resin produced different formaldehyde/urea ratios. For this purpose, boards that dimension 2440 x 1220 x 11 mm were produced with resins which has different formaldehyde/urea ratio in a local board facility. After the produced boards were cut to dimensions in accordance with the standards, its trials were carried out in accordance with TS EN standards. When the results are examined, average density of the boards produced with glue with 1,250 mol ratio is 596 kg/m³, the average thickness swelling value for 24 hours is 26.3%, average of the density of the boards produced with glue with 1.10 molar ratio is 603 kg/m³, the 24-hour thickness swelling value is average value was measured as 25.9%. There was no significant difference in the bending strength values longitudinally and transversely to the production direction and the internal bond strength values of the samples. Free formaldehyde value of the boards produced with the resin having 1.250 molar ratio is 14.1 mg/100g, free formaldehyde value of the boards produced with the glue having 1.10 molar ratio is 7.01 mg/100g.

Keywords:

Yönlendirilmiş yonga levha (YYL), Formaldehit üre (F/Ü) oranı, levha mukavemet değerleri, Formaldehit değeri,

PDF

___

Akbulut, A. (1999), Çeşitli üretim değişkenlerinin yonga levhanın teknolojik özellikleri üzerine etkisi, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi.
Aydın, İ., Demirkır, C., Çolak, S., Çolakoğlu G., (2010), Çeşitli ağaç kabuğu unlarının kontrplaklarda dolgu maddesi olarak değerlendirilmesi. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Cilt: V S: 1825-1833.
Boran, S., Usta, M., (2010), Odun esaslı panellerde açığa çıkan formaldehit ve formaldehit sınırları hakkında bilgiler. Karadeniz Teknik Üniversitesi, III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, Cilt: V S: 1968-1975.
Çamlıbel, O., (2020), Farklı mol oranlarıyla sentezlenen üre reçinelerinin yüksek yoğunlukta lif levhaların (HDF) fiziksel özelliklerine ve formaldehit emisyonuna etkisi. Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Türkiye Ormancılık Dergisi Araştırma Makalesi, 21(4) 49-55.
Çamlıbel, O., Akgül, M., (2021), Üre-formaldehit reçine mol oranının yüksek yoğunlukta lif levhanın (HDF) mekanik özellikleri üzerine etkileri, Müh. Bil. ve Araş. Dergisi,3(1),1-8.
Gündüz, M., Ayan, S., (2014), Melamin Kaplı Yonga ve Lif Levhalarda Formaldehit Emisyonu Belirleme Yöntemleri. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2(2014) 433–443.
İstek, A., Özlüsoylu, İsmail., Bakar, Selim., Öz, Enes., (2018), Tutkal Çözeltine Üre İlavesinin Formaldehit Emisyonu ve Levha Özelliklerine Etkisi. Kırıkkale Üniversitesi, II. Uluslararası Bilimsel ve Mesleki Çalışmalar Kongresi.
Kalaycıoglu, H.,(2001), Neden OSB, Laminart Dergisi, Sayı:12, Şubat- Mart, İstanbul.
Özen, R., Kalaycıoğlu, H., (2008), Yonga Levha Endüstrisi Ders Notları. Trabzon, Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi.
Özlüsoylu, İ., İstek, A., (2015), Mobilya üretiminde kullanılan panellerden salınan formaldehit emisyonu ve insan sağlığı üzerine etkileri. Selçuk Üniversitesi, Selçuk-Teknik Dergisi, Özel Sayı-1 (UMK-2015), 213-227.
Subaşı, Tolga., Çınar, Hamza., Çağatay Kubulay., (2017), Mobilya sektöründe kullanılan kompozit malzemelerin insan yaşamına ve çevreye etkileri, İleri Teknoloji Bilimleri Dergisi, 6(3), 557-571.
Thoemen, H., Irle, M., Sernek, M., (2010), Wood based panel an ıntroduction for specialists. Published by Brunel University Press, 55-56.
TS EN 323 (1999) Ahşap esaslı levhalar, Birim hacim ağırlığı tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
TS EN 310 (1999) Ahşap esaslı levhalar, Eğilme dayanımı ve eğilme elastikiyet modülünün tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
TS EN 319 (1999) Yonga levhalar ve lif levhalar, Levha yüzeyine dik çekme dayanımının tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
TS EN 317 (1999) Yonga levhalar ve lif levhalar, Su içerisine daldırma işleminden sonra kalınlığına şişme tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
TS EN 322 (1999) Ahşap esaslı levhalar, Rutubet miktarının tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
TS 4894 EN 120 (1999), Ahşap esaslı levhalar, formaldehit miktarının tayini, ekstraksiyon metodu ile ayırma, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
TS EN ISO 12460-5 (2016) Ahşap esaslı levhalar, Formaldehit salınımın belirlenmesi. Bölüm 5: ekstraksiyon (perforatör yöntemi), Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
Zhang, J., Wang, X., Zhang, S., Gao, Q., Li, J., (2013), Effects of Melamine Addition Stage on the Performance and Curing Behavior of Melamine-Urea-Formaldehyde (MUF) Resin, BioResources, 8(4), 5500-5514.
Que, Z., Furuno, T., Katoh, S., Nishino, Y., (2007), Effects of urea–formaldehyde resin mole ratio on the properties of particleboard, Building and Environment, 42, 1257–1263.